اولین قدم این است که وقتی کوچولوی شما به کلاس اول ابتدایی می‌رود، او را برای معاینه نزد یک متخصص ارتودنسی ببرید. دندانپزشک می‌تواند در این سن احتمال نامرتب روییدن دندان‌های کودک شما را پیش‌بینی کند. این پیش‌بینی به موقع می‌تواند طول درمان آتی مرتب کردن دندان‌های کودکتان را آتی کوتاه‌تر کند و یا حتی منتفی سازد، هزینه درمان را در آینده کاهش دهد و از همه مهم‌تر کمک کند که دندان‌ها و لثه‌ها سالم باقی بمانند و نیروهای غیرضروری بر آنها وارد نشود. شاید دوست داشته باشید بدانید که این راه‌ها چیست؟
1. فضا را نگه‌دارید
اگر دندان شیری کودک شما پیش از موعد بیفتد و دندان دایمی زیرین در دهانش جوانه نزده باشد، دندان‌های کناری این فضا را اشغال می‌کنند، آن وقت دندان دایمی چون جایی برای رویش ندارد خارج از قوس دندانی می‌روید و در این هنگام است که شما متوجه می‌شوید که دندان‌های کوچولوی شما نامرتب است. دست نگه‌دارید! اندکی به عقب بازگردید. وقتی دندان شیری زودتر از موعد افتاد، برای کودکتان یک «فضا نگه‌دارنده» در جای خالی دندان بگذارید. دندانپزشک اطفال این کار را برای کودک شما انجام می‌دهد. خوب وقتی دندان دایمی جوانه زد، این وسیله برداشته می‌شود و درنهایت، دندان در جای اصلی خود می‌روید. به همین راحتی از درمان ارتودنسی در آینده پیشگیری کردید.
2. حساب و کتاب کنید
اگر نامرتبی دندان‌های کودک شما خیلی شدید نباشد، شاید لازم نباشد دندان‌هایش را برای مرتب شدن سیم‌کشی کنید. باور کنید! فقط یک شرط دارد و آن هم این است که پیش از اینکه دندان‌های دایمی جلویی کوچولوی شما در شش سالگی رویش یابد، دست به کار شوید. در این سنین اندکی فضای اضافی برای مرتب کردن دندان‌ها در فک وجود دارد. اگر شما پیش از این سن کودکتان را نزد دندانپزشک ببرید، با یک سری محاسبات ریاضی قادر خواهد بود با استفاده از این فضا، رویش دندان‌ها را به گونه‌ای هدایت کند که درنهایت، ردیف و مرتب باشند. این راه دوم برای پیشگیری از ارتودنسی در آینده است.
3. دندان‌های سمج را مرخص کنید
گاهی دندان‌های شیری بچه‌ها دل از دهان‌شان نمی‌کنند و همچنان قرص و محکم سرجایشان باقی می‌مانند. در این صورت دندان‌های دایمی یا نمی‌توانند رویش یابند و یا سر از جای دیگر قوس دندانی درمی‌آورند و دندان‌ها را نامرتب و شما را در آینده راهی مطب ارتودنسی می‌کنند. پیشگیری از این مشکل هم آسان است به شرط آنکه دندانپزشک به موقع این دندان‌های سمج را بشناسد، آنها را به موقع از دهان خارج می‌کند تا دندان دایمی جایگزین بتواند در جای خودش بروید و رویش نابجای آن نظم قوس دندانی را به هم نزند. می‌بینید که حتی کشیدن به موقع دندان‌های شیری تنبل هم می‌تواند شما را از پرداخت هزینه‌های مرتب کردن دندان‌ها در آینده بی‌نیاز کند.
4. از تنگی فک‌ها جلوگیری کنید
اگر کودک شما دندان‌هایش طبیعی باشد، وقتی آنها را روی هم می‌گذارد، دندان‌های فک بالا در بیرون دندان‌های فک پایین قرار می‌گیرند. به همین دلیل است که کودک می‌تواند غذاها را بدون گاز گرفتن گونه و لبش بجود. وقتی که کودک شما دندان‌هایش را روی هم می‌گذارد اگر دندان‌های پایینی بیرون‌تر از دندان‌های بالایی قر ار بگیرند، وقت آن است که برای پیشگیری از ارتودنسی در آینده دست به‌کار شوید. اگر کودکتان را به موقع به دندانپزشک برسانید، او وسیله‌ای در دهان کودک تعبیه می‌کند تا سبب گسترش قوس دندانی فک بالا شود و در آینده از ارتودنسی و نازیبایی صورت و فک کودک پیشگیری می‌کند.
5. انگشت نخور کوچولو!
اگر کوچولوی شما انگشتانش را می‌مکد، وقت آن است که صدای زنگ‌های خطر نامرتبی دندان‌ها را در آینده بشنوید. مکیدن انگشت‌ها آثار نامطلوبی بر دندان‌ها و فک او می‌گذارد. دندان‌های جلویی فک بالای کودک به سمت بیرون دهان متمایل و دندان‌های جلویی فک پایین با فشار انگشت حین مکیدن به داخل دهان فشرده می‌شوند. اگر شما زود دست به کار شوید و جلوی این عادت کودک را با دستگاه‌های ویژه دندانپزشکی و حتی جایزه‌درمانی با استفاده از راهنمایی‌های دندانپزشک بگیرید، در آینده کودک شما نیاز به درمان ارتودنسی در اثر مکیدن انگشت پیدا نخواهد کرد.
6. از جهش رشدی استفاده کنید
گاهی برخی از کودکان چانه عقب‌رفته‌ای دارند و یا برعکس فک بالایشان بیش از حد جلوزده است، این حالت گاهی از والدین به فرزندان به ارث می‌رسد. اگر شما هنگامی که هنوز دوران بلوغ کودک به پایان نرسیده است او را نزد یک دندانپزشک ببرید، دندانپزشک می‌تواند با دادن دستگاه‌های ویژه‌ای که روی سر و صورت، چانه و حتی گردن کودک شما تکیه دارند، رشد فک را با استفاده از رشدی که در دوران بلوغ رخ می‌دهد، هدایت کند و در نهایت کودک شما پس از بلوغ چهره‌ای طبیعی داشته باشد بدون اینکه چانه و یا فک بالایش بیرون زده باشد و برای اصلاح آن نیاز به ارتودنسی و جراحی فک باشد. در اینجا استفاده به موقع از رشد کودک در دوران بلوغ شما را از ارتودنسی در آینده بی‌نیاز خواهد کرد.
7. کمی مهربان‌تر بنشینید
بعضی از کودکان کمبود فضای فک‌شان بسیار جزیی است. اگر به موقع به فکر بیفتید و او را نزد دندانپزشک ببرید، دندانپزشک می‌تواند با استفاده از یک وسیله ساینده از دو طرف دندان‌های جلویی که اندکی نامرتب روییده‌اند، حذف کند تا اندکی فضا باز شود و در قوس فکی مرتب شوند. این اقدام به موقع هم از سیم‌کشی دندان‌ها در آینده پیشگیری می‌کند.
