جمعه 28 آبان روز افتتاحیه بیست و هفتمین دوره جشنواره بینالمللی فیلم كوتاه تهران بود كه یكیاز مهمترین پایگاههای نمایش و نقد فیلم كوتاه در كشورمان است. این جشنواره با همت انجمن فیلم كوتاه، انجمن سینمای جوان و معاونت سینمایی وزارت ارشاد برگزار شد و تقریبا همه نهادها و موسسههای فرهنگی و سینمایی از آن حمایت كردند؛ از حوزه هنری و بنیاد فارابی گرفته تا مركز گسترش سینمای مستند و تجربی و صداوسیما.افتتاحیه مطابق معمول با سخنرانی پرشور جواد شمقدری، معاون سینمایی وزیر ارشاد همراه بود و سپس برنامه پربار جشنواره با اعلام زمان نمایش حدود 50 فیلم كوتاه داستانی، مستند، انیمیشن و تجربی در نخستین روز آغاز شد. علاوه بر گستردگی عددی فیلمها، تنوع كشورهای صاحباثر و گوناگونی مضامین، تكنیكهای سینمایی و دستاوردهای فنی نیز در این دوره چشمگیر بود.
آثار متنوعی از كشورهای صاحب سبك در عرصه سینما به نمایش درآمد كه بخصوص از لحاظ وجوه بصری (كیفیت تصاویر و شیوههای جدید فیلمبرداری) و عناصر شنیداری مانند موسیقی و صداگذاری در بالاترین سطح ممكن قرار داشتند. فیلمها در مجموعههای چندتایی عرضه میشدند كه هر مجموعه یك سانس 80 تا 100 دقیقهای را در بر میگرفت و گاهی در یك مجموعه، فیلمهایی وجود داشت كه بسیار باكیفیت و الهامبخش بودند.
مستند كوتاه «قلب در جایی اشتباه» به كارگردانی جوسو ونرو از اسپانیا با تصویرهایی چشمنواز و خیرهكننده از فریمهایی كه با قلم یك هنرمند سالخورده روی نگاتیو نقاشی میشدند و به یاری موسیقی زیبایی كه در اغلب صحنهها شنیده میشد، نوعی تجربه غنی سمعی بصری را برای مخاطبان رقم میزد. انیمیشن خوشساخت «كبوتر: غیرممكن» اثر لوكاس مارتل از آمریكا با تصویرهای خوش آب و رنگ و طنز ظریفش به نوعی فیلمهای جاسوسی و اكشنهای آمریكایی را هجو میكرد و از لحاظ تكنیكی هیچ كم و كسری از همتایان هالیوودی پرفروشش نداشت، اما غافلگیری جشنواره در روز اول فیلم كوتاه داستانی «قورباغهای در چاه» به كارگردانی كن اوچیای ژاپنی بود كه زیبایی نفسگیر طبیعت ژاپن را در قالب تصاویری كه مثل آلبومی متحرك از مقابل چشمان تماشاگر میگذشتند نشان میداد. فریمهای فیلم با ریتمهای متغیری فریز میشدند و كارگردان با تغییر در شتاب توالی تصویرها، ریتم كلی فیلمش را هم كنترل میكرد. قورباغهای در چاه داستان سادهاش را به شیوهای موجز و مؤثر روایت میكرد، ولی نریشن پایانی فیلم تا حد زیادی از ارزش آن كاست، چون كارگردان از ترس اینكه مخاطب به مقصودش پی نبرد و اشاره كنایی و حكمتآمیز فیلم را نفهمد همهچیز را در قالب یك نریشن كوتاه لو داده بود تا مخاطب حسابی شیرفهم شود.
در بخش مسابقه سینمای ایران هم فیلم تجربی «پیادهروی بزرگ» به كارگردانی نیما عباسپور بهنمایش درآمد كه ایدهای بكر را به شیوهای خلاقانه روایت میكرد و مخاطبش را به فكر وامیداشت. برخلاف خیلی از آثار این دوره، ساختار بصری پیادهروی بزرگ چشمگیر بود و از لحاظ تكنیكی نشان از مهارت و تسلط كارگردانش داشت.
از نمونههای خوب دیگری كه در جشنواره به نمایش درآمدند میتوان به «متقارن» (راجر ویلارویا) اشاره كرد كه بیشتر یك ایده ناب و جالب بود كه بسادگی روایت میشد و برجستگی خاصی نداشت، اما همین سادگی باعث شده بود جذابیت ایده اصلی بیشتر به چشم بیاید. «ایكارا» ساخته آلخاندرا روجو، فیلمی داستانی با سبكی متظاهرانه بود كه ساختاری حرفهای داشت و مثل «شیفت» ساخته آنو آون به مسائل زنان و روحیات خاص آنان در جامعه بیرحم و خشن امروز میپرداخت؛ با این تفاوت كه شیفت بسیار همدلیبرانگیزتر از همتای فرانسویاش بود و مخاطب را در مدتی كوتاهتر درگیر میكرد.
در این میان فیلمهای بدی هم وجود داشتند كه لذت تماشای آثار خوب را كمرنگ میكردند؛ از جمله فیلم ضعیف و متظاهرانه «هارمونی» كه مضمونی جزمی را بدون كمترین خلاقیتی به تصویر كشیده بود و حتی در اجرا نیز زحمت زیادی به خودش نداده بود. «هارمونی» فرهنگ ایرانی را با فرهنگ غربی مقایسه میكند؛ آن هم از طریق روبهروی هم گذاشتن موسیقی كمانچه و موسیقی متال در زمینهای از نقشهای سنتی قالی و لامپهای نئون. انیمیشن «پرنده پیغامبر» از آلمان هم با فضای تیره و درونمایه تلخ و افسردهاش بیشتر شبیه یك پیشگویی تمثیلی درباره پلیدیهای قدرتطلبی و دیكتاتوری بود كه الگوی اصلیاش را از سبك كاریكاتورهای اروپای شرقی دوران جنگ سرد الهام گرفته بود.
در مجموع جشنواره بینالمللی فیلم كوتاه تهران فرصتی طلایی است برای دوستداران آثار كوتاه و تجربی كه به دیدن تازههای سینمای ایران و جهان بروند و با آخرین اتفاقاتی كه در این حوزه افتاده آشنا شوند. با توجه به حذف بخش فیلم كوتاه و مستند از جشنواره فجر و از آنجا كه در شرایط عادی هیچ امكانی برای تماشای اینگونه فیلمها وجود ندارد، فعلا جشنواره تهران تنها جایی است كه چنین حجم گسترده و متنوعی از آثار سینمای روز جهان را نمایش میدهد و دوستداران فیلم كوتاه نباید این فرصت را از دست بدهند.
http://www.tebyan-zn.ir/tv_cinema.html