شعربیضاء: در حدیث نبوی است كه فرمود : الشعراءُ اُمراء الكلام یعنی اینــك شاعران فرمانروایان ملك سخن هستند .بیضاء آن صاحب نبــوغی اسـت كه در ملك سخنوری فرمانروای زبردست واستادی بی نطیر است .وی در غزل سرائـیتبحر خاصی داشت وبیشتر اشعار وی را غزلیات تشكیل می دهد از غزلیات او:ای سلسله مودستی برطره پر خـــم زن یك سلسله موبگشاصد سلسله برهم زن خواهی كه شود كشته ازهــرطرفی فوجی جانان صف مژگان را یك مرتبه بر هم زن دعوی انا الهی بشنو ز شجر بیــــــضاء كوس لمن المـكی بر چــرخ معظــم زن شیرنی مضامین وتازه گی گفتار واستفاده بدیع از فنون ادبی, طراوت وحــلاوت خاصی به غزلهای عارف طریق الی الله داده به طوری كه بدیهه سرائی اوزبــان زد خاص وعام است .این توفیق میرزا را می توان در تـوسل ومـدح ائـمه (ع) جستجوكرد وی ارادت خاصی به اهل بیت نبوی علیه السلام داشته است .بیضاء ارادتی هم به حافظ وسعدی داشته برخی ازغزلیات وقطعات شیخ اجل را پاسخ داده نه همه آدمیند آنچه تورا در نظر است ای بسا دیو به معنی كه بصورت بشر است در جواب این شعر سعدی شیرین سخن :هركسی رانتوان گفت كه صاحب نظر است عشقبــازی دگـر و نفس پرستی دگر استحسن سلیقه ومناعت طبع میرزا رامی توان در مناظرات وی با شاعران هم عصر او نـیز بـه وضوح دید. سخن ازشعرناب میرزا یدطولی می خواهد ودستی پر از علم وادب فارسی در هركدام از قالب های شعری كه متصور می شویم به نوعی با اندیشه ی نوپردازعالم شعروادب برمی خوریم كه بیان گرعمق دریافتومعرفت این شاعرگمنام است . اشعاری به لری وتركی هم سروده ولی آنچه بیش از پیش دلها ارمی آزارد نبود دیوان اصلی این عزیز است .
بیضاء سخنت چو آفتاب است براهل ادب طلای ناب است
مقاله: منصور مقدم
