چند روز قبل حضرت آیتالله خامنهای در دیدار با فرماندهان و اعضای سپاه پاسداران در سخنان مهمی به تشریح وضعیت داخلی و بینالمللی جمهوری اسلامی ایران پرداختند. یكی از واقعیات مورد اشارهی رهبر انقلاب در دیدار دیروز، ثبات سیاسی در ایران است. یادداشت زیر از دكتر سید جواد امامجمعهزاده، رئیس دانشكدهی علوم سیاسی دانشگاه اصفهان دربارهی عوامل ثبات سیاسی و استمرار آن در ایران نوشته شده است.
اگر حاكمیتی از لحاظ سیاسی و در زمان معقولی استمرار داشته باشد، این حكومت دارای ثبات سیاسی است. اما نكتهی اصلی در موضوع ثبات سیاسی(POLITICAL STABILITY) عوامل مؤثر در ایجاد ثبات سیاسی در یك سیستم است.
اولین مؤلفهی تعیینكننده در ثبات سیاسی، نقش مردم در یك سیستم و نظام سیاسی است. یعنی اگر مردم از یك نظام سیاسی پشتیبانی و حمایت كرده و آن را با همان مؤلفهها و ارزشها استمرار بخشند، آن نظام در علوم سیاسی از ثبات سیاسی برخوردار خواهد بود. بهطوریكه عامل مردم را از مهمترین عوامل ثبات سیاسی قلمداد میكنند. البته شاید یك نظام استبدادی هم بتواند با بهكارگیری انواع فشارها حاكمیت خود را تا حدودی استمرار بخشد اما نمیتواند برای درازمدت از ثبات سیاسی برخوردار شود.
به اعتقاد بنده در خصوص ثبات سیاسی در نظام جمهوری اسلامی ایران همانطور كه رهبر انقلاب بیان كردند، علت اصلی همین اعتماد و حضور مردم است. این مهم باعث شده كه نظام ما بیش از سه دهه و علیرغم همهی تهدیدات و تحریمها و فشارها از ثبات سیاسی برخوردار باشد. حضور همیشگی مردم در عرصههای مختلف جامعه نظیر انتخابات است و حمایت قاطع مردم از نظام مهر تآییدی بر این مسئله است. بهطور مثال مشاركت حدود 85٪ در انتخابات گذشته - گرچه برخی تلاش كردند آن را با فتنهانگیزی مورد خدشه قرار دهند- در استمرار ثبات نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران نقطهی عطفی محسوب میشود.
با توجه به میزان مشاركت پایین -حدود 30٪- و نوعی بحران مشاركت در برخی كشورهای اروپایی كه ادعای آنها در دموكراسی گوش دنیا را كر كرده است و همیشه سعی كردهاند خود را بهعنوان الگوی دموكراسی به جوامع معرفی كنند، این حد نصاب در جمهوری اسلامی ایران موقعیت نظام ما را در دنیا منحصر به فرد كرده است. بسیاری از صاحبنظران موضوع ثبات سیاسی معتقدند كه شاید بتوان دهها عامل دیگر را در ایجاد و استمرار ثبات سیاسی ذكر كرد اما تمامی آنها به نحوی به حضور و نقش مردم برمیگردد.
از دیگر مؤلفههای بسیار مهم و منحصر به فرد در جمهوری اسلامی مشروعیت سیاسی است كه به وسیلهی ولی فقیه و رهبری ایجاد میشود. نقش شاخص و هدایتكنندهی رهبری جامعه در اعتماد و باورمندی مردم به نظام سیاسی و در نتیجهی آن استمرار ثبات سیاسی، علیرغم تبلیغات سوء دشمن بیبدیل است.
اما مؤلفهی سوم در استمرار ثبات سیاسی، عامل اثربخشی(Effectiveness) است. ما در علوم سیاسی مفهومی به اسم كارآیی داریم كه به معنای انجام صحیح كارها است و مفهوم دیگر، با نام اثربخشی به معنای انجام كارهای صحیح. اگر سیستمی بتواند اثربخشی داشته باشد، حمایت مردمی را در پی خواهد داشت. وقتی مردم پیشرفتها و موفقیتها را در عرصههای مختلف زندگی خود حس میكنند، وقتی وضع امروز جامعهی ایرانی را در حوزههای سیاسی، اقتصادی و... مشاهده میكنند، این اثربخشی نمایان میشود. علاوه بر این وقتی میبینند كه این پیشرفتها با وجود مشكلات و سنگاندازیهای دشمنان و فشارهای قدرتهای جهانی به دست آمده است، این اثربخشی بیشتر احساس میشود.
http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=9735