پس از یکسال و چهار ماه از تولد، اتفاق میافتد
کوچولو کمککردن را دوست دارد
آرام کردن کوچولوی ایرادگیر که اکنون آماده کسب مهارتها و تجربیات تازهتری در شانزدهمین ماه زندگیاش است کار آسانی نیست.
تازهوارد دراین ماه بسیاری از مهارتهای حرکتی را آموخته و جستوخیزهای او در طول روز ممکن است اطرافیان را نگران و کلافه کند.
نوپای 16 ماهه در این ماه حداقل10 واژه را بهطور کامل و صحیح ادا میکند، اما هنوز برای برقراری ارتباط از مهارتهای غیرکلامی مانند زبان اشاره یا تغییر حالت صورت با شکلکهای مختلف استفاده میکند.
کوچولو در این سن بیشتر از آنکه بتواند مقاصد خود را از طریق مهارتهای گفتاری بیان کند قادر به درک محیط اطراف و پیرامون خویش است.
برای نمونه شاید برای والدین شگفتانگیز باشد زمانی که وقتی به تازه وارد گفته میشود برای گردش خود را آماده کند او به سوی کمد لباسها رفته و سعی میکند لباس و کفش دلخواهش را برای یک گردش دستهجمعی انتخاب کند.
صحبت کردن با تازهوارد و آموزش مفاهیم به او باید بر اساس تواناییها و استعدادهایش انجام بگیرد و این کار مستلزم صرف وقت و انرژی خواهد بود.
پدر و مادر باید عبارات و کلمات جدید را در قالب داستان یا نمایشهای جذاب برای کودک به درستی و آرام بیان کنند. خودداری از شکستن کلمات یا ادای واژههای غلط به زبان و لهجه كودكانه كه معمولاً به تقلید از كودك انجام گرفته و بیانگر تأیید كردن اوست باعث میشود تا رشد مهارتهای گفتاری و كلامی در نوپا به كندی انجام شود.
به عقیده روانشناسان، گوش دادن همراه با توجه زمانی كه كوچولو سعی میكند جملات یا عبارات خود را به بهترین وجه ادا كند یكی از راهكارهای تقویت مهارتهای كلامی نوپا خواهد بود.
ماجراجوییهای تازه وارد
هر روز كه از زندگی تازه وارد میگذرد اتفاقات جالب و هیجانانگیزی در انتظار كوچولو خواهد بود. ماجراجوی 16 ماهه سرشار از كنجكاوی و شور برای بررسی و كشف محیط پیرامون خود بوده و از تمام حواسش برای فرضیهسازی، آزمایش و نتیجهگیری استفاده میكند تا بتوانند پاسخ مناسبی برای سؤالاتی كه در ذهن میپروراند پیدا كند.
نوپا در این ماه به راحتی با استفاده از حس لامسه اشیای مختلف را از یكدیگر متمایز ساخته و از حس بویایی خود برای شناخت محیط پیرامونش بهره
می جوید.
زمانی كه پدر و مادر درباره اتفاقات پیرامون كوچولو صحبت می كنند و از تجربیات او سخن
می گویند مهارت درست اندیشیدن و تفكر و استدلال در او تقویت شده و به رشد شناختی و فكری تازه وارد كمك میكند.
برای نمونه وقتی صدای آواز پرندگان از پشت پنجره اتاق خواب كوچولو به گوش میرسد و مادر مشتاقانه نگاه كنجكاو او را دنبال میكند بهتر است با طرح سؤالات و پیشنهاداتی مانند «آیا صدای آواز پرندهها را میشنوی یا آماده شو تا برای دیدن پرواز پرندهها به گردش برویم» افقهای اندیشه كودك گسترده شده و دنیای جدید و پر از هیجان در ذهن كنجكاو كنكاشگر كوچولو ترسیم و شوق آموختن در او تقویت میشود.
خیزهای كوچولو
انتظار بیهودهای است اگر از كوچولوی 16 ماهه خواسته شود تا حتی برای مدت زمان كوتاهی آرام و بی حركت روی صندلی مخصوص كودك بنشیند.
ممكن است كوچولو از شما بخواهد تا برای او كتاب بخوانید اما پس از گذشت چند دقیقه تصمیمش عوض شود و با اشاره به قاب عكس از شما بخواهد تا درباره تصویر برایش توضیح دهید.گوش سپردن به كتابخوانی والدین یكی از سرگرمیهای مورد علاقه نوپا در 16 ماهگی است و از جمله روشهای مؤثر در تقویت مهارتهای گفتاری كودك به شمار میرود. كوچولو علاقهمند است تا مادر و پدر هنگامی كه در حال كتاب خواندن هستند به تصویرهای كتاب اشاره كرده و از تازه وارد بخواهند تا واژههایی را كه به تصویر مربوط است بیان كرده یا در صورت امكان جملهسازی كند.
صرف غذا با كوچولو
در 16 ماهگی اكثر كودكان مهارت استفاده از قاشق و چنگال را آموخته و با اعتمادبهنفس كامل از وسایل غذاخوری در وعدههای غذایی مختلف استفاده میكنند.در این سن كودك به مصرف انواع مواد غذایی تمایل نشان داده و دوست دارد انواع مواد غذایی را امتحان كند. والدین باید توجه داشته باشند از طبخ موادغذایی شور یا استفاده از ادویه و افزودنیها و رنگهای خوراكی تا جایی كه ممكن است خودداری كرده و ذائقه كودك را به مصرف مواد غذایی سالم عادت دهند.
زنگ بازی
رشد فكری و فیزیكی تازه وارد در این سن بسیار چشمگیر خواهد بود. كوچولوی 16 ماهه در این ماه توانایی و اشتیاق شركت در بازیهای گروهی مختلف را پیدا كرده و انجام فعالیتهایی مانند هل دادن و كشیدن اسباب بازی ها از سرگرمیهای مورد
علاقه اش خواهد بود. نقاشی كشیدن با خودكار، مداد و دیگر ابزارهای نقاشی برای كوچولو كه هرچند به نظر میرسد هنوز توانایی لازم را برای كشیدن تصاویر
معنا دار ندارد جالب و هیجانانگیز است.
این بازی به تقویت مهارتهای شناختی كودك كمك خواهد كرد و در صورت تكرار این تمرین و تشویقهای والدین 4 تا 6 ماه بعد نقاش كوچولو توانایی لازم را برای ترسیم تصاویر معنا دار پیدا خواهد كرد.
كمكهای تازه وارد
كمك كردن به دیگران از جمله مهارتهایی است که تازهوارد مفهوم آن را درک کرده و انتظار دریافت پاداش و تشویق از سوی والدین دارد.
کوچولو بر این باور است که به عنوان یک انسان کوچک توانایی انجام کارهایی را که بزرگترها از عهده انجام آن بر میآیند را داشته و هر کاری را که بخواهد میتواند انجام دهد.تشویق والدین نقش مؤثری در تقویت حس مشارکت، همکاری و همدلی در نوپا دارد.
باغبانی
آشنایی با گلها و باغبانی از جمله فعالیتهای مورد علاقه تازهوارد است. در یک عصر بهاری یا تابستانی زیبا همراه با کوچولو به گردش رفته تا او با مهارت باغبانی و دنیای گیاهان آشنا شود.
کندن چالههای کوچک و كاشتن بذرها در خاك برای كوچولو بسیار هیجانانگیز خواهد بود و به تقویت رشد شناختی او كمك خواهد كرد.
رشد تازهوارد
رشد فیزیكی كوچولو در این ماه قابلتوجه است. میانگین وزن و قد تازهوارد در این ماه به 78 سانتیمتر و وزن او 12 تا 13 كیلوگرم خواهد رسید.
مهارتهای تطبیقی
مهارتهای تطبیقی نوپا در 16 ماهگی، شكل كاملتری به خود گرفته و بازیهای فكری یا نقاشی، تأثیر بسزایی در رشد این مهارتها خواهد داشت. بسیاری از كودكان در این سن قادر هستند، مكعبهای چوبی یا اسباببازیهایی كه در خانهسازی مورد استفاده قرار میگیرد را روی هم چیده و از آن اشكال معنادار بسازند.
روزنامه ایران