تبخیر سطحی
به گریز مولکولهای مایع از سطح مایع، تبخیر سطحی می گویند. در اثر تبخیر سطحی انرژی درونی مایع کاهش می یابد و در نتیجه دمایش هم کاهش می یابد. آهنگ تبخیر سطحی به عواملی چون دما و مساحت سطح مایع بستگی دارد.
اثر تغییر دما بر طول و حجم جسمها
اکثر اجسام در اثر افزایش دما، منبسط می شوند. این انبساط به صورتهای زیر است:
1 – انبساط جامدها:
الف) طولی
ب) سطحی
ج) حجمی
2 – انبساط مایعها
3 – انبساط گازها (قانون گازها)
1 – انبساط جامدها
الف) انبساط طولی جامدها: افزایش دما باعث افزایش طول جامدها می شود. انبساط طولی اجسام مختلف با هم متفاوت است و برای نشان دادن این تفاوت از کمیت ضریب انبساط طولی استفاده می شود.
ضریب انبساط طولی (آلفا) عبارتست از افزایش طول واحد طول از یک جسم جامد وقتی که دمای آن یک درجه کلوین (یا سانتی گراد) بالا رود.
الفا α = ΔL/L1ΔT
یکای ضریب انبساط طولی 1/K یا 1/C° می باشد.
اگر جسمی به طول L به اندازه TΔ گرم شود، مقدار افزایش طول آن از رابطه زیر به دست می آید:
ΔL = α L1 Δ T
ب) انبساط سطحی جامدها: افزایش دما باعث افزایش سطح جامدها نیز می شود.
ضریب انبساط سطحی (2α) عبارت است از افزایش مساحت واحد سطح یک جسم جامد وقتی که دمای آن یک درجه کلوین (یا سانتی گراد) بالا رود و مقدار آن حدود 2 برابر ضریب انبساط طولی می باشد.)
2 آلفا= ΔA/A1 ΔT
یکای ضریب انبساط سطحی نیز 1/K یا 1/C°می باشد.
اگر جسمی به مساحت A1 به اندازه ΔT گرم شود، مقدار افزایش سطح آن از رابطه زیر به دست می آید:
Δ A = 2 α A1 Δ T
ج) انبساط حجمی جامدها: برای انبساط حجمی هم ضریب انبساط حجمی را تعریف می کنیم.
ضریب انبساط حجمی (3 α آلفا) عبارت است از افزایش حجیم واحد حجیم ماده به ازای افزایش دمای یک کلوین.
ضریب انبساط حجمی را معمولاً با بتا نمایش می دهند و مقدار آن حدوداً سه برابر ضریب انبساط طولی است (β بتا= 3α )
β = ΔV/V1ΔT
ΔV = βV ΔT
2 – انبساط مایعها: مایعها هم با افزایش دما انبساط می یابند. برای مایعها هم ضریب انبساط حجمی تعریف می شود. انبساط مایعها اساس کار دماسنجهای جیوه ای و الکلی را تشکیل می دهد.