محمد علی علومی، طنزپرداز معاصر «لطیفههای ملا نصرالدین» از مجموعه طنز در متون ادب پارسی را به یاری انتشارات امیرکبیر عرضه کرد.
به گزارش خبرآنلاین، محمدعلی علومی که آثاری متعددی در قالب رمان و پژوهش در زمینه طنز نوشته است در حال حاضر «لطیفههای ملا نصرالدین» از مجموعه طنز در متون ادب پارسی را به نگارش درآورده است که این کتاب از سوی انتشارات امیرکبیر روانه بازار نشر می شود.
وی در این لطیفه ها برای معاصر سازی و برقرار کردن ارتباط هر چه بیشتر، شخصیت ملا نصرالدین را با عنوان «آقا نصری» به مخاطب ارایه می کند و زمان ماجراهای لطیفه ها را به چهل و پنجاه سال بیش تغییر داده است. براساس شیوه ای که محمدعلی علومی برای بازنویسی آثار این کتاب مدنظر قرار داده، علاوه بر اینکه خواننده بیشتر شرایط و فضای رویداد و موقعیتها را درک می کند، امکان تاثیرگذاری نیز بیشتر شده است در واقع علومی با استفاده از این شیوه به واقع بازنویس «بوده و مبتنی بر قابلیت هایی که دارد طنز موجود در لطیفه ها را روز آمد کرده، علاوه بر ایجاد تغییر ذائقه خواننده، به نوعی کوشیده ضمن تبیین شرایط اجتماعی معاصر، نکات و تلنگرهایی را نیز به مخاطب وارد کند.
شاید بر این اساس و با تعمق بیشتردر نتیجه این بازنویسی، بتوان پذیرفت که علومی سعی کرده به واقع « طنز» را در متون ادب پارسی شناسایی کرده و به مخاطبان نیز بشناساند.
وی درباره علت انتشار «لطیفههای ملا نصرالدین» در مقدمه همین کتاب آورده است: «می گویند که داستان وقتی شروع می شود که علو انگیزه ی رفتارها ، توضیح داده شود . لطیفه ها ، به علت ساختار مختصر و موجز خود ، فاقد توضیح دربارهی رفتارها و فضاسازی هستند. تا جایی که من می دانم اولین طنز نویسی که آمد و لطیفه های ملانصرالدین را به شکل و ساخت داستان کوتاه درآورد روانشاد جلیل محمد قلی زاده، استاد برجسته طنزنویسی در دوره مشروطه و مشهور به ملا نصرالدین بود که نشریه بسیار طنزی نیز، تحت همین عنوان منتشرکرد. بعدها، متاثر از او، کسانی دیگر، کمابیش لطیفه های ملانصر الدین را به شکل داستان کوتاه کار کردند، آقای عربلو چند لطیفه از ملانصرالدین را به داستان کوتاه درآورده است».
وی درباره انگیزه اش از انتشار این کتاب نیز به وجود فضاسازی و شخصیت پردازی در لطیفههای ملانصرالدین اشاره کرده و ادامه داده است: «این ویژگیها باعث میشود مخاطب با اشخاص داستان ارتباط برقرار می کند وحتی ممکن است که هم ذات پنداری داشته باشد».
او بازنویسی لطیفه های ملانصرالدین را در شرایطی که به وسیله پیامک جوک های مستهجن رواج یافته، مقابله ای فرهنگی، با بی فرهنگی دانسته و این لطیفه ها را نگاهی مجدد به طنزهایی ساخته و پرداخته خود ما برشمرده که در عین حال مفاهیمی انسانی و اخلاقی را پی می گیرند و بیان می کنند.
وی درباره انگیزه اش از انتشار «لطیفه های ملانصرالدین» می گوید: این کار عاملی برای آشنایی مردم با طنزهای دلنشین است.
علومی که برنده کتاب سال طنز نیز شده است از انتشار این کتاب انگیزه ای شخصی نیز داشته است و در این باره می نویسد: «از ایام طفولیت به لطیفه های ملانصرالدین علاقه مند بودم. آنها را به زحمت می خواندم و در جمع بچه های محله و برادرانم، بعضی از لطیفه ها را نمایش می دادم و در عوض از جانب مرحوم والد و والده توبیخ و حتی تنبیه می شدم که این اداها چیست از خودت درمی آوری؟ مگر دیوانه شده ای؟؛ الان توبیخ و تنبیهی در کار نیست به دو دلیل، اول اینکه هر دو مرحوم شده ا ند. دوم اینکه متاسفانه کاری جز قلم زدن از من برنمی آید.»
علومی درباره شیوه انجام بازنویسی این اثر نیز می نویسد: «لطیفه هایی را انتخاب و به شکل داستان کوتاه بازنویسی کرده ام که با شرایط امروز اجتماعی تناسب و نزدیکی داشته باشد و یا لطیفه هایی باشند بسیار خنده دار، چرا که با رواج یافتن عام افسردگی واقعا خنده وخندیدن، حتی ارزشمند است گفته اند خنده بر هر درد بی درمان دواست».
در یکی از لطیفههای این کتاب با عنوان «نوآوری» آمده است: «آقا نصری و دوستانش نشسته بودند و روزنامه می خواندند ، روزنامه شرح حال چند مبتکر را نوشته و نوآوری ها را شرح داده بود. آقا نصری آهی کشید و گفت: حیف! حیف که قدر نمی دانند، من هم ابداع و نو آوری داشته ام ولی کسی قدر نمی داند. دوستانش گفتند: چه نوآوری و ابداعی داشته ای که ما خبر نشدیم؟ آقا نصری گفت: خوراک نان و یخ را خودم ابداع کرده ام ولی با این که خیلی خوراک ارزانی هم هست نمی دانم چرا حتی خودم هم از این غذا خوشم نمی آید».