این خوشه ی کهکشانی بسیار بسیار دور که مانند منظره ای از فیلم " جنگ ستارگان " است، خاستگاهی بسیار بسیار قدیمی دارد. این خوشه که نام غیر جذاب و زمخت SXDF-XCLJ0218-0510 را به دوش می کشد، در حقیقت دورترین خوشه ی کهکشانی است که تاکنون مشاهده شده است. خوشه ی کهکشانی در فاصله ی بسیار دور 9/6 میلیارد سال نوری از ما قرار گرفته و مشاهدات در طول موج های فرو سرخ و پرتو X نشان داده اند این خوشه میزبان کهکشان هایی است که غالب آن ها پر جرم و پیر هستند. این موضوع یعنی که این کهکشان ها زمانی شکل گرفته اند که جهان هنوز بسیار جوان بوده است. بنابراین پیدا کردن این خوشه و توانایی مشاهده ی آن، اطلاعات تازه ای را، نه تنها در مورد سیر تکاملی اولیه ی کهکشانی، بلکه درباره ی تاریخ کل جهان به ما خواهد داد.
گروهی بین المللی متشکل از ستاره شناسان انستیتوی فیزیک کیهان شناسی ماکس پلانک و دانشگاه های توکیو و کیوتو این خوشه را با استفاده از تلسکوپ سوبارو و در کنار آن رصدخانه ی فضایی XMM – نیوتن کشف کردند تا امکان مشاهده توسط طول موج های مختلف برایشان فراهم شود.
گروه با استفاده از ابزار چند منظوره ی دوربین فروسرخ و طیف سنج ( MOIRCS) که بر روی تلسکوپ سوبارو قرار دارد قادر به مشاهده در طول موج های نزدیک فروسرخ بود، یعنی جایی که کهکشان ها بیشترین تابش را دارند.
به گفته ی ماسایوکی تاناکا از دانشگاه توکیو: " ابزار MOIRCS قدرت و توانایی بسیار زیادی در اندازه گیری فواصل کهکشان ها دارد. این همان چیزی است که مشاهده ی چالش برانگیز ما را ممکن ساخت ". " با وجودی که ما تنها چند کهکشان پرجرم را در آن فاصله تأیید کردیم، گواه قانع کننده ای وجود دارد که این خوشه یک خوشه ی واقعی با مرزهای گرانشی است ".
پیکان های تصویر بالا که مانند یک نقشه ی کانتوری و عوارض نما است، کهکشان هایی را مشخص می کنند که احتمالاً در فاصله ی یکسانی قرار دارند و به دور مرکز تصویر گرد آمده اند. کهکشان هایی که فاصله ی 9/6 میلیارد سال نوری برای آن ها اندازه گیری و تأیید شده، به دورشان دایره ای کشیده شده است. ترکیب آشکار سازی های پرتو X و مجموعه ی کهکشان های پرجرم، به صورتی روشن و صریح وجود خوشه ای واقعی با مرزهای گرانشی را اثبات می کند.
این موضوع که کهکشان های منفرد همزمان توسط گرانش نیز در کنار همدیگر نگه داشته شده اند، به کمک رژیم مشاهداتی در طول موج بسیار متفاوتی تأیید شده است: ماده ی میان کهکشانی در خوشه ها تا دماهای بسیار بالایی گرما داده می شود و نور را در طول موج هایی بسیار کوتاهتر از نور مرئی برای چشم انسان، منتشر می کند. به همین دلیل گروه برای جستجوی این تابش پرتو X از رصد خانه ی فضایی XMM – نیوتن بهره برد.
به گفته ی الکسیس فینوگوئینف از انستیتوی فیزیک کیهان شناسی ماکس پلانک: " با وجود دشواری هایی که در جمع آوری فوتون های پرتو X با یک تلسکوپ کوچک مؤثر در ابعاد شبیه به یک تلسکوپ آماتوری وجود داشت، ما توانستیم اثر واضحی را از گاز داغ در خوشه مشاهده کنیم ".
ترکیب این مشاهدات متفاوت در طول موج های نامرئی برای چشم انسان منجر به کشفی پیشگام از خوشه ای کهکشانی در فاصله ی 9/6 میلیارد سال نوری شد. یعنی 400 میلیون سال نوری رو به سوی گذشته هایی دورتر نسبت به دورترین خوشه ی شناخته شده ی پیش از آن.
تحلیل داده های جمع آوری شده از کهکشان ها به صورت منفرد نشان می دهد که خوشه در عین حال شامل تعداد بسیاری کهکشان های گسترده و پرجرم است که دو میلیارد سال زودتر شکل گرفته اند. در عین این که روند پویای پیر شدن کهکشان ها کند است، بقای این کهکشان ها نیازمند آن است که کهکشان های خوشه به صورت گروه های کهکشانی پرجرم در هم ادغام شوند و هر کهکشان تغذیه کننده ی کهکشان مسلط و غالب بر خود باشد. از این نظر، خوشه، آزمایشگاهی ایده آل برای مطالعه ی تکامل کهکشان ها در زمانی است که جهان تنها حدود یک سوم عمر کنونی اش را دارا بود.
از آن جایی که خوشه های کهکشانی دوردست ردیاب های مهمی از ساختارهای پر تعداد و نوساناتی در تراکم در دوره های نخستین جهان هستند، مشاهداتی مشابه در آینده، منجر به دست یابی به اطلاعاتی مهم برای کیهان شناسان خواهد شد. نتایجی که تاکنون به دست آمده نشان می دهد امکانات کنونی سنجش طول موج های نزدیک فروسرخ قادرند تحلیلی پر از جزئیات از جمعیت های کهکشانی دوردست فراهم آورند و ترکیب آن با داده های پرتو X نیز ابزاری جدید و قدرتمند است. به همین دلیل گروه به جستجوی خود برای یافتن تعداد بیشتری از خوشه های دوردست، ادامه خواهد داد.
