تبیان، دستیار زندگی

آزمایشگاه روی تراشه یا Lab on a Chip یکی از موضوعات جدیدیه که در جوامع علمی حدود 7 سال سابقه داره. این بحث از جهاتی به نانوفناوری و از جهاتی به زیست فناوری و از جهت های دیگه ای به فناوری اطلاعات مربوط میشه. به همین خاطر در اینجا مطرحش میکنم تاهم شماها از اون مظلع بشین و هم با خوندن مطالب شما به اطلاعات ما اضافه بشه.

منتظر مطالب خوبتون هستیم.

آزمایشگاه روی تراشه یک تراشه میکروسیالاتی است که در واقع به صورت چیدمان میکروساختارها بر روی یک پایه تعریف می‌شود و برای هدایت و انجام عملیات بر روی سیالات (گاز یا مایع) مورد استفاده قرار می‌گیرد. آزمایشگاه روی تراشه ترکیب و اجتماعی از ابزارهای سیالاتی، حسگرها وآشکارسازها است که می‌تواند مراحل یک آزمایش شیمیایی یا آنالیز را کامل کند. در واقع بر خلاف ایستایی کلی سیستم‌های میکروالکترومکانیکی و فیزیکی بودن تغییرات و رویدادها در آن، آزمایشگاه روی تراشه محتوی مجموعه‌ای از فرآیندها و واکنش‌ها است. این مراحل اصلی فرآیندی در این سامانه‌ها عبارتند از آماده‌سازی نمونه، واکنش‌ها، جداسازی و آشکارسازی ماده‌ای خاص.

گفتیم که "آزمایشگاه روی تراشه" از خانواده "سیستم های میکروالکترومکانیکی" یا MEMS ها هستن.MEMS ها هم سامانه هایی در ابعاد میکرومتر هستند که توانایی اندازه گیری و انجام عملیات فیزیکی (از قبیل سنجش شتاب، پاشش ماده مثلا جوهر و ...) را دارا هستند. شکل زیر نمونه ای از این سیستم ها در مقایسه با کبریته:

اما آزمایشگاه روی تراشه (که از این به بعد به اختصار LOC خطابشون میکنیم) شباهت زیادی در سایز و فعالیتهای مکانیکی و تحلیل و ارسال سیگنال با MEMS‌ دارند اما تفاوت اصلی در عملیات با "سیالات" هستش. شکلهای زیر مربوط به LOC و قیاس سایز اونه:

سلام ملک الشعرای مهندس

اسمتو که دیدم فکر کردم اهل شعر و هنری. بعد که عکس تاپیکتو دیدم (کبریت) فکر کردم خلافکاری. ولی حالا که مطلبتو خوندم دیدم بابا چه آدم متمدن های کلاسی هستی.

ممنون از اطلاعاتی که به ما دادی

یکی دیگر ازکاربردهای این فناوری دربدست آوردن مشخصات چاههای نفت است.

چراکه به طورمعمول بایدنمونه ی گرفته شده ازچاه ها پس ازطی راههای طولانی به آزمایشگاه برده شودتاآزمایشهای لازم برروی آنهاانجام شود.درطول همین مدت ممکن است بعض یازمشخصات نمونه تغییر کند.به همبین منظورمحققان سعی کردندتاآزمایشگاههارابرسر چاهها

ببرند.به این صورت که بافرستادن این تراشه ها به درون چاههامشخصات رادریافت می کنند.

بعداحتما دراین موردمطالب بیشتری خواهیم نوشت.

منتظر مطالب شمادراین زمینه هستیم.

سلام و ممنون از بحث خوبتون
همونطوری که حتما میدونید کاربردهای مهمی از این گونه سیستمها در زیست فناوری و مباحث تشخیص و درمان در پزشکی هست. یکی از قدیمی ترین این موردها کیت های تشخیصی هست که نوع مربوط به اندازه گیری قند خون برای بیماران دایابتی در بازار کشور خودمون (در داروخانه ها و مغازه های تجهیزات پزشکی) به فروش میرسه.
خوب نکته اصلی این سیستمها در نمونه گیری های اونهاست. یعنی کمترین مقدار ممکن نمونه گیری برای آنالیز رو انجام میدن (مثلا خون یا ادرار) اما نکته دیگری هم در این کاربرد هست و اون هم سرعت آزمایش و آنالیز هست و در واقع مورد دوم این سیستمها رو برای بازار بسیار مناسب کرده.