روشهای بیحسی متداول
اگرچه بیهوشی از گذشتههای دور روش شناختهشدهای برای کاهش درد بوده و تا چند سال اخیر نیز کاربرد زیادی در زایمان سزارین داشته اما امروزه با کاربردیتر شدن داروهای آرامبخش و امکان بیحس کردن مناطق گستردهای از بدن، این روش جای خود را به راهکارهای نوینی داده و باعث شده تنها 5 تا 10 درصد از مردم هنوز خواستار استفاده از آن در زایمان به طریق سزارین باشند.
برخلاف بیهوشی که اغلب با نگرانیهایی در رابطه با مواد شیمیایی بیهوشکننده، احتمال مرگ و میر، صدمات مغزی، آسیب حافظه، آسیب کبدی و واکنشهای آلرژیک همراه است، روشهای بیحسکننده به دلیل عوارض کمتر و حفظ سطح هوشیاری مادر امکان تغذیه سریعتر نوزاد و برقراری ارتباط عاطفی را فراهم کرده و تأثیر بهسزایی در کاهش زمان بستری شدن و کمشدن هزینهها دارد.
دکتر مریم امینزاده، متخصص زنان و زایمان، روشهای متنوعی را برای کاهش درد معرفی کرده و میگوید: روشهای سایکولوژیک، داروهای سیستمیک، بیحسی، بیحسی با ضدالتهابهای غیراستروئیدی از جمله دیکلوفناک وایندومتاسین، داروهای آرامبخش، بیحسی استنشاقی و بیحسی منطقهای از عمدهترین راههای تسکین درد در زایمان است. وی در ادامه میافزاید: شدت درد در روند زایمان طبیعی امری وابسته به نگرش بیماری است و باتوجه به دیدگاه بیمار نسبت به بارداری، زایمان و زمینههای روانی آن متفاوت است. براین اساس نوع روش بیحسی و میزان استفاده دارو توسط پزشک تعیین شده و تجویز میشود.
مسکنهای خوراکی یا تزریقی از داروهایی است که به میزان قابل توجهی درد زایمان را تسکین داده و تجویز آن توسط متخصص زنان و زایمان در طول روند زایمان و با شروع دردهای منظم آغاز میشود.
این روش اگرچه میزان تسکین درد کمتری نسبت به دیگر روشها دارد ولی روش آسانتر و کمهزینهتری بوده و نیاز به تجهیزات خاصی ندارد. به گفته دکتر امینزاده، هیپنوتیزم و Lamaz از عمدهترین روشهای سایکولوژیک است که براساس آن از شش هفته قبل از زایمان، آموزشهایی بر مبنای تمرکز فکر، شل کردن عضلات و تقویت ریتم تنفس توسط فردی ماهر و آموزش دیده، داده میشود تا هوشیاری به این طریق کاهش داده شود. روشهای سایکولوژیک اغلب در زایمان به طریق سزارین مورد استفاده قرار گرفته و به دلیل نیاز به بررسی بیشتر، رواج زیادی ندارد.