تبیان، دستیار زندگی

ساختار هنری دعا

امام سجاد در یکی از مناجات‏ها می‏فرماید: 1- [الهی الیک اشکوا نفسا بالسوء أماره و الی الخطیئه مبادره، و بمعاصیک مولعه و لسخطک متعرضه. تسلک بی مسالک المهالک و تجعلنی عندک أهون هالک، کثیره العلل، طویله الأمل. انمسها الشر تجزع و ان مسها الخیر تمنع، میاله الی اللعب و اللهو، مملوءه بالغفله و السهو. تسرع بی الی الحوبه و تسوفنی بالتوبه].

2- [الهی أشکو الیک عدوا یضلنی و شیطانا یغوینی. قد ملأ بالوسواس صدری و أحاطت هواجسه بقلبی. یعاضدلی الهوی و یزین لی حب الدنیا و یحول بینی و بین الطاعه و الزلفی.]

3- [الهی الیک أشکوا قلبا قاسیا، مع الوسواس متقلبا و بالرین و الطبع متلبسا، و عینا عن البکاء من خوفک جامده و الی ما یسرها طامحه.]

4- [الهی لا حول و لا قوة الا بقدرتک، و لا نجاه لی من مکاره الدنیا لا بعصمتک؛ فأسألک...] (14، ص: 208).متن بالا در بردارنده‏ی چهار فراز است که با هم مرتبطند. در فراز اول درباره‏ی نفس امر کننده به بدی و از بعضی از ویژگی‏های آن، مانند کثرت علل و أمل و جزع و لعب سخن می‏گوید.اما در فراز دوم از مصدر و منبعی سخن می‏گوید که نفس اماره را به بدی می‏کشاند و آن شیطان است.

پس مفرداتی را به کار می‏برد که در وسوسه و تزیین دنیا کاربرد دارند.در فراز سوم از قلبی نزد خداوند شکوه می‏کند که با وسوسه‏ها دگرگون می‏شود و با زنگارهای مختلف پوشیده شده است. از چشمی شکوه می‏کند که از خوف خدا، اشک نمی‏ریزد و جامد است و به آن چه شادمانش کند بلند پروازی می‏کند.اما در فراز پایانی برای نجات دادن نفس از بدی‏هایی که در سه فراز پیشین سخن گفته بود رو به سوی خدا می‏کند.روابط علی بین فرازهای چهارگانه آشکار است. عناصر ایقاعی و تصویری در این چهار فراز قابل ملاحظه است. 

مقدم 

سلام
ممنون دوست عزیز
خوب بود