تبیان، دستیار زندگی

زبان به مثابه زبان دوّم فرد
آشكار است كه میزانِ سختیِ یك زبان برای یادگیرنده بستگی به فاكتورهای زیادی دارد كه مهم‌ترینِ آن‌ها زبانِ مادریِ خودِ شخص است. بنابراین درست كردن یك جدولِ یونیورسال مربوط به سخت‌ترین زبان‌های دنیا كاری بی‌معنی خواهد بود. برایِ مثال برای یك انگلیسی‌زبان یادگیری زبانِ فریسان -زبانی که در ناحیه‌ای در هلند رایج است- بسیار راحت‌تر از یك ژاپنی‌زبان خواهد بود. پس، درجه‌یِ سختیِ زبانِ دوّم با گنجینه‌یِ لغت، دستور زبان، ساختارِ جمله، ساختارِ زبان، فرهنگ و خیلی چیزهایِ دیگرِ مربوط به آن زبان، رابطه‌ی مستقیمی دارد. لازم به توضیح است كه، این درجه‌یِ «نزدیكی» بینِ دو زبان همیشه هم مربوط به هم‌خانواده بودنِ زبان‌ها نیست. برایِ مثال انگلیسی‌زبان‌ها اغلب می‌گویند زبانِ اسپانیایی را خیلی راحت می‌توانند یاد بگیرند. این به دلیلِ نزدیكیِ فونولوژی این دو زبان است.

میزانِ در دسترس بودنِ گویش‌وران
از این نظر زبانِ سنتینلی سخت‌ترین زبان دنیا باید باشد. چون ساكنانِ جزیره‌ی سنتینلِ شمالی برایِ چند صد سال ارتباطِ خود با جهانِ خارج را قطع كرده‌اند و هیچ كس را هم به جزیره‌شان راه نمی‌دهند. بنابراین هیچ كس در هیچ كجایِ جهان به غیر از جزیره‌ی سنتیل قادر به یادگیریِ آن زبان نیست!

برایِ انگلیسی‌زبان‌ها
دیپلمات‌هایِ انگلیسی‌زبان اطّلاعاتِ جالبی در این خصوص ارائه می‌كنند:
نتایجِ تحلیلِ ۶۳ زبان از سویِ انستیتو سرویسِ امور خارجه‌یِ دپارتمانِ دولتیِ ایالاتِ متّحده زبان در این زمینه برایِ یادگیری خواندن و نوشتن در ۸۸ هفته نشان می‌دهد زبان‌های «عربی، چینیِ یو، چینیِ ماندارین، ژاپنی و كره‌ای» سخت‌ترین زبان‌ها هستند. كه از زبانِ ژاپنی در این میان به عنوانِ پیچیده‌ترین زبان می‌شود.
ریچارد برِشت از مركزِ ملّی زبان‌هایِ خارجی می‌‌گوید: «بدون هیچ سؤالی ژاپنی سخت‌ترین زبان است. خیلی دوست داشتم این زبان رو یاد می‌گرفتم ولی اون خیلی افسرده‌كننده ست.» و اضافه می‌كند دپارتمان دولتی به دانشجویانِ خود مدّت زمانی سه برابر بیش‌تر از زمانی كه برایِ یادگیریِ زبان‌هایی مثلِ اسپانیایی یا فرانسوی می‌دهد، فرصت ارائه می‌كند.

برایِ ایرانی‌ها
شاید نزدیك‌ترین زبان به زبانِ فارسی (به غیر از زبان‌هایِ هم‌خانواده‌ی فارسی در داخلِ ایران هم‌چون كردی، لری، گیلكی، مازنی و …) زبانِ عربی باشد. دلیلِ عمده‌یِ این مسئله هم وجودِ واژگان بسیار زیادِ عربیِ دخیل در فارسی ست. این وضعیّت هم‌چنین با میزانِ كم‌تری در موردِ زبانِ تركی هم صادق است. از این نظر یادگیریِ عربی با توجّه به پیوندهایِ مذهبی و فرهنگی بینِ سه فرهنگِ عربی، تركی و فارسی، چندان برایِ فارسی‌دان‌ها سخت نیست.

زبانِ ژاپنی
ژاپنی‌ها سه خط برایِ زبانِ خودشان ابداع كرده اند: كانجی، هیراگانا و كاتاكانا. با كانجی، كه شاملِ ده تا پانزده هزار كاراكتر است، كلماتی كه از زبانِ چینی وارد شده، با هیراگانا كلمات اصیلِ ژاپنی و با كاتاكانا هم كلماتِ دخیل از زبانِ انگلیسی و دیگر زبان‌ها را می‌نویسند. از این نظر ژاپنی پیچیده‌ترین زبانِ دنیاست. بیش‌ترِ كلمات در زبانِ ژاپنی داراریِ دو تلفّظ هستند: تلفّظِ چینی و تلفّظِ ژاپنی. با صداهای كاملاً متفاوت. بنابراین یادگیریِ ژاپنی مثل این است كه بخواهید دو زبان را در یك زبان یاد بگیرید!
تلفّظِ همه‌یِ ۸ حروفِ كانجی «شین» است. با معانیِ كاملاً بی‌ربط به هم. معنیِ آن‌ها «والدین، قلب، كِشِش، درست، تازه، ایمان، پیشرفت و خدا» است. نكته‌یِ جالب این كه، بر خلافِ چینی، در ژاپنی تغییرِ تونِ صدا برایِ ایجادِ تمایز میانِ كلمات وجود ندارد و بنابراین تلفّظى همه‌ی این كلمات دقیقاً مثلِ هم است.