تبیان، دستیار زندگی

شب مقابله ها را از دست ندهید

تهران- مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: در تقویم مطالعات نجومی خود شامگاه دوشنبه 29 شهریور و بامداد سه شنبه 30 شهریور را هرگز از دست ندهید چرا كه در این شب مشتری و اورانوس هر دو در وضعیت مقابله هستند كه تقریبا در هر قرن یك بار این پدیده ها همراه هم رخ خواهند داد.

مهندس "مسعود عتیقی" روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا گفت: با وجود اینكه هر 13 ماه برجیس (مشتری) و زمین و خورشید به گونه ای قرار می گیرند كه زمین میان برجیس و خورشید قرار می گیرد اما این بار برجیس 75 میلیون كیلومتر نزدیكتر از مقابله قبلی خواهد بود كه تا سال 1401 خورشیدی چنین رویدادی را نمی توان مشاهده كرد.
عتیقی افزود: در این شب خطوط جوی لكه قرمز بزرگ مشتری و اقمار آن كه گالیله 400 سال پیش آنها را به صورت بسیار كوچك در اطراف این سیاره مشاهده كرده بود، برای تلسكوپ های زمینی با كیفیت عالی قابل مشاهده خواهند بود.
وی عكاسی با تلسكوپ و دوربین های قابل نصب بر روی تلسكوپ را برای ثبت جزئیات این سیاره و اقمار آن توصیه كرد.
عتیقی تاكید كرد: سیاره برجیس در این شب به راحتی با چشم غیر مسلح به عنوان پرنورترین جرم ستاره مانند آسمان همزمان با غروب خورشید در افق غرب، از افق شرق طلوع می كند و مقارن با نیمه شب در نصف النهار محلی ناظر ( تقریبا در بالای سر) دیده خواهد شد.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: سیاره اورانوس با جدایی زاوایه ای 8/0 درجه در نزدیكی برجیس با یك تلسكوپ كوچك آماتوری یا یك دوربین دوچشمی نجومی به رنگ سبز آبی قابل مشاهده است.
عتیقی خاطر نشان كرد: موضوع جالب این است كه اورانوس نیز در این شب در وضعیت مقابله قرار خواهد داشت و به همین دلیل این شب را شب مقابله نامیده اند كه تقریبا در هر قرن یك بار رخ می دهد.
وی یادآوری كرد كه تا بامداد روز سه شنبه 30 شهریور فرصت برای مطالعه دقیق تر این اجرام پیش روی رصدگران قرار دارد و طی شب های قبل و بعد نیز این فرصت تقریبا وجود دارد.
عتیقی گفت: برجیس به دلیل این نزدیكی با زمین چند برابر قدر پرنورترین ستاره و هم دوش با ملكه آسمان شبانگاهی یعنی سیاره ناهید درخشندگی بالایی را از خود نشان می دهد.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران یادآوری كرد: سیاره بربجیس یا همان مشتری معروف كه ایرانیان باستان به آن "زاوش" و "هرمزد" نیز می گفتند از جمله پدیده های عجیب منظومه ما محسوب می شود.
عتیقی علت این امر را در موضوعات مختلفی از جمله اینكه قطر برجیس 12 برابر قطر كره زمین است عنوان كرد و افزود: این سیاره با قطری حدود 143 هزار كیلومتر به نوعی غول منظومه خورشیدی ما محسوب می شود و وجود اقمار بسیار (64 قمر) از دیگر ویژگی های خاص این سیاره است.
وی از دیگر ویژگی های برجیس به وجود كوچكترین و بزرگترین قمر منظومه خورشیدی در اطراف این سیاره اشاره كرد و گفت قمر "لدا" با قطری حدود 10 كیلومتر كوچكترین و قمر "گانیمد" با قطری برابر با پنج هزار و 260 كیلومتر بزرگترین قمر منظومه خورشیدی هستند كه به دور سیاره برجیس درگردشند.
مدیر انجمن نجوم اماتوری ایران افزود: پیچیدگی های جوی سیاره كه با رنگ های مختلفی درون تلسكوپ خود را نمایان می سازند و گردبادهای عظیمی كه چندین قرن همچون لكه غول پیكر قرمز در روی مشتری ظاهر می شوند نیز از جمله عجایب این سیاره هستند.
عتیقی وجود فشار چند میلیون اتمسفری آن هم در لایه های میانی سیاره غول پیكر برجیس و دمای 40 هزار درجه سانتی گرادی در هسته این سیاره باعث شده كه برجیس 5/2برابر انرژی دریافتی از خورشید را از خود منتشر كند.
وی گفت: سیاره برجیس را خورشید ناكام نامیده اند زیرا علی رغم آن كه 380 بار از زمین پرجرم تر است اما می بایست 80 بار پرجرم تر از وضعیت فعلی می بود تا بتواند به ستاره ای كوچك تبدیل شود.