اصحاب اخدود
برگهایی از کتاب قطور تاریخ را که می گشاییم درمی یابیم که انسانهای موحد، در طول تاریخ پیوسته گرفتار انواع عذابها و شقاوتها و قتل وغارتها بوده اند، و به جرم پاسداری از حق وحقیقت وتوحید، انواع عذابها را به جان خریدهاند.
به روایت قرآن مجید، پیش از رسالت حضرت ختمی مرتبت، عده ای از موحدّان و گروندگان به آیین مسیح در زمان پادشاهی ذونواس، آخرین پادشاه از طائفه"حمیر"، تنها به جرم حق پرستی، گروه گروه به گودالهای آکنده از آتش، افکنده شدند.
قرآن مجید، داستان این جنایت تاریخی را در سوره مبارکه"بروج" آورده است.
"مفسران و نویسندگان مسلمان انگیزه اشاره قرآن به این داستان را مورد توجه قرار داده‌اند و بیشتر بر این باورند که چون در زمان پیامبر اکرم(ص) مسلمانان مکه از سوی قریش مورد آزار و اذیت بسیار قرار مى‌گرفتند، این داستان در قالب آیات قرآنى بر پیامبر(ص) نازل شد تا افزون بر نکوهش و نفرین کافران قریش و برانگیختن حس مقاومت مسلمانان، از صبر و پایداری و استحکام ایمان ایشان قدردانى به عمل آمده باشد. در این میان برخى از گوشه‌های داستان، همچون شکیبایى اصحاب اخدود در برابر دشواریها، باز نمودن و باز گفتن حق و دعوت به اسلام همانند کردار عبدالله بن ثامر، ایمان تزلزل ناپذیر به دین حق، حتى در میان کودکان، موردتوجه مفسران قرار گرفته است. گفتنى است از همین رو، گاه در منابع اسلامى، به سان اسوه‌ای در صبر بر مصائب، اصحاب اخدود را مثل آورده‌اند."1
ذونواس آخرین پادشاهی است که از طائفه حمیر بسلطنت رسید و زمام امور مردم را بدست گرفت .
او نام خود را (یوسف ) نهاد و آیین یهود را اختیار کرد، آنگاه آنرا یگانه دین رسمی روزگار خود خواند درحالیکه یهودیت با آمدن عیسی بن مریم ازبین رفت و خط بطلان بر آن کشیده شد.
