تبیان، دستیار زندگی

 

"الحاقَّة،مَاالحاقَّة"(1)

 

قیامت و رستاخیز چه گوئیم که چیست؟

آن قیامت و آن رستاخیز حقّ است و بودنی،راست است و افتادنی.

هرکس برسد به آنچه سزای اوست و پاداش گیرد از نیک و بد که در جریده(2) ی اوست.

 

گفته اند که قیامت دو است:

یکی امروز و یکی فردا.

 

امروز مرگ است که در خبر می آید:

 

"مَن ماتَ فَقَد قامَت قِیامَتَهُ"

 

هرکه به مرگ رسید،قیامت او در رسید.

هرکه این قیامت را یقین بُوَد،همیشه در هول و هراس مرگ بُوَد.همیشه از نهیب این قیامت سوخته و گداخته بُوَد.پیوسته در برگِ(3) راه و ساز(4) آن سفر بُوَد.

 

بزرگان دین گفته اند که:

آدمی از دو بیرون نیست.یا بر مثال سُتوری است در اصطبلی بازداشته،یا بر مثال مرغی در زندانِ قَفَص(5) کرده.

آن بیچاره کو(6) بر مثال ستور است،از مرگ می ترسد و می لرزد.داند که ستور را چون از اصطبل بیرون برند در بار کِشند(7).

 

و آن جوانمرد که بر مثال مرغ است،پیوسته در انتظار مرگ است،زیرا که همه شادی و راحت مرغ از شکستن قفص بُوَد،چنانکه آن جوانمرد گفت:

 

کی باشد کاین قفص بپردازم

در باغ إلهی آشیان سازم؟

 

امّا قیامت فردا،خاستِ رستاخیز است که خلق اوّلین و آخرین را در آن صعیدِ(8)هیبت جمع کنند،چنانکه ربّ العزَّة گفت:

 

"وَ حَشَرناهُم فلَم نُغادِر مِنهُم اَحَداً"(9)

 

روزی عظیم و کاری صعب و سیاستی(10) بی نهایت.

ایوان کبریا برکشیده،میزان عدل درآویخته،صراط راستی بازکشیده،فرادیسِ(11) جمال آراسته،دوزخِ هیبت(12) برآشفته.

روزی که پرده ها بردارند و رازها آشکار کنند و تاج های هزل(13) به خاک اندازند و کلاه های هوس فرو نهند و پندارها(14) از آب و خاک(15) بیفشانند و پاداش نیک و بد در کنار نهند.

 

کار از دو بیرون نبُوَد:

یا بر بنده سلام کنند و نعمت سلامتِ اسلام(16) بر وی تمام کنند...یا اسیر عذاب و غَرام(17) کنند و لذّات و راحات بر وی حرام کنند...

 

(تفسیر کشف الأسرار و عُدَّة الأبرار

رشیدالدّین میبدی

جلد 10)

 

__________________________________

 

(1):گویند از اسامی روز قیامت است مانند الواقعة،القارعة،الطّامَّة.

(2):پرونده،نامه ی اعمال.

(3):توشه،آذوقه.

(4):مایحتاج،وسایل.

(5):املای قدیم قفس

(6):مخفّفِ که او

(7):از او برای بارکشیدن و بار بردن استفاده می کنند.

(8):روی زمین خواه خاک باشد و خواه غیر خاک.

(9):بخشی از آیه ی 47 سوره ی مبارکه ی کهف:"و فراهم آریم ایشان را و پس نگذاریم که از ایشان در زیر زمین کس مانَد"

(10):جزا و سزا،حکمرانی.

(11):جمع فردوس،باغ ها-بهشت ها.

(12):اینجا یعنی ترسناک و خوف انگیز.

(13):ظاهراً مقصود زینتهای ظاهری و مقام های غرورآمیز است که از نظر معنوی بیهوده و بی ارزش اند.

(14):خود را بزرگ پنداشتن،خود پسندی.

(15):مقصود آدمیزاد است که از اب و خاک ساخته شده است.

(16):بی گزند و سالم ماندن از عذاب را که نتیجه ی گرویدن به اسلام است.

(17):عذاب،هلاک و زیانی لازم.