سوزش سر دل
احساس سوزش در قسمت تحتانی قفسه سینه همراه با ترش كردن و احساس تلخی در دهان و گلو را "سوزش سر دل" می گویند.به این بیماری، "بازگشت اسید معده به مری" یا "رفلاکس معده" نیز گفته می شود.
سوزش سر دل می تواند بعد از خوردن یك غذای سنگین یا در هنگام خواب برای مدت چند دقیقه یا چند ساعت احساس شود.
علت این بیماری بسته نشدن دریچه ی بین مری و معده است؛ در نتیجه اسید معده به سمت مری برمی گردد، یعنی همان " ترش کردن غذا" و این اسید، مری را تحریك می کند و سبب درد و سوزش سر دل می شود.
وقتی که غذا بلعیده می شود، از طریق مری پایین آمده و به سمت معده می رود. در محل ورود و خروج معده، ماهیچه های حلقوی وجود دارند که به آنها اصطلاحاً اسفنکتر(SPHINCTER) گفته می شود و به عنوان دریچه عمل می کنند. وقتی غذا به معده می رسد، دریچه یا اسفنکتر بالایی معده باز شده و اجازه می دهد که غذا وارد معده شود. سپس این دریچه بسته می شود تا غذا و شیره گوارشی در معده نگهداری شوند. اگر این اسفنکتر خراب شود یا نشتی داشته باشد، شیره گوارشی که حاوی اسید معده نیز می باشد، به سمت بالا رفته و وارد مری می گردد. البته برگشت اسید معده به مری ممكن است به دلیل افزایش اسید معده نیز باشد.
ترش کردن غذا وقتی ایجاد می شود که اسید معده به مری برگردد. این اسید، مری را تحریك می کند و سبب درد و سوزش سر دل می شود.اگر سوزش سر دل زیاد طول بكشد ممكن است التهاب مخاط مری را به وجود آورد.در صورت پیشرفت التهاب مخاط مری، مری تنگ شده و امكان دارد دچار خونریزی شود و بلع نیز با مشكل مواجه می شود.
سوزش سر دل می تواند نشانه ای از وجود زخم باشد.
توصیه های لازم برای جلوگیری از سوزش سردل:
- از دراز کشیدن بعد از خوردن غذا پرهیز کنید.
- بعد از خوردن غذا، در وضعیت زانو در بغل ننشینید.
- حداقل 3 ساعت قبل از خواب چیزی نخورید.
ـ موقع خوابیدن زیر سر خود را 10 تا 12 سانتیمتر بالاتر ببرید.
- موقع خوابیدن به پهلوی راست و کمی خمیده بخوابید.
- تعداد دفعات وعده ی غذا را زیاد و حجم آن را کم کنید تا معده تان زیاد پُر نشود.
- در طی روز زیاد دولا و راست نشوید.
ـ اگر اضافه وزن دارید، وزنتان را كم كنید.
ـ از پُرخوری پرهیز كنید.
- باید از خوردن وعده های غذایی خیلی سنگین و چرب بپرهیزید.
- سعی کنید همراه وعده های غذایی آب نخورید.
ـ از خوردن غذاهای اسیدی مثل انواع گوشت،حبوبات و تخم مرغ پرهیز کنید، زیرا ترشح اسید معده را بسیار افزایش می دهند.
- مصرف میوه های ترش و اسیدی مثل انواع آلو و گوجه ، غذاهای تند(ادویه دار) و نوشابه های گازدار را کاهش دهید.
- موادی مثل نعنا، قهوه ، شکلات و الکل را مصرف نکنید.
- اگرزخم یا التهاب معده دارید، از خوردن میوه ی خام پرهیز کنید.
- لباس های تنگ نپوشید و كمربندتان را محكم نبندید.
- اگر سیگاری هستید، سیگار كشیدن را ترك كنید.
- درمان این بیماری اغلب با خوردن آنتی اسیدها بهبود می یابد. داروهای آنتی اسید، اسید موجود در معده را خنثی می كنند. سعی كنید آنتی اسیدی مصرف كنید كه هم «هیدروكسید منیزیم» و هم «هیدروكسید آلومینیوم» داشته باشد.
اگر تغییر سبك زندگی و مصرف آنتی اسید در بهبود علائم شما كمكی نكرد، به پزشك مراجعه كنید تا داروی دیگر یا یك سری آزمایش برای شما تجویز كند. این آزمایشات شامل عكس برداری از قفسه سینه برای بررسی وجود زخم، ارزیابی وضعیت اسید داخل مری، آندوسكوپی مری و پیدا كردن باكتری مولد زخم است.
