با سلام
ایکوموس امسال را سال میراث کشاورزی نام‌گذاری کرده است. این نام‌گذاری به منظور حمایت از سال جهانی تنوع زیستی انجام گرفته که غذا بخشی از آن را تشکیل می‌دهد. اما شاید ندانید که مطالعات باستان‌شناسی در شهر سوخته زابل تا کنون بخشی از فهرست غذایی آن ها را کشف کرده است.
به گزارش میراث ،شهر سوخته محوطه‌ای باستانی متعلق به 5 هزار سال قبل است که در 55 کیلومتری جاده زابل به زاهدان واقع شده است. این شهر بزرگ در پی مطالعات باستان‌شناسی به یکی از مهمترین محوطه‌های باستانی جهان بدل شد و بخشی از میراث کهن بشری از جمله نخستین گام‌ها برای ساخت نقاشی متحرک (انیمیشن)، جراحی جمجه، ساخت چشم مصنوعی و ... در این منطقه برداشته شده است. گفته می‌شود که مردمانی سخت‌کوش ساکنان این شهر باستانی را تشکیل می‌دادند و آنقدر در اقتصاد پیشرفت کردند که امروز از شهر سوخته به عنوان نبض اقتصاد 5 هزار سال قبل شرق فلات ایران یاد می‌شود.
از جمله مهمترین یافته‌های باستان‌شناسی در شهر سوخته کشف طبخ غذا در این محوطه باستانی است. باستان‌شناسان تا کنون با بررسی‌های علمی روی اشیاء بدست‌آمده و دانه‌های گیاهی و بقایای جانوری دستور تهیه بیش از 5 نوع غذای باستانی که در زمان مردم شهر سوخته رایج بوده است را کشف کرده‌اند.
باستان‌شناسان طی چندین سال کاوش مختلف و با همکاری آزمایشگاه گیاه شناسی موزه ملی شرق شناسی ایتالیا با انجام بررسی‌های بسیار دقیقی روی باقی‌مانده مواد غذایی در ظروف باستانی، تجزیه و تحلیل سطح داخلی ظروف و سرند کردن خاک سطح محوطه‌ها موفق شدند بیش از 25 نوع دانه خوراکی و گیاهی مصرفی، چند نوع نوشیدنی، انواع میوه ها و سبزیجات و روش آماده سازی چند نوع غذای ساکنان این محوطه باستانی را شناسایی کنند.
اهالی شهر سوخته سعی می‌کردند که در پخت و پز خود تنوع غذایی را نیز رعایت کنند. غذاهای شهر سوخته با بهره‌گیری کامل از تولید غذای بومی و شکار و صید ماهی همراه بوده است.
ماهی و دانه‌های گشنیز را با هم خوب ترکیب کنید و در داخل برگ مو جای دهید. این ترکیب، دستور پخت یک نوع دلمه است که ساکنان محوطه باستانی شهر سوخته، 5هزار سال پیش مصرف می‌کرده‌اند. البته با آنچه امروز به عنوان دلمه خورده می‌شود متفاوت است ولی ارزش یک‌بار درست کردن را دارد. مواد لازم را تهیه کنید و دست به‌کار شوید. البته اگر می‌خواهید از فهرست غذاهای شهر سوخته استفاده کنید، بهتر به بقیه آن‌هم نگاهی بیاندازید.
تخم اردک یا غاز را در داخل خاکستر گرم بپزید. همزمان دست به‌کار پخت نانی شوید که از آرد کنجد پخته شده است. گفته می‌شود که این غذا را حتما با این نان میل می‌کردند و احتمالا باید خیلی خوشمزه باشد. یکی دیگر از غذاهای شهر سوخته با استفاده از گوشت گوسفند یا بز پخته می‌شده است. با این تفاوت که گوشت را در شیر می‌پختند و به این ترتیب طعم خاصی پیدا می‌کرده است.
به تنوع غذایی‌تان سوپ را هم اضافه کنید. ساکنین شهر سوخته از ترکیب جو، گوشت گوسفند، کشک و کشمش نوعی سوپ می‌پختند و آن را با نان پخته شده از آرد کنجد میل می‌کردند.
بررسی‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که مردم شهر سوخته از خیار، انگور، خربزه، هندوانه، پسته وحشی، زیره، گشنیز و سیر فراوان به عنوان میوه و سبزیجات، ماست و شیر به عنوان لبنیات، تخم اردک، گوشت اردک، ماهی، گوسفند، بز و گاو به عنوان پروتئین‌های خوراکی و از ماءالشعیر (آب جو تخمیر نشده) و آب انگور به عنوان نوشیدنی در پنج هزار سال پیش استفاده می کرده‌اند. همچنین کارشناسان و باستان‌شناسان؛ به بررسی فواید تغذیه مواد غذایی مصرفی ساکنان شهر سوخته نیز پرداخته‌اند.
یا علی
