سلام
سوال بالا
بستگی به تلاش و كوشش افراد دارد و به یقین تعدادی به مرتبة بالایی كه ذكر شد می رسند ولی چه بسیارند كه از نظر علمی در آن زمان نیز فقیرند و خاصانی كه به مرتبة بالای علمی رسیده اند،
حلقه های علمی و كلاس های دانش اندوزی را تشكیل می دهند و بر دانش دیگران می افزایند و كسانی كه طالب علمند در كلاس آنها شركت می كنند.
از اینرو در روایت آمده است كه امام صادق، ـ علیه السلام ـ می فرماید:
«گویا می بینیم كه شیعیان علی ـ علیه السلام ـ قرآن ها را در دست دارند و مردم را آموزش می دهند.»[1]
یا اینكه اصبغ بن نباته می گوید:
«ازعلی ـ علیه السلام ـ شیندم كه می فرمود: «گویا عجم (نژاد غیرعرب) را می بینم كه چادرهایشان را در مسجد كوفه برافراشته شده است و به مردم قرآن می آموزند؛ به همان گونه كه فرود آمده است.»[2]
1. نعمانی، غیبة، 360 هـ ق، كتابفروشی صدوق، تهران، ص 318، بحارالانوار، ج 52، ص 364. .
[2] . محمد بن محمد بن النعمان، الارشاد، 413 هـ ق، بصیر نی قم، ص 365؛ محمد بن فتال نیشابوری، ت 508 هـ ق، انتشارات الرضی، قم، ج 2، ص 265.