تبیان، دستیار زندگی

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام و عرض تبریك به مناسبت فرا رسیدن میلاد امام حسین(ع)

در این بحث قصد داریم اطلاعاتی از دانشمندان و صاحب نظران فیزیك كشورمون در اختیار شما دانش آموزان عزیز قرار دهیم.

كسانی كه فیزیك میخوانند با پیگیری این بحث میتوانند دید خود را نسبت به فیزیك عوض كنند.

موفق و موید باشید

یا حق.

محمد اخوان فرشچی

دكتر محمد اخوان در سال 1325 در تهران بدنیا آمد. وی تحصلات دانشگاهی خود را در آمریكا در دانشگاه آریزونا در مقطع كارشناسی فیزیك آغاز و در سال 1347 فارغ التحصیل شد. او تحصیلات تكمیلی را در دانشگاه نتردام آمریكا ادامه داد و موفق به اخذ مدرك دكترای رشته فیزیك حالت جامد تجربی را از همان دانشگاه در سال 1352 شد. نامبرده هم اكنون عضو هیئت علمی و استاد دانشگاه صنعتی شریف می باشد. گروه : علوم پایه رشته : فیزیك گرایش : حالت جامد تحصیلات رسمی و حرفه ای : تحصیلات رسمی محمد اخوان به قرار زیر است: كارشناسی فیزیك از دانشگاه آریزونا ،آمریكا در سال 1374 كارشناسی ارشد رشته فیزیك حالت جامد ،دانشگاه نتردام در سال 1349 دكتری رشته فیزیك حالت جامد تجربی ،دانشگاه نتردام در سال 1352 مشاغل و سمتهای مورد تصدی : مشاغل و سمتهای اداری و مدیریتی محمد اخوان به قرار زیر استك داور و ویرایشگر تعداد زیادی از مقالات و كتابها در زمینه فیزیك استاد ،دانشكده فیزیك دانشگاه صنعتی شریف رئیس آزمایشگاه پژوهش مغناطیس ،دانشگاه صنعتی شریف از سال 1353 تا سال 1359 و از سال 1372 تا كنون رئیس دانشكده فیزیك دانشگاهی صنعتی شریف از سال 1356 تا سال 1357 عضو پیوسته بالای ICTP از سال 1377 تا كنون عضو فرهنگستان علوم ایران از سال 1379 تا كنون عضو گروه بنیان گذاران مركز ملی برگزیدگان سیستمهای مختلط و مسائل فشرده از سال 1386 تا كنون ویرایشگر مدعو در فیزیك سالهای 1381 و 1383 و 1385 ویرایشگر ژورنال ایرانی پژوهشگران فیزیك از سال 1378 تا كنون ویرایشگر ژورنال پژوهشی دانشگاه اصفهان از سال 1384 تا كنون ویرایشگر ژورنال مركز فیزیك ریاضیات در سال 1378 دبیر اولین كنفرانس ملی پیشرفت های ابررسانی (انجمن فیزیك ایران)خرداد 1387 فعالیتهای آموزشی : محمد اخوان عضو هیئت علمی و استاد دانشگاه صنعتی شریف می باشد. عنوان دروس ارائه شده توسط ایشان: مواد فشرده فیزیك پیشرفته،عناوین مخصوص در قابلیت رسانایی بالا،مغناطیس،آزمایشگاه فیزیك پیشرفته مراکزی که فرد از بانیان آن به شمار می آید : محمد اخوان بنیان گذار ازمایشگاه پژوهشی مغناطیس ،دانشگاه صنعتی شریف در سال 1353 می باشد. آرا و گرایشهای خاص : زمینه های مطالعاتی و پژوهشی محمد اخوان به قرار زیر است: مواد كمیاب زمین،دوره مغناطیس،مغناطیس دائمی،آهن مذاب،مغناطیس ذرات نانو،وسایل اندازه گیری،فیلمهای باریك،مقاومت مغناطیس بزرگ،ثبت دمای بالا،ساختار ویژگی،مغناطیس ،محاسبات ساختار اتصال،اثر متقابل الكترون و فونون ،رسانای مغناطیسی جوائز و نشانها : جایزه بهترین كتاب كاربردی علمی سال 1384 چگونگی عرضه آثار : فعالیت های پژوهشی محمد اخوان به قرار زیر است: -250 مقاله چاپ شده در ژورنالهای علمی و ارائه شده در كنفرانسهای داخلی و خارجی - 11 مورد استاد راهنمای پایان نامه دانشجویی

حسین آفریده

دكتر حسین آفریده در سال 1333 در شیروان بدنیا آمد. تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع كارشناسی رشته فیزیك در دانشگاه تهران آغاز نمود و در سال 1359 به پایان رسانید. او تحصیلات تكمیلی خود را در دانشگاه برمینگام انگلستان پی گرفت و موفق به اخذ مدرك دكترای رشته فیزیك در سال 1367 از دانشگاه مذكور شد. نامبرده هم اكنون عضو عیئت علمی و استاد تمام دانشگاه صنعتی امیركبیر می باشد. گروه : علوم پایه رشته : فیزیك تحصیلات رسمی و حرفه ای : حسین آفریده پس از طی دوره های ابتدایی و متوسطه ، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع كارشناسی رشته فیزیك در دانشگاه تهران آغاز نمود و در سال 1359 به پایان رسانید. او تحصیلات تكمیلی خود را در دانشگاه برمینگام انگلستان پی گرفت و موفق به اخذ مدارك كارشناسی ارشد فیزیك كاربردی در تشعشع و دكترای رشته فیزیك به ترتیب در سالهای 1364 و 1367 از دانشگاه مذكور شد. مشاغل و سمتهای مورد تصدی : مشاغل و سمتهای اداری و مدیریتی حسین آفریده به قرار زیر است: رئیس تحصیلات تكمیلی دانشگاه امیركبیر از سال 1386 تا كنون نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو كمیته انرژی مجلس از سال 1379 تا كنون رئیس كمیته الكتریسته و انرژی مجلس شورای اسلامی از سال 1379 تا سال 1383 عضو كمیته دكتری در علوم هسته ای دانشگاه امیركبیر از سال 1381 تا سال 1384 عضو هیئت داوران ژورنالیهای علمی AEOI از سال 1378 تا سال 1384 (سازمان انرژی اتمی ایران) استاد تمام و استاد راهنمای در رشته فیزیك و علوم هسته ای در دانشگاه امیركبیر از سال 1381 تا كنون معاون پژوهشی در سازمان انرژی اتمی ایران از سال 1377 تا سال 1379 رئیس مركز تحقیقاتی هسته ای در كشاورزی و پزشكی از سال 1373 تا سال 1377 دانشیار دانشگاه صنعتی امیركبیر در فیزیك هسته ای و سازمان انرژی اتمی ایران از سال 1373 تا سال 1377 استاد دانشگاه صنعت از سال 1373 تا سال 1377 مشاور مركز تحقیقات اتم از سال 1373 تا سال 1377 مطالعه و توسعه بخش مبادله عكس العامل اتم از سال 1373 تا سال 1377 ایجاد و توسعه روشهای مختلف تحلیلی مانند NRA,RBS,FNAA,PIXE از سال 1373 تا سال 1377 مسئول پروژه شتاب دهنده بر اساس روش تحلیلی از سال 1373 تا سال 1377 رئیس بخش فیزیك هسته ای ،مركز تحقیقاتی اتم از سال 1370 تا سال 1373 رئیس بخش فیزیك شتاب دهنده سیكلوترون-مركز تحقیقاتی هسته ای در كشاورزی و پزشكی از سال 1377 تا سال 1380 استادیار در آزمایشگاه علوم كاربردی هسته ای در بخش فیزیك دانشگاه برمینگام انگلستان از سال 1365 تا سال 1367 پژوهشیار در آزمایشگاه ولذی گراف -مركز تحقیقاتی اتم تهران از سال 1359 تا سال 1362 فعالیتهای آموزشی : فعالیت های آموزشی حسین آفریده به قرار زیر است: - پژوهشیار در آزمایشگاه ولذی گراف -مركز تحقیقاتی اتم تهران از سال 1359 تا سال 1362 - استادیار در آزمایشگاه علوم كاربردی هسته ای در بخش فیزیك دانشگاه برمینگام انگلستان از سال 1365 تا سال 1367 - دانشیار دانشگاه صنعتی امیركبیر در فیزیك هسته ای و سازمان انرژی اتمی ایران از سال 1373 تا سال 1377 - استاد تمام و استاد راهنمای در رشته فیزیك و علوم هسته ای در دانشگاه امیركبیر از سال 1381 تا كنون عنوان دروس ارائه شده توسط ایشان به قرار زیر است: فیزیك هسته ای ،كشف و اندازه گیری تششع ففیزیك اشعه ایكس ،شتابدهنده ها و كاربرد های آن ، سیستمهای راكتور چگونگی عرضه آثار : فعالیت های پژوهشی حسین آفریده : 23 مورد مقاله ارئه شده در كنفراسهای علمی در داخل و خارج از كشور 64 مقاله منتشر شده در مجلات و ژورنالهای علمی در داخل و خارج از كشور

فرهاد اردلان

فرهاد اردلان دكترای رشته فیزیك از دانشگاه كولمبیا یی آمریكا و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف با درجه استادی می باشد. گروه : علوم پایه رشته : فیزیك تحصیلات رسمی و حرفه ای : فرهاد اردلان دكترای رشته فیزیك از دانشگاه كولمبیا یی آمریكا است. Research Interests: String Theory, Particle Physics and Quantum Field Theory وقایع میانسالی : فرهاد اردلان پس از اخذ مدرك دكتری در رشته فیزیك به عضویت هیئت علمی گروه فیزیك دانشكده علوم پایه دانشگاه صنعتی شریف درآمد. وی هم اكنون با سمت استادی در آنجا مشغول به خدمت است. مشاغل و سمتهای مورد تصدی : فرهاد اردلان عضوهیئت علمی و استاد گروه فیزیك دانشكده علوم پایه دانشگاه صنعتی شریف است. چگونگی عرضه آثار : فرهاد اردلان مجری طرح : طرح : كیهان شناسی غشائی و هندسه ناجابجایی عنوان مقاله : On the Anomalies and Schwinger Terms in Noncommutative Gauge Theories در مجله Internatioanl Journal of Modern Physics A استاد راهنمای چندین پایان نامه دكتر و كارشناسی ارشد است كه به یك نمونه اشاره می شود: هندسه غیرجابجایی و مدل ذرات, / محسن علیشاهیها

حسام الدین ارفعی

حسام الدین ارفعی متولد سال1327ه.ش دارای مدرك دكترای فیزیك از دانشگاه كالیفرنیای آمریكا درسال1355ه.ش و عضو هئیت علمی دانشكده ی فیزیك دانشگاه صنعتی شریف با مرتبه ی علمی دانشیاری می باشد. گروه : علوم پایه رشته : فیزیك تحصیلات رسمی و حرفه ای : حسام الدین ارفعی دارای مدرك كارشناسی فیزیك ازدانشگاه صنعتی شریف درسال1350 و دكترای فیزیك از دانشگاه كالیفرنیای آمریكا درسال1355ه.ش می باشد. خاطرات و وقایع تحصیل : اخذ مدرك دكترای فیزیك از دانشگاه كالیفرنیای آمریكا درسال1355از مهمترین مقاطع علمی زندگی حسام الدین ارفعی می باشد. فعالیتهای ضمن تحصیل : حسام الدین ارفعی در حین تحصیل به مطالعه و تحقیق پیرامون موضوعاتی چون مسائل مختلف فیزیك، و الكترومغناطیسی پرداخته است. وقایع میانسالی : حسام الدین ارفعی پس از اخذ مدرك دكترای فیزیك از دانشگاه كالیفرنیای آمریكا درسال1355به ایران بازگشت و به عنوان عضو هئیت علمی دانشكده ی فیزیك دانشگاه صنعتی شریف استخدام شدو مرتبه ی علمی دانشیاری را كسب نمود. مشاغل و سمتهای مورد تصدی : حسام الدین ارفعی عضو هئیت علمی دانشكده ی علوم دانشگاه صنعتی شریف از سال1357 تا 1362 و استادیار فیزیك در دانشگاه مازندران و از سال1363 تا 1366 استادیار فیزیك در دانشگاه صنعتی شریف و از سال1366 تا كنون دانشیار دانشگاه صنعتی شرثف می باشد. فعالیتهای آموزشی : حسام الدین ارفعی در دانشكده ی علوم دانشگاه صنعتی شریف به تدریس الكترودینامیك دردانشگاه مازندران، مكانیك و الكترومغاطیس در دانشگاه صنعتی شریف، ریاضی و فیزیك در دانشگاه شهید بهشتی می باشد. سایر فعالیتها و برنامه های روزمره : حسام الدین ارفعی در كنار تدریس به مطالعه و تالیف اثاری پیرامون مسائل مختلف فیزیك، كشف تك قطبی، مغناطیس ، تیروی پنجم و غیره پرداخته است. آرا و گرایشهای خاص : حسام الدین ارفعی از جمله متخصصان رشته ی فیزیك می باشد كه در اموری چون الكترودینامیك، كشف تك قطبی مغناطیسی علاقمند و متخصص می باشد. جوائز و نشانها : حسام الدین ارفعی برنده جایزه پرفسور عیدالسلام ولوح محقق برجسته در زمینه تحقیقات فیزیك نظری می باشد.

كیوان اسفرجانی

اعظم ایرجی زاد

خانم دكتر اعظم ایرجی زاد در سال 1334 در تهران متولد شد.وی مدرك دكترای فیزیك سطح را از دانشگاه ساكیس انگلستان در سال 1369 دریافت نموده است. نامبرده هم اكنون عضو هیئت علمی و استاد دانشگاه صنعتی شریف می باشد.گروه : علوم پایهرشته : فیزیكتحصیلات رسمی و حرفه ای : اعظم ایرجی زاددكترای رشته فیزیك را از دانشگاه ساكیسس انگلستان در سال 1369 دریافت داشته است.وقایع میانسالی : دكتر ایرجی زاد كه هم اكنون ریاست پژوهشكده فناوری نانو دانشگاه صنعتی شریف را بر عهده دارد، ریاست اسبق مركز وابسته به آموزش و پرورش آموزش علوم و ریاضی را نیز بر عهده داشت . وی حدود 3 سال رئیس دانشكده فیزیك دانشگاه صنعتی شریف بوده است و همچنین حدود 4 سال معاونت پژوهشی دانشكده فیزیك دانشگاه صنعتی شریف بر عهده ایشان بوده است . مشاغل و سمتهای مورد تصدی : مشاغل و سمت اجرایی و اداری دكتر اعظم ایرجی زاد به قرار زیر است: استاد دانشگاه صنعتی شریف،دانشكده فیزیك رئیس موسسه علوم نانو و نانوتكنولوژی از سال 1384 تا كنون مشاركت درریاست در پژوهشی،دانشكده فیزیك دانشگاه صنعتی شریف از سال 1375 تا 1378 رئیسدانشكده فیزیك دانشگاه صنعتی شریف از سال 1378 تا سال 1380 رئیس مركز مطالعاتی ریاضیات و علوم تكنولوژی از سال 1380 تا سال 1383 عضو موسسه فیزیك انگلستان از سال 1368 تا 1376 عضو جامعه فیزیك آمریكا از سال 1369 تا سال 1374 عضو زنان جهان سوم در علوم وتكنولوژی از سال 1375 تا كنون عضو سنا،كلوپ دانشجویان برگزیده(ممتاز) از سال 1373 تا كنون عضو جامعه ایرانیان علوم سطح و تكنولوژی از سال 1373 تا كنون و مشاركت در ریاست از سال 1382 تا كنون عضو جامعه ایرانیان نانو از سال 1381 تا كنون و مشاركت در ریاست از سال 1381 تا سال 1385 عضو جامعه نانو تكنولوژی،كمیته وزارت علو و تحقیقات و فناوری از سال 1381 تا كنون عضو جامعه فضای علوم ایران در سال 1382 عضو جامعه نانو تكنولوژی،كمیته وزارت صنایع و معادن از سال 1381 تا كنون عضو SESAME ،تقویت منابع تابش اشعه از سال 1379 تا كنون مسئول كمیته فناوری نانو مركز صنایع نوین وزارت صنایع همكاری با ستاد فناوری نانو در تدوین سند فناوری نانو فعالیتهای آموزشی : فعالیت ها آموزشی و عنواوین دروس ارائه شده توسط اعظم ایرجی زاد به قرار زیر است: صفات ساختار مواد نانو،دروس پایه فیزیك و آزمایشگاها،فیزیك مدرن،فیزیك حالت جامد،ازمایشگاه فیزیك جامد در طیف نما ،فیزیك نمیه رسانا،فیزیك سطح،روشهای آزمایشی در فیزیك،آزمایشگاه پیشرفته فیزیك در فیلمهای باریكآرا و گرایشهای خاص : زمینه مطالعاتی ،پژوهشی و تحققاتی دكتر اعظم ایرجی زاد : فیلم های نازك،ویژگی های الكتریكی،مغناطیس و مشاهده ای فیلمهای باریك،تحقیقات سطحی بوسیله روشهای تكنیكی متفاوت مثل ذیلم،طیف نمای الكترون XPS ،انكسار انرژی الكترون سطح پایین،مطالعه سطوح زبر بوسیله استفاده از نیروهای میكروسكوپی اتم و روشهای مشاهده،مطالعه و ساخت سنسورهای گاز بر اساس فلز اكسید،سیلیكون متخلخل و لوله های نانو كربن،ساخت خرده های نانو بوسیله لیزر جهنده،كمان سل ،جل و تكنیكهای شیمیایی ،صفاتی و كاربردی،مطالعه در علوم نانو و نانوتكنولوژیجوائز و نشانها : دكتر اعظم ایرجی زاد در دومین " جشنواره فناوری های نانو " در سال 1386 به عنوان متخصص برتر برگزیده شده است.ایشان همچنین در سال 1385 نیز به عنوان محقق برتر نانو مورد تجلیل قرار گرفت. خلاصه ای از جوایز ایشان به قرار زیر است: پژوهشگر نمونه دانشگاه صنعتی شریف در سال های 85 و 86 رتبه چهارم برترین های حوزه فناوری نانو در سال 85 رتبه ششم برترین های حوزه فناوری نانو در سال 86چگونگی عرضه آثار : فعالیت های پژوهشی و علمی اعظم ایرجی زاد به قرار زیر است: -60مورد مقاله چاپ شده در مجلات معتبر علمی(موجود در CV) - 19 مورد شركت در كنفرانسها داخلی و بین المللی - 146 مورد استاد راهنمای پایان نامه های كارشناسی ارشد و دكترا

حبیب الله ایزدیان

غیاث الدین كاشانی

(وف 840 / 832 ق)، ریاضیدان و منجم. در كاشان به دنیا آمد. پس از فرا گیرى دانش‏هاى زمان و انجام كارهاى نجومى در زادگاهش، به دعوت الغ‏بیگ، به سمرقند رفت و در زمره‏ى بزرگترین منجمانى درآمد كه در خدمت الغ‏بیگ به رصد و تحقیقات نجومى مشغول بودند. غیاث‏الدین به دستور او به همراه معین‏الدین كاشى مأمور بنا گذاشتن رصدخانه سمرقند شد. وى مخترع كسور اعشارى است و از دیگر كارهاى نجومى او تهیه و تدوین «زیج خاقانى»، به فارسى، است كه در آن «زیج ایلخانى» خواجه نصیرالدین طوسى را به دقت تحلیل و تصحیح و تكمیل نمود. غیاث‏الدین در سمرقند درگذشت. از آثارش: «مفتاح الحساب»، و مختصر آن «تلخیص المفتاح»، و شرح آن «تنویر المصباح فى شرح تلخیص المفتاح»؛ «سلم السماء»، در استخراج ابعاد زمین و ستارگان، كه به نظر آقا بزرگ تهرانى همان «الابعاد و الاجرام» اوست؛ «نزهه الحدائق»، در بیان طرز عمل ابزار «طبق المناطق» موسوم به «جام جمشید» كه خود براى شناخت و تقویم ابعاد ستارگان اختراع كرده بود؛ «الالحاقات العشره»، در ذیل «نزهه الحدائق»؛ «المحیطیه»، در نسبت قطر به محیط.[1] جمشید (اول) بن مسعود بن محمود بن محمد (طبیب) كاشانى ایرانى (و. حدود 790 ه.ق- ف. بیرون شهر سمرقند 832 ه.ق/ 1429 م). وى در آغاز عمر چون ذوق و استعدادى خاص براى آموختن دروس ریاضى داشت از تعقیب علم پزشكى كه پیشه‏ى خانوادگى او بود چشم پوشید و در پى علوم ریاضى رفت. پیش از غیاث‏الدین، زیج ایلخانى توسط نصیرالدین طوسى تصنیف شده بود ولى چون ناقص بود و احتیاج به تكمیل و جرح و تعدیل داشت، غیاث‏الدین مصمم گردید براى تصحیح زیج ایلخانى هیأت و ریاضى را به كمال بیاموزد. وى از كاشان همراه خواهرزاده‏ى خود معین‏الدین به سمرقند رفت و چنانكه نوشته‏اند الغ‏بیك آن دو را از كاشان به درگاه خود خواسته بود. غیاث‏الدین نتیجه‏ى اعمال رصدى را كه در كاشان براى تصحیح و رفع نقایص زیج ایلخانى انجام داده بود، در زیجى مدون ساخت و به مناسبت شهرت میرزا شاهرخ- پدر الغ‏بیك- به «خاقان» مطلق- در مقابل اشتهار تیمور به صاحبقران- آن را زیج خاقانى نام داد و به الغ‏بیك تقدیم كرد. نسخه‏اى از این زیج كه در 816 ه.ق نوشته شده اكنون در كتابخانه‏ى دیوان هند (لندن) محفوظ است. گروهى قریب به 70 تن از ریاضى‏دانان و ستاره‏شناسان در اردوگاه الغ‏بیك گرد آمده بودند. معمول چنان بود كه فضلاى تازه‏وارد را به محك امتحان مى‏آزمودند. غیاث‏الدین نیز از این آزمایش بركنار نماند و در همه‏ى امتحانات موفق شد و مورد لطف مخصوص الغ‏بیك قرار گرفت، و پس از آن غالباً در محاوره و پرسش و پاسخ میرزا بود، و پس از قاضى‏زاده كه به حكم سبقت زمانى و مرتبه‏ى استادى وى نسبت به امیرزاده بر همه كس برترى داشت، غیاث‏الدین بر دیگر دانشمندان مقدم بود. در نتیجه‏ى تشویق امیرزاده وى به اكتشافات عالى نایل آمد. در سال 818 ه.ق آلت رصدخانه‏ى تازه‏اى به نام «طبق‏المناطق» اختراع كرد، و درباره‏ى چگونگى عمل بدان و آلتى دیگر كه بیشتر به نام «لوح اتصالات» براى برخى اعمال رصدى ساخته شده بود، رساله‏اى جامع و مفید موسوم به «نزهةالحدائق» نوشت. و پس از آنكه مطالب و فواید آن را در سال 829 ه.ق تكمیل كرد، آلت «طبق‏المناطق» را به درخواست دوستان خویش، به نام خود (جمشید) به «جام جم» موسوم ساخت، ولى چنانكه خود پیش‏بینى كرده بود نام جدید بر اسم قدیم چیرگى نیافت و همان نام اول در حافظه‏ها باقى ماند. الغ‏بیك اندیشه‏ى دیرینه‏اى را كه راجع به رصد جدید كواكب داشت، در سال 823 ه.ق به موقع عمل درآورد (رصدخانه‏ى الغ‏بیكى، در ذیل فرهنگ حاضر). رصد تازه در سال 830 ه.ق. آغاز گشت و در ابتداى عمل به گفتار خود غیاث و اقرار الغ‏بیك در دیباجه‏ى زیج جدید سلطانى یا گوركانى سرپرستى و اداره‏ى رصدخانه و دستیارى میرزا در كار استخراج، با غیاث بوده است، و دیگرى با او در این افتخار شركت نداشت. همین موضوع آتش حسد را در دل فضلاى بى‏فضیلت برافروخت و عاقبت داغ جوانمرگى غیاث را بر دل یاران او گذاشت. غالباً كارهاى او مورد اعتراض و اشكالتراشى همكاران حسد پیشه بود. الغ‏بیك چون فریفته‏ى نجوم و رصد بود به سخن‏چینى و بدگویى حسودان درباره‏ى غیاث التفات نمى‏كرد ولى عاقبت تحت تأثیر بدگویى قرار گرفت و بدین سبب غیاث مورد بى‏لطفى واقع شد، به هر حال چنانكه الغ‏بیك در دیباجه‏ى زیج مى‏گوید غیاث‏الدین جمشید كه در كار رصد نخستین دستیار او بود، در همان آغاز شروع به كار درگذشت. آثار او از این قرار است: 1- زیج خاقانى فى تكمیل الزیج الایلخانى (نسخه‏ى خطى آن در دیوان هند و ایاصوفیه موجود است). 2- زیج تسهیلات. 3- سلم‏السماء (الرسالة الكمالیة) در حل اشكالى كه براى پیشینیان در ابعاد و اجرام رخ داده بود، و آن در تهران به چاپ سنگى رسیده (1306 ه.ق) 4- محیطیه (ه.م) 5- رساله‏ى وتروجیب 6- مفتاح الحساب (ه.م) 7- تلخیص المفتاح، كه ملخص مفتاح‏الحساب مذكور است. 8- نزهة الحدائق (ه.م) 9- نوادر سمرقندى و غیره (محیط طباطبائى، آموزش و پرورش. 10، شماره‏ى 3 ص 4 8 -1 ص 24 -17؛ لغ. و نیز (232.p Equatorium Planetary The Kennedy 10- رساله در شرح آلات رصد (نسخه‏ى آن در لیدن موجود است).  

كامران وفا

آلینوش طریان