هسته متراکم یک ستاره متلاشی شده همسایه به سرعت در حال سردتر شدن است و با این کار اولین نشانه های مستقیم از تولید اَبَرمایع نوترونی، حالتی از ماده که امکان خلق آن در آزمایشگاه های زمینی وجود ندارد در اختیار دانشمندان قرار می گیرد.
به گزارش خبرگزاری مهر، ستاره های نوترونی بقایای ستاره های منفجر شده هستند، هسته آنها به اندازه ای متراکم است که هسته اتم را در خود حل می کند و الکترونها و پروتونها برای تشکیل دادن محلولی که نوترونها در آن غالب هستند با یکدیگر ترکیب می شوند.
در صورت مناسب بودن شرایط این نوترونها باید بتوانند با یکدیگر جفت شده و یک ابرمایع به وجود آورند، ماده ای با ویژگی های کوانتومی و این به آن معنی است که میزان اصطکاک در این مایع برابر صفر است. ابرمایعاتی که به صورت آزمایشگاهی تولید می شوند قادر به انجام کارهای خارق العاده ای هستند، برای مثال از دیواره لیوان بالا می روند و حتی زمانی که مخزن آنها به سرعت حرکت داده می شود، ثابت باقی می مانند.
از گذشته تصور بر این بود که نوترونهای موجود در هسته ستاره های نوترونی به ابرمایعات تبدیل می شوند اما تا به امروز هیچ شاهد مستقیم و واضحی از این رویداد در اختیار دانشمندان قرار نداشت. این روند در سال 2010، زمانی که فیزیک اخترشناسان اطلاعات به دست آمده از تلسکوپ چاندرا را از یک ستاره نوترونی 330 ساله در قلب غبار آلود بقایای ابرنواختر ذات الکرسی A مورد بررسی قرار دادند، تغییر پیدا کرد.
این محاسبات نشان دادند این ستاره از زمان کشفش در سال 1999 تا به حال 20 درصد کم نورتر شده و درجه حرارت آن نیز در حدود 4 درصد کاهش پیدا کرده است. به گفته اخترشناسان این ستاره به شکلی عجیب و با سرعتی شگفت انگیز در حال سرد شدن بوده است.
اکنون محققان دریافته اند که این سرد شدن سریع را می توان به این واسطه توجیه کرد که بخشی از نوترونها در هسته ستاره در حال تبدیل شدن به ابرمایعات هستند. زمانی که نوترونها برای تشکیل ابرمایعات با یکدیگر جفت می شوند، نوترینوهایی را از خود آزاد می کنند که به آسانی از میان ستاره عبور کرده و مقادیر هنگفتی انرژی را به همراه خود حمل می کنند، و این منجر به سرد شدن سریع ستاره می شود.
دانشمندان با کنترل بیشتر ستاره های نوترونی طی ده های آینده می توانند اطلاعات قابل قبولتر و قابل دفاع تری را از دلیل سرد شدن این ستاره ها و تشکیل ابرمایعات به دست آورند.
بر اساس گزارش نیوساینتیست، برای تولید ترکیب ابرمایعات نوترونی بر روی زمین شانس بسیار کمی وجود دارد. با وجود اینکه برخورد دهنده های ذره ای می توانند گلوله های آتشینی متراکمی مشابه ستاره های نوترونی به وجود آورند، حرارت در آنها به اندازه ای بالا است که امکان شبیه سازی شرایط درونی ستاره های نوترونی طبیعی از بین می رود. ابرمایعاتی که معمولا در آزمایشگاه های زمینی تولید می شوند از اتمهای سرد شده هلیوم تشکیل شده اند.
