سیستم تعلیق انفعالی یا غیر فعال (Passive Suspension )
سیستم تعلیق خود تنظیم (self – Leveling Suspension )
سیستم تعلیق نیمه فعال (Semi-Active Suspension)
سیستم تعلیق فعال (Active Suspension )
1- تعلیق غیر فعال :
تعلیق های غیر فعال شامل تعدادی از اجزای رایج می باشند كه دارا ی مشخصه های فنریت یا میرا كنندگی بوده و حركاتی مستقل از زمان دارند . به عبارتی اجزای غیر فعال تنها می توانند بخشی ازانرژی را در قسمتی از سیكل كاری سیستم تعلیق جذب (فنرها ) و یا در قسمتی دیگر تلف نمایند (كمك فنرها ) . دراین نوع از تعلیق انرژی از خار ج مستقیما وارد سیستم نمی شود . بیشتر سیستم های تعلیق انفعالی یا غیر فعال اند . مثلا تایری كه برآمدگی سطح جاده برخورد می كند یا درچاله ای می افتد ممكن است تماسش را با سطح جاده از دست بدهد دراین صورت سیستم تعلیق با فشرده یا باز كردن فنر عكس العمل نشان می دهد كه این شیوه ی عملكردی همانطور كه بر كیفیت سفر و رانندگی تاثیر گذار است باعث انتقال ضربه و لرزش به اتاق خودرو نیز می گردد.
2- تعلیق خود تنظیم :
درخودروهای سواری زمانی كه از حداكثر تحمل بار خودرو استفاده می نماییم خودرو تمایل به خوابیدن بر روی سطح جاده دارد كه همین امر راحتی سفر و ارتفاع خودرو از سطح جاده را تحت تاثیر قرار می دهد . برای پیشگیری از این حالت های ناخواسته سیستم های تعلیق خود تنظیم گسترش یافته اند .
<!--[if !vml]--><!--[endif]-->مدلهای قدیمی تر سیستم خود تنظیم از تعلیق بادی (Air Suspension ) بهره می بردند .
مدلهای مدرن سیستم خود تنظیم از تعلیق هیدرو پنوماتیكی ( Hydro – Pneumatic Suspension) استفاده می نمایند (مانند زانتیا ) تعلیق خود تنظیم مجهز به سنسور كنترل ارتفاع می باشند . علاوه بر قابلیت خود سیستم همیشه امكان تنظیم ارتفاع از سوی راننده نیز فراهم می باشد .
سیستم عملكرد آرامی دارد . خودروسازان معمولا از این تعلیق بر روی خودروهای پیشرفته ی خود بهره می برند .
برخی از این تعلیق های هیدروپنوماتیكی را می توان در گروه تعلیق نیمه فعال نیز جای داد .
3- تعلیق نیمه فعال :
این سیستم تعلیق شامل اجزای فنری و میراكننده ای می باشد كه بوسیله ی كنترل خارجی قابل تنظیم و تغییر است . بطور مثال یك سیگنال از واحد كنترل مركزی سیستم تعلیق می تواند به منظور تغییر خصوصیات تعلیق بكار برده شود .
لازم به ذكراست كه توجه به سیستم های تعلیق نیمه فعال و فعال از پتانسیل این سیستم ها برای بهبود عملكرد سواری خودرو بدون تغییر در نحوه ی كنترل خودرو ناشی می شود .
حال به نكات سیستم تعلیق نیمه فعال توجه نمایید :
كنترل میرایی را می توان از وظایف اصلی این نوع سیستم تعلیق برشمرد .
كمك فنرهای انطباق پذیر از قطعات اصلی این تعلیق به شمار می روند .
این نوع تعلیق مجهز به سنسورهای مختلف و واحد كنترل الكترونیكی نیز می باشد .
سیستم های تعلیق نیمه فعال فقط می توانند حركت های با فركانس پایین بدنه را كنترل كنند و محدوده های فركانسی بالا باید توسط قطعات تعلیق انفعالی كنترل شود .
این نوع تعلیق می تواند بطور محسوسی راحتی سفر و فرمان پذیری خودرو را بهبود بخشد .
بسیاری از مدلهای خودروهای پیشرفته نظیر مرسدس و جنرال موتورز به این نوع از تعلیق مجهز می باشند .
4-تعلیق فعال :
سیستم های تعلیق فعال نیازمند نیرو یا انرژی خارجی می باشند تا آنها را قادر سازد كه سیستم كنترل را مستمرا فعال ساخته نیروهایی كه از طریق سیستم تعلیق منتقل می شوند را تحت كنترل قرار دهند.
ازآنجایی كه از جنبه ی تكنیكی سیستم های فعال نمی توانند بدون اندازه گیری پارامترهای مختلفی نظیر سرعت ها و عكس العمل های قسمت های مختلف عملی شوند و همچنین از آنجایی كه به یك انرژی خارجی برای فعال كردن سیستم نیازمند می باشند همه ی اینها سبب پیچیده شدن اجزا و افزایش قیمت این سیستم نسبت به سیستم های كلاسیك شده است . درنوعی سیستم تعلیق فعال بجای استفاده از فنر و كمك فنر از كاراندازهای هیدرولیكی استفاده می شود . این كارانداز وسیله ایست كه انرژی هیدرولیكی سیال تحت فشار را به حركت مكانیكی تبدیل می كند . این سیستم به كمك فشار هیدرولیكی هرتایر را با نیروی ثابتی به سطح جاده می فشارد بطوریكه با بالا و پایین رفتن چرخها این نیرو تغییر می كند . همچنین زمانی كه مركز ثقل خودرو در اثر دور زدن تغییر می یابد و یا بر اثر ترمز كردن شیرجه می رود و بر اثر شتاب گیری عقب خودرو می خوابد و حالت چمباتمه نشستن پیدا می كند مقدار این نیرو تغییر می كند .
سنسوری كه در كارانداز ) Actuator ) قرار گرفته است تغییرات نیروی وارده به تایر را از طریق ارسال سیگنال به اطلاع واحد كنترل الكترونیكی می رساند . همچنین سنسورهای دیگری كه درخودرو تعبیه شده اند تغییر وضعیت فرمان شتاب و پایداری اتاق را به اطلاع واحد كنترل الكترونیكی می رسانند . یك ژیروسكوپ به منزله ی سنسور دوران حول محور قائم عمل كرده هرگونه انحراف یا تغییر جهت خودرو از مسیر مستقیم را مشخص می كند .
واحد كنترل الكترونیكی ورودی های سنسور های مختلف را دریافت كرده ازطریق شیری كه با سیگنال های الكترونیكی كنترل می شود سیال تحت فشار را به كارانداز می فرستد كارانداز نیز چرخ را به بالا و پایین برده و تایر را با نیروی ثابتی به سطح جاده می فشارد درنتیجه خودروهمواره دریك سطح باقی می ماند و درعین حال كیفیت سفر و رانندگی نیز حفظ می شود . خودروهای مجهز به سیستم تعلیق فعال ممكن است فنر هم داشته باشند . این فنرها معمولا عملكرد نرمی دارند و تحت تاثیر كاراندازهای قویتر قرار می گیرند در صورت خراب شدن سیستم های هیدرولیكی بدلیل وجود این فنر ها باز امكان رانندگی مهیا می باشد .
حال به نكات سیستم تعلیق فعال توجه نمایید :
سیستم كاملا فعالی است كه سختی تعلیق و میزان میر اكنندگی سیستم را مداما تحت كنترل دارد.
این سیستم قادر است قبل از رسیدن به ناهمواری ها تنظیمات لازم را انجام دهد و چرخها را همیشه در تماس با سطح جاده نگه دارد بطوریکه چرخها بارسیدن به ناهمواری ها بالا رفته و سپس پایین می آیند که همین امر متضمن حرکتی نرم و آرام است .
این نوع تعلیق مجهز به عملگرهای سروهیدرولیک (Servo Hydraulic Actuators )سیستم هیدرولیکی واحد کنترل الکترونیکی (ECU )و سنسور های مختلف می باشد .
سیستم های کاملا فعال قادرند که حرکات بدنه را در بازه ی گسترده تری از فرکانس ها کنترل کنند .
راهبرد کنترلی این سیستم ها بر دو متد اصلی استوار است :
1.روش پایش چرخ 2. روش نگاه به جلو
سیستم های تعلیق فعال توان زیادی را به خود اختصاص می دهند (15 تا 30 کیلو وات )