آشنایی با آواز افشار
آواز افشاری از متعلقات دستگاه شور است ولی در میان متعلقات شور اختلاف افشاری با شور نسبت به سایرآوازها ( مانند دشتی ، ابوعطا و بیات ترک ) بیشتر است بطوریکه برای بعضی شنوندگان ممکن است با سه گاه و بویژه نوا اشتباه گرفته شود و به همین خاطر می توان بین این سه دستگاه به خوبی نیز مرکب نوازی کرد ( مثلا نوار \" نوا \" استاد شجریان ) . نظر استاد روح الله خالقی ( از کتاب نظری به موسیقی) را درباره حال و هوای افشاری بدانید :\" افشاری آوازی است مغموم و دردناک که از داستان هجران سخن می راند . گویی عاشقی است خسته و ناامید که از شدت درد می نالد و جز ناله هم با چیز دیگری سروکاری ندارد و گاه از زیادی رنج فریادی از سینه پر آتش خود بر می کشد که شنونده را سخت متاثر می کند . به طور کلی این آواز برای نشان دادن حالاتی مانند ناله های جانسوز هجران و شکایت از بی وفایی یاران و اظهار درد و اندوه دورنی و ناامیدیها و ناکامیها و تظهار تالم و تاثر از رنجهای زندگی و ذکر خاطرات اسف انگیز بهترین نمونه است . "باید اضافه کنم که البته حالت افشاری بویژه در عراق کاملا متفاوت است و می توان از آن برای مرکب خوانی به سایر دستگاه ها مثلا بیات ترک ( به همین نمونه آواز ایرج اگر کمی دقت کنید رگه هایی از بیات ترک معلوم می شود ) نیز استفاده کرد . همچنین گوشه مثنوی ( که یک فرم ثابت در ردیف مویسقی ایرانی است و در همه دستگاهها و حتی گوشه ای یک دستگاه با وزن ثابت اشعار مثنوی یعنی \" فاعلاتن فاعلاتن فاعلات \" اجرا می شود ) معمولا برای راز و نیاز و نیایش – مثلا آواز استاد شجریان در ماه مبارک رمضان با شعر \" چند خوردی چرب و شیرین از طعام \" – استفاده می شود که در زیر استاد ایرج نیز به زیباترین وجه آن را اجرا کرده اند .
به ویلن زیبای استاد بدیعی که در بین نوازندگان ویلن انصافا افشاری را بسیار زیبا اجرا می کنند و تار استاد جلیل شهناز که او را بهترین نوازنده ای می دانند که توانایی اجرای جواب آواز تحریرهای استثنایی ایرج را دارد نیز توجه کنید .
