البته این بررسی افزایش 2/3 درصدی ازدواج را نیز نشان داده اما قضیه وقتی دردناك‌تر می‌شود كه بیشترین میزان طلاق زنان را در گروه سنی 20 تا 24 سال و بیشترین میزان طلاق مردان را در سنین 24 تا 29 سالگی می‌بینیم. معمولا به‌دنبال طلاق، دلایل و توجیهاتی مانند فقر، اختلافات فرهنگی و تحصیلی، اعتیاد و تغییر باورهای جوانان به گوش‌مان می‌خورد اما نكته‌ای كه شاید كمتر به آن می‌پردازند، نقش مشاورههای قبل از ازدواج و حتی آزمایش‌های قبل از ازدواج در سلامت ازدواج است.
چندی پیش مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت خبر از افزایش ساعات مشاوره قبل از ازدواج داده بود.
دكتر محمداسماعیل مطلق، آموزش‌های قبل از ازدواج را بسیار حیاتی ذكر می‌كند و می‌گوید: «كلاس‌های آموزشی قبل از ازدواج شاخص‌های سلامت خانواده را ارتقا بخشیده است.» دكتر مطلق با اشاره به مدت این مشاوره‌ها تاكید می‌كند: «این آموزش‌ها قبلا 2 ساعت بوده ولی در برنامه جدید آموزش قبل از ازدواج این برنامه به 16 ساعت خواهد رسید.» وی توضیح می‌دهد: «در این كلاس‌ها درباره مسایل عاطفی زوجین، مسایل آمیزشی، مبانی دینی ازدواج و راه‌های جلوگیری از بارداری صحبت می‌شود.» مدیر كل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت با بیان اینكه این مشاوره‌ها باید به‌صورت اجباری درآید، می‌گوید: «هدف ما تربیت كارشناسان مشاوره قبل از ازدواجی است كه همیشه در مراكز بهداشت و درمان مستقر باشند و آموزش‌های لازم را به افراد در آستانه ازدواج ارایه كنند.» به گفته دكتر مطلق، این كلاس‌ها در 3 روز متوالی برای زوجین گذاشته می‌شود و آنها باید در این كلاس‌ها شركت كنند.
در كلاس‌های مشاوره قبل از ازدواج شركت كنید
دكتر حاجبی، رییس اداره سلامت روان وزارت بهداشت نیز با تاكید بر اینكه سلامت روان افراد در مشاورههای قبل از ازدواج سنجیده می‌شود، می‌گوید: «متاسفانه افرادی كه در آستانه ازدواج هستند كمتر به مراكز مشاوره قبل از ازدواج مراجعه می‌كنند.» وی تاكید می‌كند: «كسانی كه اختلال‌های روان‌شناختی دارند با مشاورههای قبل از ازدواج مشكل آنها شناسایی می‌شود و به مراكز درمانی ارجاع داده می‌شوند.» دكتر حاجبی معتقد است عدم آگاهی جوانان ریشه اصلی بسیاری از طلاق‌ها است كه تنها راه آن آموزش و اطلاع‌رسانی وسیع در سطح جامعه است. رییس اداره سلامت روان وزارت بهداشت یادآور می‌شود: «در این كلاس‌های مشاوره ابعاد مختلف زندگی مشترك بیان می‌شود و مشاوران همخوانی زن و مرد را می‌سنجند و راهنمایی‌های لازم برای شروع یك دوران جدید زندگی به آنها داده می‌شود.» وی در مورد اجباری‌شدن این مشاوره‌ها معتقد است این كار نیازمند نیروی انسانی و متخصص كافی است كه باید شرایط چنین اقدامی وجود داشته باشد. دكتر حاجبی در پایان توصیه كرد: «كسانی كه قصد ازدواج دارند، حتما به مراكز مشاوره قبل از ازدواج مراجعه كنند. این مشاوره‌ها به آنها كمك خواهد كرد ازدواجی موفق و حساب‌شده داشته باشند و علاوه بر آن، آگاهی‌های لازم در مورد زندگی مشترك به آنها داده خواهد شد.» اما نایب‌رییس كمیسیون بهداشت و درمان مجلس اعتقاد دیگری نسبت به مشاورههای قبل از ازدواج دارد: «مشاورههای قبل از ازدواج در حال حاضر در كشور ما بیشتر حالت نمادین دارد و خیلی كاربردی نیست.» دكتر محسنی بندپی با بیان اینكه دادن آگاهی به جوانان باید به صورت مداوم باشد، می‌گوید: «این آموزش‌ها باید به‌گونه‌ای باشد كه سبب تغییر رفتار در جوانان شود.» او تاكید دارد: «مشاوره قبل از ازدواج باید به صورت علمی و كارشناسی باشد اما در حال حاضر این مشاوره‌ها پختگی لازم را ندارد.» نایب رییس كمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به اینكه آموزش شیوه صحیح زندگی به جوانان با یك تا دو جلسه امكان‌پذیر نیست، می‌گوید: «برای افزایش آگاهی جوانان باید فرهنگ‌سازی به صورت گسترده در جامعه انجام شود؛ به‌گونه‌ای كه تغییر رفتار در جوانان نهادینه شود.» نماینده مردم نوشهر، علل مختلفی را برای افزایش آمار طلاق می‌شمارد و بیان می‌كند: «یكی از دلایل طلاق، نداشتن آگاهی و نبود آموزش‌های كافی است. با بالا بردن كیفیت خدمات مشاوره و آموزش مداوم به جوانان می‌توان آگاهی جوانان را تا حد قابل‌توجهی بالا برد.»
آزمایش ایدز قبل از ازدواج
همان‌طور كه می‌دانید قبل از ازدواج انجام برخی آزمایش‌ها اجباری است و شما با ارایه جواب این آزمایش‌ها می‌توانید ازدواج كنید. با توجه به افزایش آمار مبتلایان به ایدز در كشور، عده‌ای می‌پرسند كه آیا می‌توان آزمایش ایدز را جزو آزمایش‌های اجباری قبل از ازدواج گنجاند؟
دكتر عباس صداقت، رییس اداره ایدز وزارت بهداشت دراین‌‌باره می‌گوید: «انجام آزمایش ایدز قبل از ازدواج برای تعیین سلامت افراد نه از لحاظ اخلاقی و نه از نظر علمی، صحیح نیست و به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.» دكتر صداقت برای حرفش 2 دلیل می‌آورد: «اول اینكه بیماری ایدز یك دوره پنجره دارد كه در این دوران با دادن آزمایش بیماری تشخیص داده نمی‌شود، بنابراین اگر آزمایش یك شخص منفی بود نشان‌دهنده سلامت وی از نظر وجود ویروس HIV نیست. دوم اینكه هیچ تضمینی وجود ندارد كه اگر آزمایش فرد، سلامت وی را تایید كند كه او تا 6 ماه دیگر رفتار پرخطر نداشته باشد. در نتیجه این آزمایش تاثیری در نشان دادن سلامت فرد ندارد.» رییس اداره ایدز به نقش مشاوره قبل از ازدواج در سلامت افراد تاكید می‌كند و می‌گوید: «این مشاوره‌ها بسیار اهمیت دارند چون اگر افراد رفتار پرخطر داشته باشند، به آنها آگاهی داده می‌شود یا علایم خطر این بیماری برای زوجین گفته می‌شود و اگر نیاز باشد به‌صورت داوطلبانه و رایگان از آنها تست گرفته می‌شود.»
دكتر صداقت توضیح می‌دهد: «تاكید ما در مورد ایدز، اطلاع‌رسانی و آموزش است بنابراین مشاوره قبل از ازدواج برای آگاهی و پیشگیری از رفتارهای پرخطر بسیار موثر است.» رییس اداره ایدز با اشاره به توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت درباره آزمایش ایدز، تصریح می‌كند: «بنابر دستور سازمان جهانی بهداشت، آزمایش ایدز باید داوطلبانه و محرمانه باشد و برای پیشگیری از این بیماری مهم‌ترین اقدام اطلاع‌رسانی است.» دكتر صداقت ادامه می‌دهد: «سازمان جهانی بهداشت نیز انجام آزمایش ایدز پیش از ازدواج را ضروری نمی‌داند و بر نقش آموزش تاكید می‌كند.» وی در پایان تاكید می‌كند مردم باید اطمینان داشته باشند كه اگر رفتار پرخطر نداشته باشند، ایدز به سراغ آنها نخواهد آمد.
آزمایش ایدز گران است
آزمایش‌های قبل از ازدواج در اكثر كشورهای دنیا بنا به توصیه سازمان جهانی بهداشت دربرگیرنده تست‌های خونی و ژنتیكی است كه سلامت افراد را هم از نظر خونی و هم از نظر ژنتیكی تعیین می‌كند.
دكتر مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی با بیان این مطلب می‌گوید: «معمولا آزمایش‌های قبل از ازدواج در جهت پیشگیری از بیماری‌ها و سلامت افراد انجام می‌شود. به عنوان نمونه آزمایش خون و تالاسمی جهت پیشگیری از تولد نوزاد تالاسمی ماژور صورت می‌گیرد.» دكتر محرز تاكید می‌كند: «آزمایش ایدز هم مقرون به صرفه نیست و هم بی‌فایده است. این متخصص عفونی با بیان اینكه این بیماری دوره نهفته دارد، ادامه می‌دهد: «تست منفی در مورد آزمایش ایدز در افراد سلامت آنها را ثابت یا رد نمی‌كند بنابراین آزمایش ایدز قبل از ازدواج فایده‌ای ندارد.» دكتر محرز به كشورهای دیگر نیز اشاره می‌كند: «در اكثر كشورهای دنیا آزمایش قبل از ازدواج همانند كشور ماست. به‌عنوان نمونه در كشور آمریكا زمانی كه بیماری ایدز افزایش پیدا كرده بود در چند ایالت، این آزمایش‌ها را انجام دادند اما بعد از مدتی متوجه شدند كه بی‌فایده است.» وی ادامه می‌دهد: «در كشورهای غربی نیز بر افزایش آگاهی‌ها تاكید شده است و آزمایش ایدز جزو آزمایش‌های قبل از ازدواج نیست.»
دكتر محرز در پایان خاطرنشان می‌كند: «رسانه‌ها، مخصوصا صدا و سیما، نقش مهمی در آگاهی مردم دارند و در این زمینه هر چقدر اطلاع‌رسانی قوی‌تر باشد، شیوع ایدز كمتر خواهد شد.»
