مدیر کل پروژه "آلیس" در سرن ژنو با آغاز سال 2011 در گفتگوی مشروح با گروه فناوریهای نوین خبرگزاری مهر گزارشی درباره فعالیتهای برخورد دهنده بزرگ ذرات در سال گذشته و توضیحاتی درباره اهداف آینده بزرگترین شتاب دهنده دنیا ارائه کرد.
به گزارش خبرنگار مهر، سال 2010 برای برخورد دهنده بزرگ هادرون (LHC) در سرن ژنو سالی شگفت انگیز بود. در این سال، فیزیکدانان سرن موفق شدند نخستین لحظات پس از بیگ بنگ را بازسازی کرده و اولین نمونه های ضد اتم را در LHC ایجاد کنند.
"فاکس نیوز" در طبقه بندی مهمترین رویدادهایی که در سال 2011 در دنیای علم رخ خواهند داد پیش بینی کرد که در سال جاری، دانشمندان سرن موفق خواهند شد ذرات "بوزون هیگز" را کشف کنند.
بوزون هیگز آخرین ذره ای است که در مدل استاندارد فیزیک ذره ای فرض شده و دانشمندان همچنان در جستجوی آن به سر می برند. گفته می شود کشف این ذره می تواند توضیح دهنده وجود جرم در دیگر ذرات باشد و کشف آن در نهایت منجر به تایید مدل استاندارد خواهد شد. همچنین در صورتی که وجود چنین ذره ای به اثبات برسد سایر نظریه هایی که از شهرت کمتری برخوردارند نیز باید به آزمایش گذاشته شوند.
از سویی دیگر، به تازگی خبری مبنی بر توقف کار برخورد دهنده ذرات "تواترون" (Tevatron) در لابراتوار فرمی در آمریکا منتشر شده است. این برخورد دهنده جدی ترین و مهمترین رقیب LHC به شمار می رود.
خبرنگار مهر در این راستا مصاحبه ای مشروح با "پائولو جوبلینو" (Paolo Giubellino) مدیرکل پروژه "آلیس" در CERN (شورای تحقیقات هسته ای اروپا) انجام داد و ریس آشکارساز آلیس، درباره تازه ترین مسائلی که در ارتباط با LHC هستند و در هفته های اخیر رخ داده اند توضیحاتی ارائه کرد.
ALICE (آزمایش یک برخوردهنده یونی بزرگ) در کنار اطلس، CMS، LHCb، TOTEM و LHCf شش آشکارساز بزرگی هستند که آزمایشاتی را در داخل LHC انجام می دهند.
آزمایش آلیس یک پروژه جهانی است که در آن 116 موسسه تحقیقاتی از 33 کشور مختلف شرکت دارند که نه تنها از اروپا بلکه از سراسر دنیا هستند. این آشکارساز در سال 2010 با برخورد دادن اتمهای سرب موفق شد مینی بیگ بنگها یا دمای حدود 10 میلیونیم ثانیه پس از بیگ بنگ را دوباره ایجاد کند.
* خبرگزاری مهر - گروه فناوریهای نوین: پروفسور این روزها در سرن به چه کاری مشغولید؟
- پائولو جوبلینو: ما درحال بررسی کامل اطلاعاتی هستیم که در ماههای نوامبر و دسامبر با هسته های سرب که هدف اولیه آزمایش "آلیس" بود به دست آوردیم. نتایج اولیه این آزمایشات بسیار جالب بودند. بدیهی است که بررسی کامل این اطلاعات زمان زیادی خواهد گرفت و بعد از این بررسیها اطلاعات جدیدی به دست خواهند آمد.
* در واقع تیم آلیس الان در چه مرحله ای از پیشرفت قرار دارد؟
- ما کمی در موقعیت کریستوف کلمب در زمان ورود به جزیره هیسپانیولا در آمریکای جنوبی هستیم! یک اکتشاف آغاز شده است، پاهای ما به زمین رسیده است اما زمان و کار زیادی برای اکتشاف لازم خواهد بود... نتایج اولیه بسیار مهم هستند نه تنها به این دلیل که آنها کشفیات جدیدی هستند بلکه به خصوص به این دلیل که نشان می دهند "ماده ای" که ما در اختیار داریم بسیار بسیار جالب است و این شایستگی را دارد که بیشتر در عمق آن فرو رفت. به طور خلاصه، ما وسط بیابان از کشتی پیاده نشده ایم! برای درک بهتر این مسئله از نظر کمّی، باید بگویم که مهترین مجله فیزیک که Physical Review Letters است 18 هزار مقاله در سال منتشر می کند که مهمترین نتایج علمی در دنیای فیزیک هستند. سپس از میان این مقالات در هر سال 100 مقاله را به عنوان "پیشرفتهای ارشد" انتخاب می کند، در کنار این مقالات، یک دانشمند برجسته یک مقاله تفسیری را به عنوان "دیدگاه" مجله می نویسد. سال گذشته، آلیس 12 مقاله در مجلات معتبر بین المللی منتشر کرد که نیمی از آنها درباره نتایج اولیه ای بود که تا پایان سال درباره برخوردهای هسته ای انجام داده بود. یکی از این مقالات به همراه "دیدگاه" مجله منتشر شده بود. این بدان معنی است که این مقاله مربوط به یک نتیجه اولیه بسیار مهم بوده است.
