تبیان، دستیار زندگی

صابره

یعنی زن صبوری كه سختیها را تحمل نماید، شكیبا باشد و بر مشكلات لبخند زند.

فاطمه زهرا سلام الله علیها زنی شكیبا

در زیارت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها می خوانیم: «یا ممتحنة امتحنك الله الذی خلقك قبل ان یخلقك فوجدك لما امتحنك صابرة»

ای خانمی كه خداوند تو را قبل از خلقت آزمایش نمود و تو را در برابر امتحانات شكیبا یافت. [5]

فاطمه زهرا سلام الله علیها اسوه صبر و بردباری

«... السلام علیك أیتها المظلومة «صابرة» لعن الله من منعك حقك و دفعك عن إرثك ...»

سلام بر تو ای مظلومه ای كه بر ستمهای اهل جور صبر نمودی، خداوند كسانی را كه حق شما را از بین بردن و شما را از ارث پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم محروم داشتند لعنت كند.» [6]

صبرممدوح: در روایات اسلامی برای صبر ممدوح تقسیمات متعددی ذكر شده است. آنچه مسلم است صبر، یک حالت فعال برای انسان است، نه یک حالت انفعالی، یعنی انسان در برابر مسائل مختلف باید پافشاری كند نه آنكه در برابر مشكلات كمر خم كند و زانوی ناتوانی در بغل گیرد.

یكی از اقسام صبر، صبر بر گناه است. ولی به این معنا نیست كه انسان اگر دچار گناه شد، آن آلودگی را تحمل كند. بلكه صبر در برابر گناه یک نوع خودداری نفس است. یعنی باید در برابر لذات گناه، مقاومت نمود و آلوده به گناه نشد.

در قرآن اجر صابران بی حساب شمرده شده است و به آنها آنقدر پاداش می دهند كه متعجب می شوند و می گویند: شاید اشتباهی رخ داده باشد.

صبر بر مصیبت: یعنی پافشاری در برابر آثار مصیبت كه گاهی این آثار بسیار خطرناک است.

مصیبت دیده اگر صبور نباشد ممكن است بر قضا و قدر الهی اعتراض نماید. مصیبت دیده اگر صبور نباشد ممكن است برخورد لطمات جانی وارد كند كه این عمل حرام است. اما كسی كه اهل صبر باشد بر تمام این امور فایق خواهد آمد.

اگر ائمه اطهار علیهم السلام، فاطمه زهرا سلام الله علیها را صابره می خوانند و پس از آن جریان غصب فدک را عنوان می كنند، به این معنا نیست كه كه ظالمان، حق فاطمه زهرا سلام الله علیها غصب كردند و ایشان در برابر این عمل شرم آور، هیچ عكس العملی نشان ندادند، بلكه سراسر حیات فاطمه زهرا سلام الله علیها پس از غصب فدک مبارزه با ظالمان غاصب بود.

اگر غیر از خطبه فدكیه حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها سخنی دیگر در این رابطه نبود تا ما را به ظلم ستیزی آن حضرت رهنمون گرداند همین خطبه كافی بود.

حال آن كه در طی این نود روز پایان زندگی فاطمه زهرا سلام الله علیها همه مسائل زندگی شان،‌ حول مساله امامت و حكومت و غصب فدک و دیگر ظلمها دور می زند. پس صبر فاطمه زهرا سلام الله علیها یک صبر منفی مذموم نیست، بلكه صبری با شكوه و افتخار آمیز،‌ در راه گرفتن حق در برابر ظلم ظالمان است. (گر چه در این راه صورتش نیلی شود و شربت شهادت نوشد.)  

محموده

زن پسندیده و لایق ستایش را محموده می گویند. فاطمه ی زهراء علیها السلام محموده و پسندیده است؛ همچون پدرشان که محمود و محمد و پسندیده است.

فاطمه زهراء علیها السلام زنی پسندیده

«اللهم صل علی السیدة المفقوده الکریمة المحمودة الشهیدة العالیة الرشیدة...»؛

خداوندا بر سرور بانوان که قبرش از دیدگان پنهان شده زنی با کرامت و پسندیده زنی شهیده در راه خدا، زنی بلند همت و رشیده درود فرست.

جسم فاطمه زهراء علیها السلام پاک و پاکیزه

امیرالمؤمنین علیه السلام می فرماید: خدا را شاهد می گیرم که فاطمه علیها السلام را در میان لباسهایش غسل دادم، در حالی که بدنی پاک و پاکیزه و پر برکت داشت. پس از غسل با حنوطی که از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم اضافه آمده بود ایشان را حنوط نمودم و داخل کفن قرار دادم. وقتی می خواستم بندهای کفن او را ببندم صدا زدم: ام کلثوم! زینب! سکینه! فضه! حسن و حسینم! بیایید، آخرین توشه را از پیکر پاک مادرتان برگیرید. اکنون زمان فراق شما با مادرتان است و ملاقات مجدد شما در بهشت خواهد بود.

گذشتن از این نکته و هیچ نگفتن کمی دشوار است. مگر فضه دختر فاطمه علیها السلام است که امیرالمؤمنین علیه السلام او و فرزندان زهراء علیها السلام را با هم مورد خطاب قرار داده می گوید: بیایید و از مادرتان آخرین توشه را بر گیرید؟ گر چه می توان گفت: امیرالمؤمنین از باب تغلیب چون چهار فرزند خود را صدا زده است؛ لذا فضه را نیز جزو فرزندان خود محسوب کرده است؛ لکن تصور می شود مطلب فراتر از این باشد. پس سرش چیست؟ شما سخن معروف پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم درباره سلمان را به یاد دارید. پیامبر صلی الله علیه و آله مکرر می فرمودند: سلمان از ما اهل بیت است. این جمله فقط درباره ی سلمان گفته نشده است بلکه ما بیشتر درباره او، این جمله را به یاد داریم (مقداد منا) (ابوذر منا) (جابر منا) (عمار منا) و تعابیری اینگونه در مجامع روایی ما فراوان است.

فضه خادمه ی فاطمه زهراء علیها السلام یک کنیز نبود بلکه خود عارفی تمام بود؛ لذا شناخت او از حضرت علی علیه السلام و حضرت فاطمه زهراء سلام الله علیها یک شناخت عالی است؛ پس فضه ای که اهل بیت را آنچنان که باید شناخته است و بر طبق این معرفت، در برابر آنها تواضع می کند باید از اهل بیت بشود. این اولین مرتبه ای نیست  که امیرالمؤمنین علیه السلام او را از اهل بیت می خواند. در جایی دیگر امیرالمؤمنین علیه السلام می فرماید: «اللهم بارک لنا فی فضتنا» خداوندا! این فضه از ما اهل بیت است! تمام برکات خود را بر او نازل گردان. امید است ما هم جزو دوستداران آنها قرار گیریم.