تبیان، دستیار زندگی

ارتکند را همانند گذشته زیبا و جذاب و دیدنی یافتم. مسیر این بهشت گمشده را کامل و جامع خدمت  دوستان عزیز معرفی می کنم.

تفریح گاه زیبای ارتکند یکی از مناطق بکر و ییلاقی شهرستان کلات نادر است. این تفریح گاه به دلیل آبشارهای زیبا، کوه های سربه فلک کشیده و غارآبی بسیار زیبایش، مورد توجه گردشگران ایرانی و خارجی می باشد.

برای رفتن به تفرجگاه ارتکند باید به شمال شهر مشهد رفت و وارد جاده کلات نادر شد. تفرجگاه ارتکند تا شهر مشهد ۱۲۳ کیلومتر فاصله دارد که ۱۰۵ کیلومتر آن جاده اصلی کلات است و ۱۸ کیلومتر آن جاده فرعی است که از این ۱۸ کیلومتر ۷ کیلومتر آسفالت است و ۱۱ کیلومتر خاکی است. این روستا با موقعیتی میان کوهی، معتدل و خشک در مسیر دره سررود می باشد.

مسیر ۱۰۵ کیلومتری مشهد تا اول جاده فرعی ارتکند بسیار زیبا و جذاب است. بعد از وارد شدن به جاده کلات نادر و عبور از دوراهی سدکارده در کیلومتر ۲۵ جاده به روستای محمدیه و بعد از طی ۱۰ کیلومتر دیگر به روستای سرسبز گوجگی می رسیم. بعد از روستای گوجگی باید از گردنه گوجگی عبور کنیم و حدود ۲۵ کیلومترراه را که دارای پیچ وخم و سربالایی و سرپایینی است طی کنیم تا به دره سرسبز(قزلق) قبل و بعد از تونل برسیم.

این منطقه کوهستانی و سرسبز برای استراحت کوتاه و صرف صبحانه مناسب است. یک کیلومتر بعد از تونل قهوه خانه ای که پذیرای مسافران است در کنار مرکز پرورش ماهی قزل آلا به چشم می خورد. باید از روستاهای طاهرآباد ترک ها و طاهرآباد کهنه و چنار عبور کنیم تا در کیلومتر ۱۰۰ به شهر زاوین برسیم ۵ کیلومتر بعد از شهر زاوین جاده آسفالتی در سمت چپ جاده نمایان می شود که ابتدا به روستای سررود و سپس به ارتکند می رود. زمانی که وارد روستای ارتکند شدیم، پس از طی مسافتی کوتاه جاده فرعی در سمت چپ دیده می شود که از جاده اصلی جدا شده است که ابتدا به مرکز پرورش ماهی قزل آلا می رود و سپس به آبشار ارتکند. در ابتدای تفرجگاه ارتکند اردوگاهی احداث شده که دارای امکانات خوبی است.

در فاصله ۱۰۷ کیلومتری مشهد و در حدود ۴۰ کیلومتری شهرستان کلات، چشم هر گردشگری را به خود خیره می کند برای رسیدن به آبشار ارتکند ابتدا وارد جنگل انبوهی می شویم که در حاشیه چپ آن رودخانه ای با آبشارهایی زیبا به چشم می خورد. پس از گذشتن از این جنگل وارد دره ای باز می شویم که در میان آن رودخانه ای به آرامی در جریان است. چندین خانه عشایری در سمت چپ و راست دره به چشم می خورد.

از سمت چپ دره و از کنار خانه های عشایری مسیر را ادامه می دهیم تا به انتهای دره که تنگ تر شده است برسیم.

بعد از طی مسافتی کوتاه به تونلی غارمانند می رسیم که آب رودخانه از یک طرف آن وارد و از سمت دیگر خارج می شود. در داخل این غار کوچک آب زلال و سرد در حوضچه هایی جمع می شود و رفتن به داخل آن که خطری هم ندارد بسیار لذت بخش است. طول این تونل غارمانند حدود ۱۵ متر است. در انتهای آن آب از ارتفاعی حدود ۱۰ متری به پایین می ریزد. این آبشار نسبتا مرتفع که از میان کوه های سرسبز ارتکند به پایین می غلتد چشم اندازی بدیع و شگرف را به وجود آورده است.

در کنار غار آبی نردبان هایی در دو ردیف نصب شده است که برای ورود مجدد به رودخانه باید از آن ها بالا رفت و مسیر صعب العبوری را طی کرد تا به آبشار ارتکند که در سمت راست دیده می شود، رسید.

ادامه رودخانه در دره ای تنگ است. بعد از طی مسافتی در رودخانه به آبشار و غار آبی ارتکند می رسیم. آب آبشار از ارتفاعی حدود ۱۰ متر از سمت راست غار به پایین می ریزد و سه طرف آن را دیواره های سنگی احاطه کرده اند.

در داخل غار آبی هوا بسیار خنک است و رفتن و ماندن در زیر آبشار لذتی دارد وصف ناپذیر.مسیر دره اصلی با شیب تند و عمق زیاد، خود را تا گذرگاه قله قره داغ(بلندترین ارتفاع منطقه) بالا می کشد و ارتفاع قله تا کف دره حدود ۱۰۰۰ متر می رسد که این دره به صورت چین دار، صخره ای، مرتفع و با درختان منفرد اورس خودنمایی می کند. در ادامه مسیر پس از طی ۵ کیلومتر به تفرجگاهی(اردوگاه حضرت مهدی(عج)) می رسیم که در سمت چپ آن دره آبشار خانه زو و در سمت راست آن دره درخت بی بی(کال قره داغ) قرار دارد به طوری که مسیر اصلی، از سمت چپ از میان رودخانه و درختان به سمت آبشار ارتکند پیش می رود که در ابتدای این مسیر دره با عرض کم و درختان انبوه مشاهده می شود تا این که راه از مسیری سنگی و پرآب ادامه پیدا می کند و در نهایت به منطقه بازی می رسد که «خانه زو» نامیده می شود و معمولا در این منطقه علفزارهای بلند و پوشش پراکنده درختان اورس دیده می شود که در فصول بهار و تابستان مورد استفاده دام داران قرار می گیرد.

در ادامه مسیر پس از طی یک سربالایی دوباره دره باریک شده و در سمت راست آن تونل پر آب همراه با آبشار کوچک اما زیبا به چشم می خورد. سپس از سمت چپ قسمت انتهایی مسیر را ادامه می دهیم و پس از عبورکردن از مسیری باریک به دیواره های سنگی بلند واقع در ۲ طرف آبشار می رسیم که این آبشار ۱۰ متر ارتفاع دارد و به شکل کلاهک بوده که دیواره های سنگی بسیار زیبا و پوشیده از آب آن را احاطه کرده اند و آب از همه طرف به شکل های مختلف از دل سنگ بیرون آمده و به رودخانه جاری می شود.

در خور ذکر است که وجه تسمیه خانه زو نیز از همین قسمت که سرچشمه رود است، گرفته شده و ادامه مسیر بعد از آبشار بدون کار فنی امکان پذیر نمی باشد.

زمان طی شده از اردوگاه تا محل آبشار یک ساعت و ۴۰ دقیقه می باشد و مسیر برگشت از آبشار همان مسیر طی شده در رفت است که طبیعتا در زمان کمتری حدود یک ساعت طی می شود. این منطقه به دلیل ارتفاعات و ناهمواری های طبیعی همواره مورد علاقه ورزش کاران و کوهنوردان می باشد.