تبیان، دستیار زندگی

پیامبراكرم(ص) فرمودند:

در قیامت هیچ بنده ای قدم از قدم بر نمی دارد تا به این پرسش ها پاسخ دهد:

اول: آن كه عمرش را در چه كار فانی نموده است؟

دوم: جوانی اش را چگونه و در چه راه تمام كرده است؟

به اعتقاد برخی از دانشمندان ، انسان به لحاظ روحی و ذهنی و نوع حیات و زندگی به گونه ای است كه نعمت شناس و قدرشناس نعم الهی نیست و تا غرق در نعمت هست نمی داند چه گوهر و سرمایه عظیم و عزیزی دارد و آن گاه كه ازدست رفت درمی یابد كه سرمایه گران سنگ و موهبت شایسته ای داشته و از آن بهره نبرده است. امّا اگر نعمت های الهی به انسان یادآوری شود و نعمت ها به یادش آورده شود در اصلاح او بسیار تأثیرگذار خواهد بود. پیداست كه «جوانی» از جمله نعمت های بی بدیل خداوند سبحان است كه تا در آن بسر می بریم، قدر آن را نمی دانیم!؟ و آنگاه كه این دوران سپری شد و انسان در ضعف و ناتوانی قرار گرفت به تدریج منزلت آن را می شناسد كه متأسفانه در آن هنگام فرصت ها از دست رفته و توانمندی ها زایل شده است؛

امام علی (ع) در حدیثی فرمودند: دریاب جوانیت را قبل از پیری و سلامتت را قبل از بیماری

از این كه امام علی (ع) تأكید و تكرار فرمودند كه جوانی خویش را قبل از پیری دریاب به جهت اینست كه گرایش به حق، عدالت، فضیلت، ارزش ها و معارف و آمادگی و استعداد در این مرحله وجود دارد و بنابراین متصدیان امور فرهنگی، تربیتی و نیز خود جوانان باید به این دوران و شرایط و مقتضیات آن توجه ویژه نمایند كه فطرت ها دست نخورده تر و جمال و زیبایی درونی نمایان تر و قابلیت پذیرش حقایق بیشتر است
.......
به راستی ، ما جوانان در دوران جوانی چه باید كنیم ...؟

با سلام
واقعا وقتی حالا كه كم‌كم داره 30 سالم می‌شه، به روزهای نوجوانی‌م نگاه می‌كنم، برای لحظاتی از اون حسرت یم‌خورم كه كاش این‌طور بودم و كاش اون طور می‌كردم.
نمی‌دونم وقتی میانسال بشم، راجع‌به این روزهایی كه می‌گذرونم چی خواهم گفت
مطمئناً همیشه برای ما حسرتی هست، چون ما دائم الوصل نیستیم و شاید حتی لحظه‌ای هم وصل نباشیم در روز
دعامون كنید
یا علی

سلام.
سیب سرخ عزیز درسته.باید قدر این دوران را بدونیم..چون میگذره و هیچ وقت برنمیگرده.

.........
حضرت محمد (ص) فرموده اند: پنج چیز را پیش از پنج چیز غنیمت بشمار: جوانیت را قبل از پیری، سلامتت را قبل از بیماری، تمكّنت را قبل از تهیدستی، فراغتت را قبل از گرفتاری و زندگانیت را قبل از مرگ

سلام
معمولا آدمی همه وقتش رو صرف میكنه برای بدست آوردن چیزهایی كه نداره غافل از اینكه میتونه از چیزهایی كه داره لذت ببره

سلام.
عید غدیر را به شما دوستان عزیز تبریك میگم.
در این ایام خوبه كه با گفته های مولایمان علی (ع) درباره ی جوان و ایام جوانی بیشتر آشنا بشیم.
امیدوارم كه پند های امام علی (ع)را با درایت درك كنیم و به این دستورات همانطور كه فرموده اند عمل كنیم.
موفق باشید و التماس دعا

جوان، آزادی و آزادگی

از جمله ویژگی هایی كه در ذات جوان تجلّی دارد و برای او بسیار سرنوشت ساز است ویژگی «آزادی خواهی» اوست. «آزادی» از واژه های پرجاذبه ای است كه جوان را دلباخته و مجذوب خویش می كند. جوان هر قید و قانون و حدّ و اندازه ای را نمی پذیرد و طبع او به گونه ای است كه در برخی زمینه ها آزادی طلب مطلق و بی قید است.

امام علی (ع) خطاب به فرزندش امام حسن (ع) فرمودند:
«بنده غیر خود نباش كه خداوند تو را آزاد آفریده است».( نهج البلاغه، نامه ی 31(

سپس موانع رشد و كمال یا بندگی ها و بردگی های شقاوت آور و ذلّت آفرین را مطرح می فرمایند كه:

«بنده شهوت اسیری است كه هرگز آزادی نخواهد داشت. ») عبدالواحد آمدی للتمیمی، غررالحكم و دررالكلم، ص 499)

یا فرمود:

«كسی كه مغلوب شهوت خویشتن است ذلّت و خواریش بیش از برده ی زر خرید است».

چنانچه ملاحظه می فرمایید در احادیث فوق، امام (ع) به آزادی فكری و آزادی اخلاقی و معنوی كه رهایی از قیود انسان پرستی و دنیاپرستی و خودپرستی است اشاره می نماید و آدمی را به شخصیت آزاد و كرامت نفس او رهنمون می گردد. در اندیشه امام (ع) انسان لازم است قدر خویش را بداند و در اسارت افكار و شخصیت دیگران و در اسارت هواهای نفسانی خویش قرار نگیرد و از حد اعتدال عبور نكند و از هر گونه افراط و تفریط پرهیز نماید كه فرمود:

«این نفوس سركش را مقهور كنید و از خواهش های نادرستشان بازدارید كه خودسر و بی قیدند. اگر خواسته های آن ها را پیروی نمایید و به تمنیات نامشروعشان جامه عمل بپوشید سرانجام شما را در بدترین پرتگاه می افكند».
از حضرت علی (ع) سؤال شد كه پست ترین ذلّت ها كدام است؟ در جواب حرص دنیا را بزرگترین ذلت و خواری خواند. و فرمود:

«طمع كار با ذلّت و خواری هم پیمان است».

امام علی (ع) در یك حدیث بسیار آموزنده فرمودند:

«هر كس به شرائط و لوازم حرّیت عمل كند شایسته آزادی است و هركس در انجام وظایف و مقررات آزادی كوتاهی نماید به ذلّت بردگی برمی گردد».

پس از دیدگاه امام علی (ع) آزادی نیز تنها به معنای «سلبی» و «عدم المانع» نیست كه لیبرالیسم یا دلخواه گرایی و آزادی خواهی مطلق را به ارمغان بیاورد و جامعه را دچار بیماری های اخلاقی نماید، بلكه آزادی به معنای «ایجابی» و «سلبی» آن با هم مطرح است و آزادی دارای قوانین و حدود و تعینات و تعریفاتی است كه دارای شرائط و لوازمی است، خواه آزادی فكری یاعقیدتی و خواه آزادی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی باشد و...

جوان و كرامت ‌نفس

از جمله خصائلی كه بر فطرت انسان نهفته است گرایش به عزت نفس و كرامت وجودی است كه همه انسان ها از جمله جوانان طالب آن هستند. «كرامت نفس» پایه و زیربنای بسیاری از فضائل و سجایای اخلاقی و ارزشی است، چنان كه امام علی (ع) به فرزندش حضرت مجتبی (ع) فرمودند:

«نفس خویش را عزیز شمار و به هیچ پستی و دنائتی تن مده گر چه عمل پست، تو را به تمنیات برساند. زیرا هیچ چیز، با شرافت نفس برابری نمی كند و هرگز به جای عزت نفس از دست داده، عوضی همانند آن نصیب نخواهد شد».(نهج البلاغه، نامه ی 31)

گرچه عزت نفس برای همه آدمیان در هر صنف و طبقه و مرتبه وجودی و شرائط سنّی مختلف بسیار ضروری و راهگشا خواهد بود و اساس خوشبختی است لكن برای جوان مطلوب تر و زیباتر است كه در عنفوان جوانی تن به بردگی های نفسانی و ذلّت نفس ندهد كه امام علی (ع) فرمود:

«كسی كه نفس شرافتمند و با عزت دارد هرگز آن را با پلیدی گناه، خوار و پست نخواهد ساخت».

همچنین فرمودند:

«یك ساعت ذلّت، با عزّت تمام دوران زندگی برابری نمی كند».

در جای دیگری حضرت علی (ع) فرمودند:

«ارزش شخصیت هر فردی وابسته به روشی است كه اتخاذ می كند، اگر نفس خود را از پستی و دنائت بر كنار نگاهداشت به مقام رفیع انسانی نائل می شود و اگر عزت و حیثیت معنوی خویش را ترك گفت به پستی و ذلت می گراید».

روش امام علی (ع) در برخوردهای فردی، روابط اجتماعی و روش وسیره حكومتی به گونه ای بود كه مردم را به سمت كرامت نفس و عزّت طلبی سوق می داد و با هرگونه ذلّت پذیری از هر طریق كه باشد مبارزه می كرد و می فرمود:
«در نظر انسان شریف و كریم النفس نیكوكاری و حسن عمل دینی است كه بر ذمه او است و خویشتن را بر اداء آن موظف می داند».

لذا جوان باید نحوه تربیتش چه از سوی خانواده یا مراكز تعلیم و تربیت یا اصحاب حكومت و سیاست و یا مناسبات فكری و رفتاری خود جوان به گونه ای باشد كه او را وظیفه شناس، درستكار و دارای شرافت اخلاقی و عزّت نفس به بار بیاورد.

جوان، زمان وعصر خویش و دگرگونی
ا
ز جمله مسائل بسیار مهمی كه در تربیت فكری و اخلاقی جوان باید ملحوظ شود در نظر گرفتن زمان و فرهنگ و آداب و عادات زمان های مختلف است كه مولایمان امام علی (ع) نسبت به این مسئله حسّاس بوده اند و توصیه ها و سفارش های حكیمانه و هدایت گرانه ای فرمودند كه به نمونه هایی از آن اشاره خواهد شد:

امام علی (ع) فرمودند:

«مردم در شباهت به زمان خود شبیه ترند تا به پدران خویش».

امام علی (ع) فرمودند:

«فرزندان خویش را به جبر و استبداد بر آداب خود مجبور نكنید زیرا آنان در زمانی غیر زمان شما آفریده شده اند و حیات دارند».(ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 20، ص 267، كلمه 102)

یا فرمودند:

«داناترین مردم به مقتضیات زمان كسی است كه از تحوّلات آن دچار شگفتی نشود و خویشتن را نبازد».

همچنین ایشان در این باره فرمودند:

«كسی كه عارف به مقتضیات زمان است و از دگرگونی های پی گیر و مستمرش آگاهی دارد شایسته است هرگز خویشتن را از تحولات و تغییرات اجتناب ناپذیرش در امان نداند».(فهرست غرر، ص 148)

لذا در اندیشه امام علی (ع) در برخورد با عنصر زمان و دگرگونی های مسائل مختلف اجتماعی و فرهنگی همواره 2 تهدید عمده وجود دارد. الف) خطر تحجر و جمود كه با زمان و پیشرفت زمان مبارزه می كند و از هر چه نوگرایی و تحوّل زمان گریزان است. ب) خطر زمان زدگی و انحراف كه هر چه را در زمان است اصالت می دهد و با سنت ها و حقایق و ثابتات به بهانه زمان و تجددخواهی و نوگرایی مبارزه می كند. این دو روش برخورد با زمان نادرست است، اما بدیهی است كه محیط اجتماعی، فضای فرهنگی، دست آوردهای جدید علمی بشری، سؤالات جدید و شبهات نوین در مسائل عقیدتی و اخلاقی لزوماً باید مورد توجه قرار گیرند پس نباید سنت های ثابت اخلاقی و اصول و ارزش های سعادت بخش فراموش شود و نباید آداب و سنن اجتماعی و آباء و اجدادی را به زور و جبر تحمیل كرد كه امام علی (ع) می فرماید:

«وقتی محیط اجتماع آلوده و ناپاك شد سجایای اخلاقی و فضائل انسانی بی رونق و زیان آور می شود و برعكس رذائل در جامعه رشد پیدا خواهد كرد».

نتیجه آن كه:

آگاهی به زمان، عدم استبدادورزی در تحمیل آداب به اولاد و جوانان، موقعیت شناسی و محیط شناسی، تأثیر شرائط زمانی و محیطی در تعلیم و تربیت، تحول شناسی در جامعه و... باید در برخوردار با جوانان مورد نظر واقع شود تا از یك طرف مانع كمال و سعادت آن ها نشود و از طرف دیگر لیبرالیسم اخلاقی و نسبیت گرایی اخلاقی جانشین ثابتات و اطلاقات فرهنگی و اخلاقی در هدایت و تربیت نسل جوان نشود. در تربیت نسل جوان زمان شناسی همه جانبه و زمینه شناسی فراگیر امری ضروری است.

سلام
بیاید از این به بعد ((اهدنا صراط المستقیم)) نمازهامون رو محکم تر بگیم تا انشاالله خدا خودش همه ما رو به راه راست هدایت کنه تا بعد از گذراندن جوانی این نشه وصف حالمون که
((جوانی شمع ره کردم که یابم زندگانی را
نجستم زندگانی را تبه کردن جوانی را))

جوانی شمع ره کردم که جویم زندگانی را
نجـستم زندگانی را و گم کردم جوانی را
کـنون با بار پیــــــری آرزومندم که برگردم
بـه دنبــال جـوانی کوره راه زنـدگـانـی را
به یاد یــار دیرین کاروان گم‌کرده را مانـم
که شب در خواب بیند همرهان کاروانی را
بهاری بود و ما را هم شبابی و شکر خوابی
چه غفلت داشتیم ای گل شبیخون جوانی را
چه بیداری تلخی بود از خواب خوش مستی
که در کامم بـه زهرآلود شهد شـادمـانی را
سـخن با مـن نمی‌گوئی الا ای هـمزبـان دل
خدایــا با که گویم شکوه‌ی بی همزبـانی را
نسیم زلف جانان کو؟که چون برگ خزان دیده
به پـای سـرو خود دارم هوای جانفشانی را
به چشم آسمانی گردشـی داری بلای جان
خـدایــا بـر مگردان ایـن بلای آسـمانـی را
نمیـری شهریار از شعر شیریـن روان گفتن
کــه از آب بقـا جــوئــید عـمر جـاودانی را
استاد شهریار