تبیان، دستیار زندگی

پیلینگ شیمیایی عملی است که به سه منظور بر روی پوست انجام می گیرد:
۱- حفظ طراوت و زیبایی
۲- پیشگیری و برطرف کردن نسبی چین و چروک های سطحی و کم عمق صورت و کم کردن و بر طرف کردن زبری ها و لک های حاصل از افزایش سن،
۳- پیشگیری و درمان بعضی از امراض پوستی.

ارتباط پیلینگ با سرطان پوست ارتباطی غیر مستقیم و عاملی فرعی است. چون عمل پیلینگ باعث دفع بهتر سلول های پیر و مرده و تنظیم و تحریک تقسیم سلولی که کند و نامنظم شده است می گردد، در جلوگیری از ایجاد بعضی ضایعات پیش سرطانی مؤثر است. از سوی دیگر چون پوست پیلینگ شده در مقابل آفتاب حساس تر است پس اگر از آن مراقبت نشود ممکن است به واسطه تشدید اثرات سوء اشعه ماورای بنفش زودتر دچار سرطان شود. عمل پیلینگ کم و بیش در تمام نقاط جهان رایج است و اختصاص به کشور یا ملت خاصی ندارد. منتها خانم ها که به طور غریزی و ذاتی توجه بیش تری به پوست خود دارند. در همه جای دنیا بیش تر داوطلب این کار هستند و بیش ترین آمار پیلینگ مربوط به خانم هاست. مع ذلک این کار محدود به خانم ها نمانده و تا حدی به خانم ها سرایت کرده است و در بین آقایان هم کم نیستند افرادی که به واسطه وضع مالی خوب و زندگی سالم و آرام و کم دغدغه با این نتیجه رسیده اند که چرا نباید در حفظ و نگهداری سلامت پوست خود که موهبتی الهی است کوشا باشند.
غیر از خانم ها و آقاین، در مورد جوانا اعم از دختران یا پسران پیلینگ از قدیم الایام برای معالجه جوش صورت و بهبود جای جوش هایی که کمی گود هستند و تغییر رنگ دارند مرسوم بوده است. به طور خلاصه امروزه پیلینگ شیمیایی را بیش تر به این امید به کار می برند تا از ایجاد جای پی مرموز گذشت زمان بر روی پوست جلوگیری نمایند. چون رسیدن به این هدف در شرایط فعلی جنبه غیر ممکن و بیش تر حالت آرزو و ایده آل دارد لذا پزشک و بیمار باید سطح توقع خود را کاهش دهند و به توانایی محدود پیلینگ در به تعویق انداختن و کم کردن آثار گذشت زمان بر پوست یعنی پیری چهره راضی و قانع باشند. یکی از جهات عمده استقبال مردم و جامعه پزشکی از پیلینگ این است که با تعویض و جانشینی به موقع سلول های پیر و فرسوده وضع پوست از نقطه نظر کیفی دگرگون و بهبودی زیادی در آن ایجاد می گردد که از آن جمله است پیشگیری نسبی از چین و چروک و بهبود و اصلاح چین های کم عمق ایجاد شده قبلی.
در طی عمل پیلینگ سلول های پیر و فرسود پوسته می شوند و در اثر تحریک حاصل از آن و فعال تر شدن سلول های زایگز، بهبود گردش خون و سیستم آنزیمی، پوستی جدید، روشن تر، خوش رنگ تر، لطیف تر و در عین حال پرآب و محکم و کم چین و چروک تر جانشین آن می گردد.
در جرین پیلینگ بسیاری از لک ها و زبری های پوست برطرف می شود و پوست جدید در لمس بسیار لطیف قابل ارتجاع و در عین حال محکم تر است، به طوری که این پوست تازه از لحاظ نرمی و لطافت یادآور پوست در ایام طفولیت و از نظر قوام و پر بودن یادآور پوست در روزگار جوانی است. در مقام مقایسه، عمل پیلینگ بی شباهت به خانه تکانی نیست که اگ هر چند یک بار انجام شود اشیای زاید و به دردنخور روی هم انباشته و مانع پیدا کردن و استفاده از اشیای مفید می شوند.
در خاتمه لازم به تذکر است که پیلینگ کاری مصنوعی و بر خلاف فیزیولوژی پوست نیست، بلکه عملی است کاملاً هماهنگ و بر وفق فیزیولوژی پوست. به عبارت دیگر عمل پیلینگ کاری است که در ایام کودکی و جوانی به طور اتوماتیک و خودبه خود به نحو کافی و کامل صورت می گیرد، لکن به مرور زمان که سلول ها مانند تمام اعضای دیگر خسته و فرسوده می شوند توانایی این عمل را مانند بسیاری از اعمال دیگر تا حدی از وست می دهند و لذا باید با تدابیری، از جمله پیلینگ، به کمک پوست شتافت و این عضو زیبا و خدمتگزار را در ایام نیاز تنها نگذشت
و همان طور که مثلاً با گرفتن عینک به چشم خود کمک می کنیم تا بهتر از عهده انجام وظیفه خود برآید، از کمک های لازم به پوست هم به موقع خود نباید غفلت کرد.

تصور بفرمایید اگر عینک به کمک بشر نمی آمد چشم عدهء زیادی از چهل سالگی به بعد قادر به انجام بسیاری از اعمال ظریفغ و دقیق خود نبود و زندگی ما بسیار ناخوشایند می گردید.
پوست مانند کارخانه ای است که مرتب سلول های جدید تولید می کند و این سلول های جدید پشت سر هم و در طول یک صف به سمت خارجحرکت می کنند و در هر نقطه از این صف که باشند وظایفی انجام می دهند تا در آخرین لایه که می میرند. پوست، این کارخانه عجیب، حتی از وجود سلول های مرده استفاده می کند و تا مدتی آن ه را به منظور حفاظت و استفاده از مواد موجود در آن ها در سطح خود نگه می دارد تا مانع نفوذ و تأثیر عوامل مکانیکی مانند ضربه و عوامل فیزیکی مانند گرما و سرما و عوامل شیمیایی مانند اسید و قلیا و عوامل میکروسکوپی مانند ویروس و قارچ و میکروب به داخل پوست شود. سرانجام و پ از کسب حداکثر استفاده ممکن و در زمانی که باقی ماندن بیش تر و طولانی تر سلول های مرده دیگر هیچ فایده آی ندارد پوست آن ها را دفع می کند.
به مرور زمان که شخص مسن و مسن تر می شود پوست توانایی خود را در دفع سلول های مرده از دست می دهد و نظافت و شستشوی عادی دیگر قادر به زدودن سلول های مرده نیست و این سلول ها در بعضی نقاط روی هم انباشته می شوند و به لک و زبری های زگیل مانند ایجاد می کنند. همچنین توانایی سلول های پوست در ساختن الیاف کلاژن و الاستیک و ماده سیمانی زمینه ای پوست که سبب قوام و حالت ارتجاعی آن است به مرور کاهش می یابد. در این موقع پوست بت زبان بی زبانی و باظاهری نه چندان خوشایند (به اصطلاح رنگ رخسار خبر می دهد از سر ضمیر) در حالی که رنگش تیره و زرد و سطحش ناصاف و زبر لک دار شده است از ما کمک و یاری می طلبد.
در این مبحث به طور اختصار به مطالب زیر اشاره می شود:
علل ایجاد چین و چروک، فرق پوست آقایان با خانم ها، سن شروع پیلینگ، مدت دوام اثر هربار پیلینگ، فاصله لازم برای تکرار جلسات پیلینگ، تعداد دفعات مجاز پیلینگ، موارد استعمال پیلینگ، مواردی که نیباید پیلینگ انجام شود، عوارض و عواقب پیلینگ، مراقبت های قبل و بعد پیلینگ، انتخاب افراد برای پیلینگ شدن، افرادی که حق پیلینگ دارند، انواع پیلینگ بر حسب عمق نفوذ آن و انواع دیگر پیلینگ موسوم به پیلینگ مکانیکی و پیلینگ لیزری.
جنس موادی که برای پیلینگ شیمیایی مصرف می شوند
گرچه اسم این عمل پیلینگ شیمیایی است، ولی امروزه بیش تر از موادی برای پیلینگ استفاده می شود که نوعاً در میوه ها و گیاهان به صورت مواد اسیدی یافت می شوند. این مواد اسیدی در گیاهانی مانند نیشکر و میوه هایی مانند سیب، گریپ فورت، پرتقال، و سایر مرکبات فراوان است و به این واسطه به نام های اسید میوه معروفند، مانند اسید گیلکولیک، اسید مالیک، اسید استیک، اسید پیرویک و غیره. همچنین اسید لاکتیک که در شیر موجود است جزء این دسته است و برای پیلینگ مورد استفاده قرار می گیرد.
امروزه از کاربرد مواد شیمیایی مانند فنل، رزور سینول، و حتی اسید سالیسسیلیک و پودوفیلین که همراه با عوارضی است بجز در موارد خاص خودداری می شود.
سایر موادی که در پیلینگ مؤثرند عبارتند از: ترتینوئین، اسید آزلائیک، ازت مایع، ۵FU و بالاخره رتینال و اسید Kogic که در سال های اخیر به جمع مواد مفید مورد مصرف اضافه شده است.
بنابراین کلمه شیمیایی که بعد از لغت پیلینگ به کار می رود برای جدا کردن و مشخص نمودن این نوع پیلینگ از پیلینگ لیزری و مکانیکی است و نمایانگر مواد شیمیایی مضر و زیان بخش نیست بلکه لغتی کلی است و شامل کلیه مواد می گردد و از این دید هر ماده طبیعی ناچار یک ماده شیمیایی است حتی ساده ترین و طبیعی ترین مواد یعنی آب خود یک ماده شیمیایی است زیرا از ترکیب دو عنصر هیدروژن و اکسیژن به دست آمده است.
امروزه موارد استعمال پیلینگ با فنل به علت مسمومیت های قلبی و عوارض کبدی و کلیوی بسیار کم شده و تنها در سطوح کوچک و با رعایت احتیاط لازم توسط افراد ورزیده به کار می رود. بیش ترین موادی که امروزه برای پیلینگ استفاده می شوند اسید گلیکولیک و اسید تری کلرواستیک هستند که به غلظت های مختلف به انتخاب و صلاحدید پزشک برای هر بیمار مورد استفاده قرار می گیرد.

چه نواحی از بدن را میشود پیلینگ کرد
بیش ترین تعداد پیلینگ روی پوست صورت انجام می شود. در پوست صورت هم پزشکان مختلف بسته به تجربیات و مواد مورد مصرف خود روش های مختلف دارند. بعضی مالیدن داروی پییلینگ را در نزدیکی لب و سوراخ های بینی و چشم متوقف می کنند لکن بعضی با رعایت احتیاط و مصرف غلظت مناسب، خود این نواحی را نیز پیلینگ می کنند تا خط مرزی دورنگ بین پوست پیلینگ شده و پوست دست نخورده باقی نماند.
البته پیلینگ پوست این نواحی باید با احتیاط خیلی بیش تر و غلظت کم تر دارو صورت گیرد، وگرنه ریسک عوارض آن را باید قبول کرد. کشیده شدن پلک به پایین عارضه بسیار بد منظره و مزاحمی است که در اثر بی احتیاطی ممکن است گاهی ایجاد شود.
نواحی دیگر بدن غیر از صورت که چین و چروک و بدرنگی آن ها در معرض دید است و می توان آن ها را پیلینگ کرد عبارتند از: گردن، پشت دستها، ناحیه دکولته یعنی قسمت بالا و باز سینه ئ پشت و شانه ها که به واسطه باز بودن آن ها در خانم ها زودتر چروک می شود و در جوان ها هم به واسطه جوش ممکن است ناصاف و لک دار شده به پیلینگ احتیاج پیدا کند.
مع ذالک پیلینگ پوست گردن، پشت دست ها و نواحی دکولته به واسطه این که پوست این نواحی جاگذار و مستعد تشکیل کلوئید است، باید با مراقبت خیلی زیاد و با غلظت های متناسب صورت گیرد وگرنه نتیجه آن نامطلوب خواهد بود.
مقایسه پیلینگ با لیفتینگ
عمل پیلینگ در مقایسه با عمل جراحی لسیفتینگ با کشیدن پوست اقدامی است آرام، دوستانه و غیر تهاجمی که به تدریج با تغییر و بهبود ساختمان و اعمال پوست مانع تشکیل چین و چروک های جدید گشته باعث کاهش چین و چروک های سطی و کم عمق قبلی می شود، اا لیفتینگ عملی است جراحی و نسبتاً خشن که هیچ گونه تغییری در ساختمان بافتی پوست ایجاد نمی کند و به هیچ وجه باعث جلوگیری از افت بعدی پوست نمی شود. در لیفتینگ جراح پلاستیک به نحوی هنرمندانه پوست یا شل و فرسوده و افتاده و تاخورده را که اکنون برای صورت شخص بزرگ و گشاد شده آست با بریدن قسمت هایی از آن و دوختن ظریف آن در نقاطی مانند پوست سر و و پوشت و گوش و لبه پلک که چندان در معرض دید نیست آن قدر کوتاه می کند تا چین و چروک آن در ظاهر زایل شود. درست مانند لباسهای کهنه ای که به علت لاغری و ضعیف شدن به تن شخص بزرگ و گشاد شده و آن را مجدداً پر و قالب تن بدوزند، بی آنکه جنس آن را ترمیم کنند.
دلیل چروک شدن پوست در اثر بالا رفتن سن این است که از یک طرف پوست صورت به سبب از دست دادن و کم شدن مقدار کلازن و الاستیک ماده زمینه ای خود شل می شود و قوام و حالت ارتجاعی خود را از دست می دهد و در نتیجه بر طول آن افزوده می شود و در اثر گشادی و کمی قوام خود و عدم کفایت ساختمان های زیرین که نمی توانند آن را به طور کامل پر کنند چین و چروک برمی دارد.
لذا کوتاه کردن آن توسط جراح چون تغییری در ساختمان پوست نمی دهد، فقط عملی است کمّی و جنبه موقتی دارد و در نتیجه حداکثر پنج سال بعد مجدداً پوست به واسطه ضعف افت می کند و به حالاول برمی گرددو هزینه بالا و استرس اعمال جراحی کانع از آن است که بیمار مجدداً تن به عمل دهد و برای بار دوم و سوم زیر عمل برود.
در حالی که پیلینگ را به واسطه ارزانی و کمی عوارض به صورت نا محدو می توان تکرار کرد. خلاصه آنکه پیلینگ چون عملی است تقویتی و مانع تحلیل پوست می شود با توسل به آن می توان سال ها دیرتر احتیاج به عمل لیفتینگ پیدا شود. یعنی به جای آن که در چهل تا پنجاه سالگی احتیاج به تعویق انداخت. از طرفی بعد از لیفتینگ اگر پوست ضعیف و کشیده شده را به حال خود رها کنید خیلی زودتر افت مِمند و چین و چروک هایش برمی گردد و زحمت جراح و بیمار به هدر می رود. لذا بسته به نوع عمل انجام شده (کوتاه کردن پلک ها و بالا کشیدن ابروها، کشیدن چربی زیاد یا کشیدن کامل پوست و غیره) و پس از برداشتن پانسمان ها و رفع التهاب بلافاصله باید کارهای تقویتی را روی پوست کشیده شده شروع و حداکثر شش ماه بعد پوست را پیلینگ کرد. سوزش و درد در پیلینگ ناچیز و قابل مقایسه با عمل جراحی نیست، لذا هرگز احتیاجی به بیهوشی و حتی بی حسی ندارد. بنابراین ریسک آن از این جهت خیلی کم تر است. ضمناً سایر عوارض عمل جاحی مانند اسکارهای برجسته و ایجاد گوشت اضافی و تغییر حس و کرختی پوستصورت و بینی که ت مدت ها بعد از بعضی اعمال جراحی پلاستیک دوام می یابد و کم شدن مو و طاسی پوست سر در محل دوخت و دوز غیره هرگز پیش نمی آید و احتیاج به داروهای مسکن و آنتی بیوتیک ندارد و بیمار خیلی زود می تواند در محل کار خود حاضر شود.
لازم به تذکر است که با تکنیک های جدید جراحی عوارض لیفتینگ هم به حداقل خود کاهش یافته است، ولی باز به موجب قانون احتمالات و به رغم کمال دقت متخصصین جراحی و بیهوشی به ندرت اعمال جراحی زیبایی موجب گرفتاری پزشک کم اقبال و بیمار کم شانس می شود و نتایج نامطلوبی به بار می آورد که نمی توان از آن ها به سادگی گذشت یا آن ها را فراموش کرد.

سابقه تاریخی پیلینگ
پیلینگ کار تازه و جدیدی نیست، بلکه بیش از صد سال سابقه دارد. در آن ایام (سال۱۸۸۲ میلادی) یکی از اساتید بزرگ بیماری های پوست آن زمان موسوم به اونا متوجه شد که از بین یردن طبقات سطح پوست توسط بعضی از مواد موجب می شود پوستی نو جای پوست قدیمی را بگیردو پوست سالم تر و بهتر از اول می شود، ضمن آنکه بعضی از موارد موجود در پوست قدیمی ماند لک و جوش و جای جوش در پوست کاهش می یابد.
بعدها معلوم شد که علت این امر تحریک و بهبود گردش خون در پوست و فعال تر شدن سلول های زایگر در لایه ها پوششی و سلول های فیبروپلاست در طبقات زیرین پوست است که مسئول ساختن الیاف کلاژن و الاستیک و مواد سیمانی موجود در پوست هستند. علت آنکه عمل پیلینگ در زمان های قدیم چندان رواجی نداشت حشونت مواد مورد مصرف بود که باعث بروز عوارضی در پوست یا سایر دستگه های بدن می شد. نمونء این فنل، اسید سالیسیلیک، رزورسینول و پودوفیلین بودند که گاهی سبب مسمویت می شدند و گاهی مانند سوختگی ایجاد جوش های بد شکل یا لک می کردند.ضمناً در آن روزگار کرم های محافظ و جذاب کنندهء اشعه آفتاب که برای مراقبت از پوست پلینگ شده لازم است چندان رایج و فراوان نبود.در نتیجه عمل پلینگ فقط در مورد بعضی از بیماری ها و آن هم در مراکز مجهز صورت می گرفت. ب تدریج مواد جدیدی برای پلینگ پیدا شد که بیشتر ریشه گیاهی داشتند و موجب مسمویت و عوارض برای دستگاه های داخلی بدن مانند قلب، کبد، کلیه و غیره نمی گردیدند.لیست مواد پیلینگ کننده امروزه خیلی زیاد و هر روز بر تعداد آنها افزوده می شود که نمونه آن ها علاوه بر مواد قدیمی مانند فنل، رزور سینول، اسید سالیسیلیک، پودوفیلین، اسید تری کلرواستیک(TCA)، اسیدهای میوه (اسید گلیکولیک، اسیدهای مالیک، اسید مالئیک، اسید پیرویک، اسید لاکتیک)، اسید آلازیک، اسید KOjic، ویتامین A، ایسد رتینال، ازت مایع و FU 5 است.
مواد جدید پیلینگ در صورتی که با احتیاط و رعایت دستورات مربوط توسط افراد وزیده مصرف شود ضمن ایجاد آثار مطلوب هیچ گونه ضرر و زیانی ندارد، از این رو با استفاده و استقبال زیاد جامعه پزشکی و مردم روبرو گردیده است. در این جا باید به این نکته اساسی هم اشاره کرد که عمل پیلینگ یا هر عمل دیگر که بشر انجام دهد اگر هماهنگ و در جهت طبیعت و تقلید از آن نباشد صحیح و مثرثمر نخواهد بود، لذا حسن بزرگ عمل پیلینگ آن است که کاری خود پوست به طور طبیعی در ایام کودکی و جوانی انجام می دهد و در سنین بالا به خوبی از عهده آن برنمی آید مجدداً تحریک کرده به حالت اولیه و صحیح خود نزدیک می کند.

انتخاب شخص مناسب برای پیلینگ شدن
قبل از آن که داوطلبی را پیلینگ کنیم باید از تاریخچه کامل بیماری های او و سابقه فامیلی و داروهایی که در حال حاضر مصرف می کند مطلع باشیم. انجام پیلینگ در مورد بیماران مبتلا به ناراحتی های تیروئید، قند و بیماری هی آلرژیک مانند آسم، کهیر و اگزمای سرشتی و غیره مستلزم مسائل و مراقبت های خاصی است. همچنین در مورد بیمارانی که به نور خورشید حساسیت دارند باید بیش از دیگران مراقبت صورت گیرد. آن هایی که به خاطرجوش تحت معالجه با آکوتان هستند نباید همزمان پیلینگ شوند، زیرا خطر ایجاد لک در آن ها مضاعف می شود.
مبتلایان به بیماری های نقص ایمنیی را نباید پیلینگ کرد، زیرا احتمال زیرا احتمال ابتلای آن ها به لک یا جوش نخوردن زخم آن ها یا گرفتاری به عفونت های ثانوی برای آن ها زیاد است.
افرادی که زمینه کلوئید سازی دارند و زخم هایشان بعد از بهبود به صورت گوشت اضافی در می آید نباید پیلینگ شوند.
پیلینگ در هر محل از پوست که اعمال جراحی روی آن انجام شده باشد بسته به نوع عمل انجام شده باید دو تا شش ماه بعد از عمل جراحی صورت گیرد. این فاصله زمانی در مورد پیلینگ های سطحی حداقل یعنی دو ماه و در مورد پیلینگ های مقی حداکثر یعنی شش ماه و بیش تر خواهد بود. افراد سیگاری از پیلینگ ممکن است نتیجه کم تری بگیرند، زیرا زخمشان دیر تر خوب می شود و احتمال این که جای پیلینگ آن ها جوشگاه نامناسب داشته باشد بیش تر است.
افرادی که تبخال داشته باشند ی در سابقه خود دچار تبخال عود کننده باشند باید پس از بهبودی یا شروع درمان پیشگیری، پیلینگ شوند.
در صورت وجود عفونت در محل پیلینگ، از هر نوعی خواه میکروبی، قارچی ، انگلی یا ویروسی تا معالجه کامل عفونت باید پیلینگ را به تعویق انداخت. پیلینگ محدودیت سنی ندارد کما اینکه در جوانان برای درمان جوش یا جای جوش و از سی سالگی به بعد برای مقاصد زیبایی و جلوگیری از چین و چروک و در سنین بالاتر برای رفع چین و چروک مورد استعمال دارد.
رنگ پوست شخص در نتیجهء حاصل از پیلینگ خیلی مؤثر است و هرچه رنگ پوست، مو و چشم افراد روشن تر باشد نتیجه پیلینگ در آن ها عالی تر خواهد بود و برعکس .
انجام پیلینگ در مورد کسانی که ناراحتی قلبی، کبدی، ریوی یا آلرژی داشته باشند ممنوع است مگر با آزمایش های قبلی و رعایت احتیاط های لازم.
در انتخاب نوع پیلینگ برای هر شخص باید توجه خاص به پوست دور چشم، دور دهان و چین بین لب و بینی، درجه خشکیو چربی پوست، میزان تنگی و گشادی منافذ و مویرگ های پوست و آثار زخم های قبلی او مبذول داشت.
در مواردی که در محل پیلینگ عارضه ای وجود داشته باشد باید با معاینه کلینیکی و احیاناً آزمایش خون و حتی انجام نمونه برداری از پوست نوع ضایعه را مشخص کرد. ضمناً بیماران باید از نظر عصبی و روانی معتدل و افرادی واقع گرا باشند نه احساساتی و هیجانی توانایی مراقبت های بعد از پیلینگ را داشته باشند.
سراناجم از بیماران، قبل و بعد از پیلینگ باید عکس گرفت تا تفاوت های حاصل لبیشتر قابل مطالعه باشند.
انواع پیلینگ شیمیایی
پیلینگ شیمیایی بر حسب عمق نفوذ ماده مورد مصرف به سطحی، متوسط و عمقی تقسیم می شود. در پیلینگ سطحی فقط لایه های پوششی سطحی می ریزد و می توان هر دو هفته یکبار آن را تکرا کرد و در مورد همه انواع پوست اعم از روشن گندمگون یا تیره می توان آن را انجام داد. البته میزان و مدت اثر آن کم تر از نوع متوسط و عمیق است.
موارد مصرف برای این نوع پیلینگ عبارتند از رزوز سینول، ترتینوئین، رتینال، آلفا هیدرواکسی اسید، اسید سالیسسیلک و تری کلرواستیک اسید تا ۲۵ درصد. درپیلینگ متوسط عمق نفوذ ماده پیلینگ کننده تا درم فوقانی است.
برای پیلینگ با عمق متوسط از اسید گلیکولیک قوی و TCA 35% استفاده می شود.
در پیلینگ عمیق دارو تا طبقات میانی درم نفوذ می کند. در پیلینگ عمیق بیش تر از TCA 50% یا فنل استفاده می شود و دقت و مراقبت بیش تری از جمیع جهات لازم دارد.
برای خنثی کردن مواد اسیدی مانند گلیکولیک اسید و TCA از آب یا محلول بی کربنات دوسود و برای خنثی کردن فنل از روغن های گیاهی استفاده می شود.
یک سرنگ محتوی آب یا سرم فیزیولوژی باید همیشه برای شستشو چشم که اگر اشتباهاً مادهء پیلینگ وارد چشم شود در دسترس باشد.
آمپول های ضد حساسیت مانند آنتی هیستامین، کورتن و ضد شوک مانند آدرنالین و نوروآدرنالین و سرم قندی و نمکی و سایر وسایل اوژانس نیز باید در کنار دست پزشک حاضر باشد.

مراقبت های بعد از پیلینگ
همان قدر که پزشک باید در انجام عمل پیلینگ و انتخاب بیمار و نوع داروی مصرفی برای پیلینگ دقت کند به همان اندازه هم بیماران باید بعد از پیلینگ از پوست خود مراقبت و دستورات پزشک را دقیقاً اجرا کنند. بیمار باید تا یک هفته بعد از پیلینگ هر روز یا یک روز در میان توسط چشم پزشک ویزیت شود و در صورت بروز هر مشکلی باید از پزشک راهنمایی بخواهد.
بیماران باید از کندن پوسته های تولید شده با دست خودداری کنند و بهتر است بگذاریم این پوسته ها ضمن استحمام و مالیدن کرم های مناسب به راحتی از پوست جدا شوند و هرگز آن ها را به زور جدا نکنیم. پوست تازه پیلینگ شده را باید از سوز و سرما، آفتاب و گرمای زیاد دور نگه داشت، زیرا به آسانی دچار التهاب و لک مِ شود. در موقع خروج از منزل تا مدت ها بعد از پپیلینگ باید از کرم ضدآفتاب مناسب استفاده کرد و به محض التهاب اولیه باید از کرم های متعددی که برای تقویت و ادامه اثر پیلینگ لازم است با نظر پزشک معالج استفاده کرد.
فواصل بین جلساتیلینگ
پیلینگ سطحی را بین دو تاهفته تا یک ماه بعد مِ توان تکرار کرد.
فواصل بین جلسات پیلینگ متوسط دو تا سه ماه و فواصل بین پیلینگ های عمیق سه تا شش ماه بعد است و تعداد دفعات بر حسب نیاز و عمق پیلینگ تعیین می شود و روی هم رفته محدودیتی ندارد.
فصل پیلینگ
بهترین فصل پیلینگ فصول معتدل و کم آفتاب است مثل پاییز و زمستان و اویل بهار. هر چه پیلینگ عمیق تر باشد باید این قاعده بیش تر رعایت شود. به نحوی که اگر شخصی در منزل بماند پیلینگ سطحی در تابستان هم بلامانع است ولی پیلینگ متوسط و عمیق در تابستان به مصلحت نیست.
مدت و دوام اثر پیلینگ
پیلینگ علاوه بر اثرات فوری مانند بهتر شدن و باز شدن رنگ پوست، اثر عمده ای نیز دارد. این اثر رفع ین و چروک است که دو ماه تا شش ماه بعد از پیلینگ به تدریج شروع افزوده می شود. این مطلب در نمونه برداری های متوالی از پوست پیلینگ شده و در آزمایش میکروسکوپی نشان داده شده است که پوست پیلینگ شده و در آزمایش میکروسکوپی نشان داده شده است که پوست بعد از پیلینگ به تدریج شروع به کلاژن سازی می کند و مرتب بر میزان کلاژن افزوده می شودو تا شش ماه به حداکثر خود می رسد.
عوارض احتمالی پیلینگ
پیدایش قرمزی، التهاب، تاول و سرانجام پوسته پوسته شدن و ایجاد مناطق سیاه در اثر مردن طبقات سطحی پوست عارضه ای است شایع که در روزهای اول پیلینگ ممکن است پیش آید و باید بیمار را قبلاً از آن مطلع کرد تا اگر شاغل است یا باید در جلساتی شرکت کند برنامه ریزی قبلی باشد. پیدایش عفونت های میکروبی تبخال و زونا از عوارض احتمالی دیگر است که پزشک بر حسب مورد آن را درمان می کند. پیدایش عوارض کهیری و آلرژیک از درجات خفیف تا سنکوپ و شوک در موارد نادر گزارش شده است که همه آن ها تحت نظر پزشک قابل کنترل است. قرمزی ولانی پوست صورت و گاهی بیدار کردن و پیدایش تعداد زیادی خال که نهفته بودند یا ایجاد حساسیت به نور و قرمزی طولانی پوست صورت هم جزء عوارض نادر پیلینگ ذکر شده است.
یکی از عوارض ناگوار و دیررسی که اگر پیلینگ به روش درست انجام نشود یا غلظت دارو و جنس آن نامناسب باشد پیش می آید، ایجاد لک پررنگو بد منظره در محل پیلینگ است. این عارضه بیمار و پزشک را تا مدت ها بعد از پیلینگ به شدت ناراحت و کلافه می کند.
برای عبرت جوانان و خانم هایی که علی رغم عدم موافقت پزشک خود اقدام به پیلینگ می کنند به طور اختصار شرح حال یکی از بیماران خود را بنا به خواهش خود ایشان ذکر می کنم: شرح حال مربوط به دختر جوانی است که در آستانه اتمام تحصیل خود در مقطع لیسانس برای معالجه جوش های صورت به من مراجعه می کرد و با بهبود جوش ها و اتمام تحصیل و پیدا شدن مردی مناسب کم کم برای ازدواج آماده می شد. در این حین برای بهبود جای جوش های قبلی خد که چندان هم مشخص نبود از من تقاضای پیلینگ کرد. با اطلاعی که از نوع پوست و جای جوش هایش داشتم علی رغم اصرار و حتی کمی دلگیر شدن او از انجام پیلینگ برایش خودداری و او را از این کار منع کردم. تا مدت ها از ایشان خبری نبود تا این که بعد از حدود یک سال مجدداً به من مراجعه کردند.
بیمار در اتاق معاینه پس از سلام از نحوه جواب سلامم متوجه شد که او را به جا نیوردم. لذا بعد از مکثی کوتاه گفت البته حق دارید که من را نشناسید، خیلی قیافه ام عوض شده! با نگاهی به چهره اش در حای که تعجب و ناباوری از سراپای وجودم می بارید او را شناختم. با گریه به من گفت ای کاش به هر وسیله ای بود مانع از پیلینگ کردن من می شدید و سپس افزود با اطلاعات ناقص و نادرستی که درباره پیلنگ داشتم به تصور آنکه پوستم به کلی عوض می شود خود سرانه برای پیلینگ به جاخهای دیگر مراجعه کردم. نتیجه آن قدر وحشتناک بود که ناچار مدتی از محل کار خود مرخصی گرفتم تا دوستان و آشنایان مرا با این شکل و شمایل نبینند. چون سیاهی و لک های صورتم طولانی شد، بالاخره به بهانه این که دیگ زودپز ترکیده و بخار آن صورتم را سوزانده کار خود را رها کردم. واقعاً خجالت می کشیدم بگویم خودم مسبب ایجاد آن وااقثعه بوده ام. آن مرد هم با مشاهده تغییر صورت و روحیه من حوصله اش سر رفت و نامزدی ما به هم خورد. البته او حق داشت چون خود من هم دیگر تحمل لک های صورت و اخلاق بد خودم را نداشتم تا چه رسد به او. خلاصه زندگی من کاملاً دگرگون شد و پشیمانی هم فایده ای ندارد. فقط پیش شما آمده ام که برای عبرت دیگران داستان مرزا برای داوطلبان ناوراد و نامساعد پیلینگ بازگو کنید. من ضمن شرح حال این بیمار در م.ارد لز.م برای بیماران خود و دانشجویان پزشکی و بعضی همکارا از این طریق هم مطلب را به گوش خوانندگان این سطور می رسانم شاید مانع تکرا حوادث مشابه گردد.

چه کسانی حقق دارند مردم را پیلینگ کنند
عمل پیلینگ را منحصراً باید پزشکان انجام دهند. از بین پزشکان هم دو دسته یکی منخصصان پوستت ویکی جراحان پلاستیک به شرطی آن که در دوره آموزش تخصص خود یا بعد از پایان تخصص دوره این کار را دیده باشند حق دارند مردم را پیلینگ کنند، زیرا برای پیلینگ تنها مالیدن یکدارو به پوست کافی نیست بلکه دانش عمیقی راجع به مواد مورد مصرف در پیلینگ و طبقات مختلف پوست و نحوه ترمیم زخم های پوست و اشکالات ترمیم پوست پس از ضایعات مختلف و تفاوت های پوست افراد با یکدیگر و تفاوت پوست نواحی مختلف بدن حتسی در یک شخص لازم است که جز پزشکان متخصص و با تجربه هیچ کس اطلاعات لازم را در این مورد ندارد و با کسب اطلاعات جسته و گریخته دست به چنین کارهایی زدن عواقب بسیار پشیمان کننده ای به دنبال خواهد داشت. حتی خود متخصصین هم بیمار را انتخاب می کنند و برای هر مراجعه کننده ای که خواهان پیلینگ باشد دست به این عمل نمی زنند و در بین متخصصین هم آن هایی که سال ها تجربه این کار را دانرد نتیجهء کارشان خیلی بهتر از آن هایی است که تازه این کار را یاد گرفته اند.
پس یکی از نکات مهم درباره پیلینگ این است که از بین متقاضیان ، آن هایی که برای این کار مناسب هستند انتخاب شوند. بیمارانی که برای پیلینگ انتخاب می شوند باید هم از نظر فیزیکی( جنس و نوع پوستشان) مناسب باشند و هم از نظر عصبی و روانی تعادل لازم داشته باشند. انجام پیلینگ برای افرادی که از آن تصورات افسانه ایو نادرست دارند موجب یأس و دلسردی بعدی خواهد شد.
بعد از تعیین بیمار مناسب باید جنس ماده ای را که در هر مورد بهترین نتیجه را خواهد داد و غلظت بیمار و حالت پوست او معلوم کرد که آیا پیلینگ سطحی یا متوسط یا عمیق کدام برایش ضروری است. در ضمن پزشک عوارض بعد از پیلینگ و نحوه جلوگیری و مداوای آن را باید کاملاً بداند و مراقبت های بعد از پیلینگ را باید ب اهمیت تلقسی کند و از تذکر و تأکید آن به بیمار غفلت نکند.
موارد استعمال مهم پیلینگ
مهم ترین موارد استعمال پیلینگ عبارتند از:
۱٫ به منظور زیبایی مانند روشن نمودن و خوشرنگ کردن پوست، افزایش نرمی و لطافت آن و جلوگیری از چین و چروک های سطحی و درمان آن ها.
۲٫ از میان بردن کراتوزهای حاصل از نور و افزایش سن که به صورت لک های زبر و خشن و تیره روی پوست افراد مسن به خصوص پوست صورت و پشت دست ها ظاهر می شود.
۳٫ محو کردن لکه های موسوم به لک کبدی که در پوست افراد مسن پیدا می شود به اسم Solar Lentingo یا Senile Lentigo
4. برای روشن کردن کک و مک و لک های حاملگی و حاصل از تغییرات هورمونی یا ممصرف قرص های جلوگیری و غیره.
۵٫ برای کم کردن یا از بین بردن جاهای باقی مانده از جوش صورت،آبله، آبله مرغان، زوا و غیره.
۶٫ برای کمک به معالجه آکنه جوانان و بیماری خاص به نام آکنه رزاسه در میانسالی.
۷٫ برای از بین بردن دانه های سفید ارزنی موسوم به Millia
8. برای جلوگیری و از بین بردن غدد چربی پوست که بزرگ شده به شکل برآمدگی های زرد رنگدر صورت ظاهر می شود.
۹٫ برای کم کردن منافذ بزرگ و باز پوست و کم کردن چربی آن .
۱۰٫ برای برطرف کردن لک های زرد روی پلک ها در اثر رسوب چربی.
۱۱٫ برای پیشگیری بعضی ضایعات سرطانی و پیش سرطانی.
۱۲٫ برای معالجه لالستوزهای پوست که در اثر خراب شدن رشته های الاستیک پوست، به واسطه نور خورشید پیش می آیند و به شکل چین های عمیق و زرد رنگ با نقاط سیاه فراوان خودنمایی می کنند.
۱۳٫ برای رفع و جلوگیری ضایعات و صدمات ناشی از نور خورشید اد و سرما بر روی لب ها که لب را بد شکل و دچار خشکی، زبری و تغییر رنگ کرده باشد

پیلینگ مکانیکی
در پیلینگ مکانیکی به کمک دستگاهی که مثل دستگاه دندانپزشکی به سرعت می چرخد طبقاتی از پوست را می سایند و برمی دارند.
روی این دستگاه ها به جای مته دندانپزشکی قطعاتی گرد، بیضی یا مخروطی از جنس فلز، الماس، یاقوت ، سیم یا الیاف مصنوعی به اندازه مختلف برای ساییدن یا تراشیدن پوست نصب می گردد.
پیلینگ مکانیکی را اولین بار شخصی به نام کرومایر برای اصلاح بعضی از ضایعات پوستی به کار برد. به تدریج پار ای از معایب این دستگاهها مانند کم بودن دو موتور آن و جنس و شکل قطعات مورد استعمال برای ساییدن پوست اصلاح شد و امروزه سرعت موتورهای مورد مصرف بیش از سی هزار دور در دقیقه است. از این روش برای اصلاح جوشگاه های آکنه، آبله، آبله مرغان و زونا و بعضی از انواع خال متعدد عروقی موسوم به آنژیوفیبرم و تاتوهای حاصل از تصادفات و بیش تر از همه برای داشتن خال های وسیع مادرزادی در اوایل تولد استفاده می شود. مورد استعمال دیگر آنتراشیدن نسوج اضافی در نوعی بزرگ بینی موسوم به رینوفیماست. برای پیلیگ مکانیکی بهتر است مریض بی هوش باشد تا حرکات غیر ارادی او سبب صدمات اتفاقی در حین عمل نگردد و در بعضی موارد بی حسی موضعی هم پرهیز کنند پوست محل عمل را در موقع کار باید تحت کشش قرار داد تا بهتر ساییده شود. پیلینگ مکانیکی عملی است تهاجمی و بسیارخون آلود و جاگذاری آن نیز بیش از روش های دیگر است، لذا فقطدر مواقع خیلی ضروری باید از آن استفاده کرد و از کاربرد آن در نواحی اسکار گذار مانند گردن، سینه و شانه ها باید جداً خودداری شود.
نتیجه این نوع پیلینگ علی رغم تحم رنج و زحمت زیاد برای بیمار . طبیب ط.لانی بودن زمان بهبود و پانسمان معمولاً رضایت بخش نیست و حتماً باید به موارد خاص مانند خاۀ های مادر زادی بزرگ که خطر سرطانی شدن دارند یا تاتوهای حاصل از تصادفات محدود شود، آن هم به شرط آن که بیش از دو تا بیست روز از تصادف نگذشته باشد و خال های مادرزادی رنگی هم هرچه زودتر تا سلول ها هنوز سطحی هستند مورد عمل قرار گیرند.
باید توجه داشت که جنس پوست ما ایرانی ها که عموماً گندمگون است و آفتاب زیا کشور ما سبب شده نتیجهء عمل پیلینگ مکانیکی چندان رضایت نباشد.
تب لیزر، پیلینگ توسط دستگاه لیزر
در دو دهه اخیر استفاده از دستگاههای لیزر در پزشکی به نحو بارزی رو به افزایش گذاشته است و انواعی از این دستگاهها ساخته شده که بیش تر در بخَ های پوست کاربرد دارد. یک نمونه از این دستگاهها که با گازارگن کار می کند برای معالجه لک های ماه گرفتگی به کار می رود. با اصلاح تدرجی این دستگاه ها معالجه لک های ماه گرفتگی تا حد نسبتا قابل قبولی پیشرفت کرده است.
نوع دیگر دستگاههایی هستند که با گاز co2 کار می کنند و بیش تر در اعمال جراحی از ان ها استفادهمی شود.
انواع قدیمی تر co2 لیزر انرژی را به صورت یکنواخت آزاد مِ کردند که بعداً با تغییراتی توانستند این انرژی را به صورت نبض درآورند. این دستگاه ها را به واسطه دستگاه های supser pulse نامیدند. به تدریج باز هم انواع کاملتری از این دستگاهها ایجاد شد که انرژی آن به صورت نبض های بسیار دقیق و حساب شده است و آن ها را دستگاه های ultra pluse می نامند. انرژی هر نبض در این دستگاه فوق العاده زیاد و رزمان هر نبض فوق العاده کوتاه است. این دستگاه ها که به طریق کامپیوتری کار می کنند و به اختصار دستگاه های اولتراپالس کامپیوتری(CPG) نامیده می شوند این امتیاز را دارند که حداکثر تخریب را در عمق دلخواه با حداقل ضایعه و صدمه به نسوج مجاور تدمین می کنندو به کمک این دستگاه ها امروزه پوست را میتوان پیلینگ کرد. این نوع پیلینگ به کمک لیزر را اصطلاحاً skin resurfacing می نامند.
الکترودهای این دستگاه ها به شکل گرد، مستطیل، شش ضلعی، و غیره تهیه شده است.
پیلینگ پوست را با دستگاه های Erbium-YAG-lasers که انرژی آن به صورت نبض هایی از اشعه ماورای قرمز با طول موج متوسط است هم کی توان به خوبی انجام داد. امتیاز پیلینگ لیزری این است که برخلاف پیلینگ مکانیکی خونریزی در آن به حداقل ممکن رسیده و چون محیط عمل خون آلود نیست احتمال سرایت بیماری هایی مانند ایدز و هپاتیت و غیره از این طریق به پزشکان و پرسنل اتاق عمل خیلی کم است. این نوع پیلینگ احتیاج به بیهوشی عمومی ندارند بلکه بر حسب مورد به کمک تزریق موضعی یا مصرف پماد Emla حداقل دو ساعت قبل از عمل را بی حس و با قرص های مسکن بیمار را آرام می کنند. از این نوع پیلینگ بیش ر در رفع چین و چروک دور چشم و دور دهان استفاده شده است. ایجاد منظره نامطلوب، ملتهب و پر از دلمه در عمل در هفت تا هشت روزاول راحتماً باید قبلاً به بیمار گفت تا با دیدن چهره خود بعد از برداشتن پانسمان شوکه نشود. جایگذاری این نوع پیلینگ هم بسته به نوع وست بیمار، تعداد جلسات و فواصل جلسات و مراقبت های بعد از عمل دارد.
یکی دیگر از انواع لیزر که در رشته پوست استعمال دارد دستگاه Ruby laser است که برای معالجه لک های صورت مثل لک حاملگی و کک و مک و تاتو مورد استعمال دارد.
اثرات مثبت این نوع لیزر در منهدم کردن رنگدانه های حاصل از تاتو که امروزه به واسطه شیوع مصرف خالکوبی ابرو و مژه و لب به مقاصد آرایشی شایع است و گاه تولید واکنش هایی نامطلوب و عوارض نامساعد می کند قابل توجه است لکن اثر آن در برطف کردن لک های حاملگی و کک و مک هنوز مورد اتفاق نیست، مخصوصاً که ممکن است لک های برطرف شده در گزارش های قبلی هم بعد از مدتی برگشت نمایند.