باسلام
سال نو بر تمامی اعضای انجمن سلامت مبارک باد.
بر اساس آن چه در متون تخصصی افسانهها آمده است، عمونوروز مردی است که دوران سالمندی خود را در خانهای ییلاقی در منطقهای کوهستانی طی میکند که بیشک میزان آلایندههای سمی و ذرات معلق و مونوکسیدکربن آن از منزل خاله پیرزن که در شهر و پایین کوه است، کمتر میباشد. این است که عمو نوروز از سلامت قابلتوجهی برخوردار بوده و همه ساله شب عید، از کوه پای پیاده راه میافتد و بدون بهرهگیری از وسایل نقلیه از قبیل اتوبوس مسافربری و الاغ و ماشین شخصی، مسیری طولانی را طی میکند تا به منزل خاله پیرزن برسد. پوشش او نیز تاکیدی است بر سلامت جسمی این فرد سالخورده، در الگوپذیری از کوشش نیاکان در راستای دستیابی به جسمی سالم: کلاه نمدی، زلف و ریش حنا بسته، کمرچین قَدَک آبی، شال ِ خلیل خانی، شلوار قَصَب و گیوه تخت نازک. همانگونه که مجله سلامت نیز نوشته است، شلوارهای تنگ استکباری، عفونت مثانه میآورند و کفشهای تنگ، میخچه پا تولید میکنند. از این رو، عمو نوروز که دریافته عقل سالم در بدن سالم است، با انتخاب پوشش مناسب برای پیادهروی و انجام حرکات کششی هنگام پایین آمدن از کوه، امیدوار است که طلسم این افسانه قدیمی را بشکند.اما بشنوید از خاله پیرزن که یک دل نه صد دل، عاشق عمو نوروز است. با توجه به اینکه به گواهی افسانهها، تلاش همه ساله خاله پیرزن برای دیدن عمو نوروز بیفایده بوده، منشأ و ریشه این حس او بر ما پوشیده است: آیا او دچار اسکیزوفرنی حاد است و در توهم به سر میبرد که نادیده، اینچنین به عمونوروز دل باخته است؟ بهخصوص اینکه در دوره او، خوشبختانه از ابزارهای منحط غربی مثل ایمیل و بلوتوث و امثاله نیز خبری نیست تا از این طریق با تصویر دیگران آشنا شود. به حکایت بازمیگردیم: خاله پیرزن روز اول بهار، صبح زود پا میشود، جایش را جمع میکند و بعد از خانهتکانی و آب و جاروی حیاط، خودش را حسابیتر و تمیز میکند.در هیچ جای حکایت، خبری از ناشتایی خوردن خاله پیرزن نقل نشده است. آیا او دچار ثقل سرد است و اشتها برای خوردن صبحانه ندارد؟ آیا دچار وسواس بیمارگونه است و برای خوردن صبحانه وقت ندارد؟ هیچکدام از قصهگویان به این موارد اشاره نکردهاند و بر مبهمات جامعه بشری در رابطه با افسانه عمونوروز افزودهاند. با این حال شواهد، بر ثقل سرد صحه میگذارد و وسواس را رد میکند: چرا که میبینیم خاله پیرزن پس از آب و جاروی حیاط، به خودش میپردازد: سر و دست و پایش را حنای مفصلی میگذارد و هفت قلم، از خط و خال گرفته تا سرمه و سرخاب و زرک آرایش میکند، اینجاست که وجدان بیدار جوامع بشری به درد میآید و لزوم وارسی خانه خاله پیرزنهای تاریخ را برای یافتن زمینههای وقوع فساد و اعمال مجرمانه به جوامع بشری یادآور میشود. به یاد بیاوریم که خاله پیرزن، در منزل (که طبعا فاقد وسایل استریل و مجوز وزارت بهداشت است) خط و خال میگذارد که بیشک امری غیربهداشتی است و به مراکز دارای پروانه کار نیاز دارد. در اینجا معضل مهم دیگری نیز رخ مینماید: آیا حنای خاله پیرزن بهداشتی و دارای پروانه ساخت و مهر استاندارد از سوی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی زمان خود است و یا مستقیما از سوداگرانی که از چین و ماچین کالاهای قاچاق و غیراستاندارد وارد میکنند تهیه شده است؟ راویان افسانهها متاسفانه در این مورد اطلاعاتی ارایه نمیدهند. سپس شاهد صحنه دیگری هستیم: خاله پیرزن پس از پوشیدن یل ترمه و تنبان قرمز و شلیته پرچین، مشک و عنبر زیادی به سر و صورت میزند که بیشک باعث پدیداری نوعی سردرد کششی و نیز اگزمای احتمالی میباشد. آیا توجه به این نکته که خاله پیرزن بعد از همه این کارها، در یک سینی قشنگ و پاکیزه، سفره هفت سین میچیند و در یک سینی دیگر، هفت جور میوه خشک و نقل و نبات میریزد، میتواند نشانهای از توجه او به الگوی زندگی و الگوی تغذیهای سالم (با توجه به ارزش بالای غذایی میوههای خشک و برخورداری آنها از انواع ویتامینها) باشد؟ فراز تراژیک افسانه عمونوروز بر این احتمال مهر ابطال میزند و تن هر تنابندهای را به قاعده 9 درجه در مقیاس درجه ریشتر میلرزاند: خاله پیرزن طی اقدامی تأسفبار و دهشتناک، منقل آتش میکند و به شیوهای مذبوحانه، اقدام به آوردن قلیان و گذاشتن آن دم دستاش مینماید و مینشیند پای حوضچه فوّارهدار دم باغچهاش چشم به راه عمونوروز. اما خوشبختانه پلکهایش سنگین شده و یواشیواش خواب به سراغاش میآید و کمکم خرناساش میرود به هوا و از انجام عمل شنیع و زشت کشیدن قلیان باز میماند. کارشناسان، گمانههای متفاوتی را در زمینه پدیداری این خواب بیموقع خاله پیرزن (با رویکرد به خرناس نامبرده) ارایه میدهند.برخی آن را نشانه دپرشن میدانند و میگویند که خاله پیرزن سالمند است و به دلیل فرسودگی بخشهای مختلف سیستم عصبی، قادر به انجام واکنشهای مناسب عاطفی نیست و از این رو زمینههای دپرشن در او فراهم است. بیشک شوق خاله پیرزن برای دیدن عمو نوروز، این گمانه را باطل میکند.گروه دیگری برآنند که خاله پیرزن به آرتروز (یک اصطلاح کلی برای درد و التهاب مفاصل که به دنبال تخریب و تحلیل غضروفها پدید میآید) مبتلاست. این گروه بهخصوص به ابتلای نامبرده به آرتروز زانو تاکید دارند. این افراد معتقدند که نامبرده به توصیههای پزشکان مبنی بر عدم انجام یکباره و بدون وقفه کارها توجه نکرده است. امروزه معمولا خانمها اعمالی را که خاله پیرزن در ساعات اولیه صبح انجام داده است، در طی یک هفته انجام میدهند و برای این امر از زهرا خانم و آقای نوروزی و همسر گرامی نیز کمک میگیرند. از این رو، این احتمال بیشتر است که خاله پیرزن به انجام نادرست کارهای خانه پرداخته و باعث وارد آوردن فشار مکانیکی بیش از حد به ناحیه گردن و زانو و ستونفقرات شده و به تشدید آرتروز مبتلا گشته است. همچنین امتناع او از خوردن ناشتایی بهخصوص لبنیات و مواد حاوی کلسیم و ویتامینD به بحران سلامتی نامبرده افزوده و باعث شده پیش از آمدن عمونوروز به خواب رفته و خروپف کند که این پدیده (خروپف) نیز شاهد دیگری بر بیتوجهی نامبرده به الگوی زندگی سالم به علت برخورداری از وزن بالا (بالای 75 کیلو) میباشد. در این بین میبینیم که عمونوروز از راه میرسد و دلاش نمیآید پیرزن را بیدار کند. یک شاخه گل همیشه بهار از باغچه میچیند و روی سینه او میگذارد و مینشیند کنارش. سپس برخوردی فاجعهآمیز نموده و در طی عملیاتی مذبوحانه، از منقل یک تکه آتش برداشته و سر قلیان گذاشته و چند پک به آن میزند و به این وسیله زمینه آلودگی محیطزیست و سوراخی لایه ازن و ابتلای خود به انواع بیماریهای خانمانسوز گوارشی و تنفسی از قبیل برونشیت و آسم و عفونتهای گوش و حلق و بینی را فراهم میسازد و خویشتن را در معرض پوکی استخوان قرار میدهد. آیا این امر نشانهای از ممنوعیت استفاده از قلیان در اماکن عمومی آن روزگار نیست؟ به یاد بیاوریم که اگر عمونوروز امکان استفاده از قلیان در قهوهخانهها را داشت، خانه خاله پیرزن را برای انجام این عمل شنیع انتخاب نمیکرد. بهخصوص اینکه وقتی او میرود، تازه آفتاب یواشیواش پهن میشود و پیرزن بیدار میشود و میبیند ای داد بیداد همه چیز دست خورده و عمونوروز آمده و رفته. این است که چاره را در این میبیند که یک سال صبر کند تا باز عمونوروز از سر کوه راه بیفتد به سمت شهر. میگویند این ماجرا هر سال تکرار میشود و آخرش هم خاله پیرزن نمیتواند او را ببیند. این ندیدن مکرر با وجود تلاشهای هر ساله خاله پیرزن، یک بار دیگر بر اقدامات پیشگیرانه در ارتباط با آرتروز و لوازم آرایش غیربهداشتی و ثقل سرد و قلیان تاکید میکند و هشداری است برای جامعه بشری در راستای اینکه توصیههای بهداشتی را جدی بگیرد تا عیدش مبارک و نوروزش پیروز باشد.