تبیان، دستیار زندگی

در حال حاضر سناریوها را کنار هم چیدن و تعیین قیمت احتمالی برق و گاز پس از اجرای لایحه هدفمند کردن یارانه ها که البته به اذعان معاون اول رئیس جمهور ثانیه ها برای اجرای آن به شمارش افتاده، شاید کمی دشوار باشد اما آنچه تا کنون می توان از اظهار نظرهای مسوولان براورد کرد آن است که با اجرای لایحه هدفمند کردن یارانه ها  در خوشبینانه ترین حالت تنها هزینه های هر خانوار از محل پرداخت قبوض برق و گاز 33 هزار تومان افزایش خواهد یافت.

براساس برآورد صورت گرفته و به اذعان وزیر نیرو، قبوض برق 90 درصد مشترکان پس از اجرای لایحه هدفمند کردن یارانه ها حدود 14 هزار تومان در هر دوماه افزایش خواهد یافت.البته اظهارنظرشفافی در خصوص قیمت گاز پس از اجرای این طرح عظیم هنوز صورت نگرفته اما بنابر اعلام سه سناریو از سوی وزارت نفت به طرح تحول اقتصادی و تعیین خوشبینانه ترین حالت، قبوض برق خانوارهایی که پیش ازاین حدود 5 هزار تومان بوده پس از اجرای این طرح به 24 هزار تومان افزایش خواهد یافت.

نحوه محاسبه قیمت برق

پندی پیش وزیر نیرو بالاخره در مواجهه با اصرار رسانه ها در حصوص اعلام نرخ جدید برق مقاومت خود را شکست و از افزایش قبوض برق 70 درصد مشترکین در حدود 8 هزار تومان و افزایش قبوض برق 90 درصد مشترکان به میزان 14 هزار تومان خبرداد.البته نامجو این رقم را ماهانه اعلام کرد و براساس افزایش هزینه های ماهانه هر خانوار این رقم ها به 4 هزار تومان و 7 هزار تومان تقلیل می یابد.اما به دلیل آنکه قبوض برق همچنان قرار است دو ماهه صادر شود بنابراین افزایش هزینه قبوض برق 90 درصد خانوارها در حدود14 هزار تومان در دو ماه خواهد بود.

این درحالی است که برخی از رسانه ها با تاکید بر این اظهار نظر وزیر نیرو و تاکید بر تصویب قیمت برق در ستاد طرح تحول اقتصادی از تعیین نرخ 43 تومان برای هر کیلووات ساعت خبردادند در شرایطی که این رقم از سوی نامجو تکذیب شد و در نهایت وی در اظهار نظری تاکیدی از رقمی پایین تر از 43 تومان برای هر کیلووات ساعت خبرداد.

البته حدس رقم تعیین شده در ستاد طرح تحول اقتصادی پس از اظهارنظرهای وزیرنیرو کار دشواری به نظر نمی رسد.

شاید با یک محاسبه سرانگشتی هم به راحتی بتوان قیمت هر کیلووات ساعت برق را محاسبه کرد؛ چراکه بنا بر اعلام وزارت نیرو، قرار بر این است که قیمت برق 70 درصد از مشترکان شبکه برق کشور که الگو را رعایت می کنند، حدود 4 هزار تومان افزایش یابد. بنابراین اگر الگوی مصرف در نیمه دوم سال که 200 کیلووات ساعت در هر ماه است را ملاک محاسبه قرار دهیم، مشخص می شود که افزایش قیمت هر کیلووات ساعت برق در فرمول جدید، حدود 200 ریال است، بدین ترتیب هم اکنون که قیمت یارانه ای برق 162 ریال به ازای هر کیلووات ساعت است، بنابراین بدون احتساب افزایش قیمت سوخت نیروگاه‌‌ها، می توان قیمت را 362 ریال محاسبه کرد.

بر این اساس، قبض برق مشترکانی که زیر الگو مصرف دارند و قبل از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها حدود 3240 تومان محاسبه می شد، بعد از اجرای این قانون به حدود 7240 تومان افزایش می یابد، البته باید به این ارقام، هزینه های جانبی قبوض که شامل آبونمان و غیره است را نیز اضافه کرد.

البته قرار است این رقم شامل حال کسانی شود که الگوی مصرف را رعایت می کنند اما در خصوص افرادی که الگوی مصرف را رعایت نخواهند کرد باید گفت که در صورت اعمال بسته جدید برقی کشور همچنان قانون افزایش تصاعدی هزینه مصرف براساس جدول الگوی مصرف رعایت خواهد شد و در صورت افزایش مصرف مشترکان باید به صورت تصاعدی قیمت برق را پرداخت کنند.در این بسته تاکید شده مشترکان برق در صورت انکه حدود 200 کیلووات ساعت برق مصرف کنند باید یک رقم خاص بپردازند ولی اما اگر میزان مصرف افزایش یافت در اینصورت کل مصرف با رقم تصاعدی محاسبه نخواهد شد و تنها میزان بیش از 200 کیلووات ساعت با افزایش قیمت مواجه می شود.براساس اظهارات معاون وزیر نیرو در امور برق ، جدوال تعیین این نرخ ها مشخص شده و در اجرای آن هیچ گونه مشکلی نخواهد بود چرا که این رقم ها به گونه ای تعیین شده اند که نگرانی برای مردم ایجاد نشود.

وضعیت گاز کمی پیچیده تر

شاید حدس قیمت گازدر شرایط فعلی کمی دشوارتر باشد چرا که تنها اطلاع رسانی که در این خصوص شده مربوط به اظهار نظر پیشین معاون سابق وزیر نفت در امور گاز در سال گذشته و پیش از تصویب لایجه هدفمند کردن یارانه ها در مجلس و اظهار نظر دیروز معاون فعلی وزیرن فت در امور گاز بر می گردد.البته در این میان نباید سه سناریو پیشنهادی وزارت نفت به ستاد طرح تحول اقتصادی را نیز نادیده گرفت.اینها تمام آن چیزی است که شاید بتوان از کنار هم قراردادن آنها به قیمت های احتمالی گاز برسیم.

اوجی معاون وزیر نفت در امور گاز و مدیرعامل شرکت ملی گاز دیروز در اظهارنظری از افزایش قیمت گاز تا مرز 240 تومان در هر متر مکعب تا پایان برنامه پنجم توسعه خبرداده است که این رقم مبنای محاسبه قیمت گاز تا 5 سال آینده قرار خواهد گرفت.

در این بین اگرچه پیش از این معاون سابق وزیر نفت در امور گاز تاکید کرده بود پس از اجرای لایحه هدفمند کردن یارانه ها قیمت گاز به 100 تا 120 تومان در هر متر مکعب افزایش خواهد یافت اما این رقم به دلیل افزایش یکباره هزینه ها بعید به نظر می رسد توسط ستاد طرح تحول اقتصادی تصویب شود .چرا که مسوولان این ستاد و شخص رئیس جمهور بارها تاکید کرده اند قیمت ها درسال اول به گونه ای افزایش خواهند یافت که فشار زیادی بر خانوارها از باب افزایش هزینه ها تحمیل نشود.

در این بین گذری بر سناریوها و محاسبه رقم های احتمالی در این گزارش بد نباشد.براساس سناریوی اولی که وزارت نفت به ستاد طرح تحول اقتصادی ارائه کرده است بر افزایش قیمت ها در هر سال حدود 20 درصد تاکید شده است که اگر بر این اساس بخواهیم 240 تومان برای قیمت هر متر مکعب گاز پس از 5 سال مبنا قرار دهیم در سال اول اجرای لایحه هدفمند کردن یارانه هر متر مکعب گاز 48تومان خواهد شد.دراین صورت قبض گاز یک خانوار 4 نفره به 24 هزار تومان افزایش خواهد یافت در حالیکه در شرایط کنونی این رقم حدود 5 هزار تومان است.

اما سناریوی دوم؛ براساس این سناریو قرار است قیمت گازدر سال اول و دوم 30 درصد افزایش یابد و در سال های پس از آن این رقم با شیب کند تری افزایش یابد که در اینصورت نیز با احتساب رقم 240 تومان پس از 5 سال ، قیمت هر متر مکعب گاز 72 تومان خواهد بود که این رقم نیز حاکی از افزایش قبوض گاز هر خانوار 4 نفره به میزان 36 هزار تومان است.

دراین سناریو پیشنهاد افزایش همزمان و متناسب قیمت تمامی حاملهای انرژی همچون برق، گاز، بنزین و گازوئیل در دستور کار قرار گرفته است.

براین اساس اگر احتمال را بر تعیین قیمت هر متر مکعب گاز بر مبنای بنزین قرار دهیم . با احتساب آنکه هر متر مکعب گاز معادل 30 هزار بی تی یو است و هر لیتر بنزین نیز معادل همین مقدار بی تی یو است بنابراین در این شرایط قیمت هر متر مکعب گاز معادل قیمت هر لیتر بنزین خواهد بود.در این شرایط در صورتیکه قیمت هر لیتر بنزین 400 تومان محاسبه شود و قیمت گاز نیمی از این رقم باید هر متر مکعب  گاز خانگی را حدود 200 تومان تعیین کرد.

در این شرایط هر خانوار 4 نفره باید در هردو ماه 100هزار تومان برای پرداخت قبض گاز خود کنار بگذارد.

البته این سناریوی سوم با احتمال کمتری برای اجرایی شدن همراه است .اما در این بین نباید احتمال افزایش قیمت گاز به رمز 100 تا 120 تومان را که سال گذشته معاون سابق وزیر در امور گاز بر آن تاکید کرد را نادیده گرفت.

در صورت صحت حرف های این مدیر گازی قبض برق هر خانوار 4 نفره که در هر ماه حدود 500 میلیون متر مکعب گاز مصرف می کنند بین 22 تا 27 هزار تومان افزایش خواهد یافت.البته باید دید کدام یک از این سناریوها مورد تاکید ستاد طرح تحول اقتصادی قرار می گیرد.