جنین نیمی از ژن هایش را از پدر و نیمی دیگر را از مادر می گیرد. اما دانشمندان ژنتیک بچه موش هایی را تولید کرده اند که تنها ژن های دو پدر را در بدن خود دارند و هیچ ژنی از موش مادر در بدن خود ندارند.
وقتی جنین شکل می گیرد، نیمی از ژن هایش را از پدرش به ارث برده و نیمی دیگر را از مادر. دست کم تا به حال که در پستانداران فرمول تولیدمثل این بود. اما ممکن است در آینده پستاندارانی روی زمین زندگی کنند که ژن هایشان را از دو پدر گرفته اند و ژنی از مادر در کار نباشد. در حقیقت همین حالا هم چند موش با این فرمول ژنتیکی وجود دارند، آن هم به لطف دانشمندان ژنتیک.
به گزارش وایرد، محققین دانشگاه تگزاس اعلام کرده اند که موفق شده اند موش هایی را به دنیا بیاورند که همه ژن هایشان را از دو پدر گرفته اند و هیچ ژنی از مادر ندارند. آن ها با مهندسی ژنتیک، کاری کردند که تخم های درون بدن موش ماده فقط حاوی ژن های پدر اول باشد و سپس ژن های پدر دوم را به آن افزودند. این اولین باری است که چنین دستکاری در تولیدمثل پستانداران اتفاق می افتد. در واقع این دستاورد، ادامه حقه های تولیدمثلی است که از قبل نمونه هایی چون سلول های بنیادی انسان با دی.ان.ای سه والد و میمون های دارای ژن های دو مادر را در پرونده خود دارد.
این تکنیک ها البته خیلی خیلی زیاد با استفاده در دنیای انسانی فاصله دارند. به نظر نمی رسد که به این زودی ها از نظر عملی و البته اخلاقی و قانونی، بتوان از این تکنیک ها در انسان استفاده کرد و شاید هرگز هم این اتفاق نیافتد. اما استفاده از چنین حقه هایی در تولیدمثل به چه دردی می خورد؟
به گفته محققین، مهم ترین فایده این تکنیک ها، جلوگیری از انتقال بیماری های ژنتیکی به نسل بعدی است. همچنین در تئوری، این روش می تواند مانع از انتقال بیماری های وابسته به میتوکندری بشود. همچنین استفاده از این تکنیک ها می تواند به نجات گونه های در معرض خطر انقراض و حفظ حیوانات فوق العاده کمیاب کمک کند.
محققین در این مطالعه، با دستکاری ژنتیکی، سلول هایی از موش نر اول، یا همان پدر اول را به حالت بنیادی مانند بردند. به گفته آن ها، در یک درصد از این سلول ها، خطاهای طبیعی در مراحل تقسیم سلولی باعث می شود که کروموزوم Y حذف شود. (در حالت طبیعی سلول های نر دو کروموزوم Y و X دارند در حالی که سلول های ماده دو کروموزوم X دارند). سپس دی.ان.ای این سلول ها که فقط حاوی کروموزوم X هستند، برداشته شده و به جنین های نابالغی تزریق می شود که درون بدن یک مادر جانشین قرار داده شده اند.
در فرزندان ماده حاصل، تعدادی فقط کروموزوم های پدر اول را در بدن دارند. حاصل جفت گیری این ماده ها با موش نر دوم یا پدر دوم، بچه موش هایی هستند که کروموزوم هایشان را از دو نر، یا دو پدر دارند. در نتیجه در بدن این بچه موش ها، هیچ ژنی از مادر وجود ندارد.
