تبیان، دستیار زندگی

به نام خدا

سلام

حتماً  تا حالا همه دیگه می‌دونین که، در مورد آلودگی برنج (به ویژه برنج هندی)  بحث زیادی شده و آزمایشاتی صورت گرفته

اما معمولاً آدم تا با چشم خودش چیزی رو نبینه باور نمی‌کنه. در ضمن در مورد این آزمایشات و نحوه‌ی آزمایشات هیچ توضیحی داده نشد.

خب حتماً می‌گی اینا رو گقتی که چی؟

اینا رو گفتم، چون با اصرار فراوانی که به استاید آزمایشگاه داشتیم، قرار شد روی برنج آزمایش انجام بدیم

سه شنبه همین هفته بود که قرار بود ‌آزمایش رو انجام بدیم.

 به نام خدا

سلام

هدف از آزمایش: تعیین درصد فلز کادمیم در برنج هندی محسن و برنج ایرانی صدری

روش آزمایش: استفاده از دستگاه پلاروگراف

وسایل لازم: 1- دستگاه پلارو گراف  2- بشر 250    3- چراغ بونزن  4-ترازو با دقت بالا و...

مواد لازم: 1- برنج    2- آب مقطر  و...

 نحوه آزمایش:

من برای این آزمایش کمی برنج ایرانی(به نام برنج صدری) با خودم بردم

خب از قبل هم گروهی دیگه از یه هفته پیش برنج محسن رو خیس کرده بودند

اون برنج محسن که  هفته پیش دو گرم از اون وزن شده و خیس خورده بود رو گروه دیگه روی شعله میذارن تا بجوشه

من هم از برنجی که آورده با خودم آوردم نزدیک به دو گرم با دقت 4  رقم اعشار وزن کردم و درون یک بشر 250 میلی لیتری ریخته و تا حدود حجم 250 میلی لیتر با آب مقطر بشر رو پر کردم.

سپس گذاشتم این برنج در آب بجوشه.

همزمان برنج محسن که گروه دیگه ای مشغول جوشاندن اون بودند نیز داشت به پخت خود ادامه می‌داد

نکته جالب در مشاهده‌ی پخت این دو برنج که به وضوح دیده می‌شد، این بود که برنج محسن هر چی می‌جوشید اصلاً له نمی‌شد و همین طور به افزایش قد ادامه می‌داد. حتی به بیش از 2 سانتی‌متر هم قد کشید

اما در عوض برنج صدری که من آورده بودم آنچنان افزایش قدی از خود نشون نداد و به زحمت یک میلیمتر طولش بیشتر شد، بر خلاف برنج محسن از طرف دو سرش شکافته شد و همین طور هر لحظه له تر می‌شد.

خب قصد ما این بود که تا اونجایی که ممکنه تمام برنج در آب حل شود و به صورت لعاب در آید.

حدود 1 تا 2  ساعت هر دو برنج جوشیدن و تا جای ممکن در آب حل شدند

مرحله بعد این بود که آب غلیظ این برنج‌ها رو صاف کنیم. از کاغذ صافی که درشت ترین روزنه‌ها رو داشت استفاده کردیم، اما به علت غلظت زیاد هیچی از این کاغذ صافی ها رد نمی‌شد

در حال فکر کردن به روشی برای حل شدن این لعاب و رد شدنش از کاغذ صافی بودیم(مثل حل کردن با یک اسید)

که متاسفانه دستم به بشر حاوی محلول برنج صدری که با زحمت پخته شده بود خورد و مقداری از آب برنج ریخته شد . و خب همین مقدار ناچیز کافی بود که کل آزمایش خراب بشه.

حالا منتظریم تا سه شنبه آینده و انجام آزمایش جدید

سلام

پارسا جان محسن گفتی من اومدم

دور از شوخی

خیلی جالبه از چد وقت پیش که گیر دادن برنج هندی سرب داره یه مدت تبلیغات برنج محسن  ممنوع شد ولی چند روزیه که باز این تبلیغات از سر گرفته شده ولی جالبه که برنج هندی محسن رو به نام برنج طارم فریدون کنار وارد بازر میکنن.

پارسا جان ممنون از بحثت

تکلیف ما رو مشخص کن ببین این برنجا آلودست یا نه؟

به نام خدا

سلام

چشم محسن جان

البته با توجه به دستگاهی که فعلاً داریم تنها میتونیم درصد فلزات سنگین رو که با غلظت بیشتری در برنج وجود داره رو بررسی کنیم. مثل همین کادمیم و سرب(البته باید به استادمون بررسی سرب هم پیشنهاد کنم)

اما برای عنصری مثل آرسنیک دستگاه حساس تری به کار ببریم، که میگن یه هفته ای از آلمان تا تهران اومده ولی از دانشگاه مرکزی پیام نور در ازگل تا آزمایشگاه ما 6 ماه هست که تو راهه.

راستی خدا رو چه دیدی ، شاید این جناب برنج صدری از جناب برنج محسن آلوده تر بوده ما بی‌خبر بودیم

به نام خدا

سلام

کار خیلی جالبی بود که داشتین انجام میدادین اما متاسفانه نشد. حواست کجا بود؟؟؟ :)

سوال:

می دونیم، یعنی گفتند که برنج محسن هندی ه .سوالم اینجاست که برنج ایرانی که شما آوردین مارک بسته بندیش صدری ه یا یک نوع برنج به اسم صدری ادریم؟

خب می دونید که ممکنه قاطی داشته باشه.مثلا برنج ایرانی رو به خاطر بویی که داره با برنج های دونه کوتاه نا مرغوب قاطی کنن.

نکته ی دیگه ایی که خیلی برام مهم ه اینه که بدونم چه اتفاقی می افته که برنج های هندی مسموم می شن؟ اگه به خاطر استفاده از سموم شیمیایی باشه که خب، برنج های ایرانی آخر مسمومیت هستند.

البته یکی از اساتیدمون می گفت منطقه ایی تو هند هست که زمین هاش اوراینوم داره و همین باعث آلوده شدن برنج شده. هرچند خودم فکر نمی کنم چنین منطقه ای در صورت وجود وسعت خیلی زیادی داشته باشه.

منتظر آزمایش بعدی شما می مونم :)

به نام خدا

سلام

می دونیم، یعنی گفتند که برنج محسن هندی ه .سوالم اینجاست که برنج ایرانی که شما آوردین مارک بسته بندیش صدری ه یا یک نوع برنج به اسم صدری ادریم؟

خب می دونید که ممکنه قاطی داشته باشه.مثلا برنج ایرانی رو به خاطر بویی که داره با برنج های دونه کوتاه نا مرغوب قاطی کنن.

نمونه‌ی برنج صدری رو من از خونه آوردم. که همسایمون از شمال برامون آورده. خودشون گفتند که این برنج صدری هست. احتمالاً قاطی نداشته باشه

نکته ی دیگه ایی که خیلی برام مهم ه اینه که بدونم چه اتفاقی می افته که برنج های هندی مسموم می شن؟ اگه به خاطر استفاده از سموم شیمیایی باشه که خب، برنج های ایرانی آخر مسمومیت هستند.

البته یکی از اساتیدمون می گفت منطقه ایی تو هند هست که زمین هاش اوراینوم داره و همین باعث آلوده شدن برنج شده. هرچند خودم فکر نمی کنم چنین منطقه ای در صورت وجود وسعت خیلی زیادی داشته باشه.

اتفاقاً از استادم این سوال رو پرسیدم و ایشون گفتند:"آلودگی خود زمین هیچ وقت به این اندازه نیست، مگر اینکه زمین کنار معدنی از اون فلز قرار داشته باشه". بیتشر این آلودگیها به خاطر کارخانه‌هایی هست که اطراف زمین های کشاورزی هست و فاضلاب آلودشون که ممکنه دارای فلزات سنگین و سمومی مثل آرسنیک باشه وارد زمین کشاورزی بشه و محصول رو آلوده کنه.

همین طور سموم کشاورزی هم میتونه برنج رو آلوده کنه.

نتیجه می‌گیریم اگر کنار زمین‌های برنج ایرانی هم منبعی از این آلودگی ها باشه برنج ایرانی هم آلوده خواهد بود

جالب اینجا بود که وقتی من اون 2 گرم برنج رو داشتم می‌جوشوندم، بوی خوبی تو آزمایشگاه پیچید و همه هوس کرده بودند، اما از برنج محسن هیچ بخاری(بویی) بلند نشد.

البته خدا کنه عطر قاطیش نکرده باشن،(با این که به همسایمون اعتماد داریم ولی ممکنه...)

آخر سر من که نفهمیدم ای برنج هایی که می خوریم الوده هستن یا نه؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

شما چقدر محسن محسن میکنینفکر میکنم منو صدا میکنید

به نام خدا

سلام

پارسا جان امروز سه شنبه ست :)

منتظریم ببینیم باز ظرف آزمایشو ریختی .. :D

یعنی منتظر جواب آزمایشم :)

موفق باشید

به نام خدا

سلام

می‌بینم که براتون خیلی جالبه ولحظه شماری می‌کنید بالاخره بفهمید نتیجه آزمایش چی شد؟

آزمایش دوم

تاریخ: سه شنه 24/09/1388

نام آزمایش: تعیین میزان درصد کادمیوم در دو نمونه برنج(برنج ایرانی صدری و  برنج هندی باسماتی با بسته بندی مزمز)

(دوستان ببخشید، چون این بار نمونه برنج هندی رو که استاد آورده بود برنج محسن نبود و برنج مزمز بود و کارییش نمی‌شد کرد)

مواد لازم: 1- برنج ایرانی(صدری) 2- برنج هندی(باسماتی با بسته بندی مزمز)  3- آب مقطر  4-نمک(سدیم کلرید NaCl)   

وسایل لازم: 1-چراغ بونزن  2- دو عدد بشر 250 میلی 3-دو عدد همزن شیشه‌ای  4-دو عدد قیف شیشه‌ای  5-دو عدد بالون ژوژه 100میلی  6-ترازو   7-کاغذ صافی  8-دستگاه پلاروگراف  9-کاغذ ph متر

10-الکترود قطره جیوه(حالت قطره آویزان)

نحوه آزمایش:

ابتدا دو نمونه برنج رو با ترازو وزن کردیم

برنج صدری(وزن):0.4991gr                برنج هندی مزمز(وزن):0.4986gr

سپس دو بشر 250 میلی رو تمیز شسته و نمونه ها رو درون دو بشر منتقل کردیم و تا حجم 100 میلی لیتر با آب مقطر به حجم رسانده و روی شعله چراغ بونزن قرار دادیم پس از مدتی حرارت دادن به هر کدام از نمونه‌ها 0.5gr ازکلرید سدیم اضافه کردیم.

(علت اضافه کردن این ماده به نمونه ها این بود که محلول ما دارای یونهای بی اثر برای عملی شدن پلاروگرافی شود. البته میتوانستیم از پتاسیم کلرید هم استفاده کنیم)

زمان سنج رو روشن می‌کنیم  و از لحظه حرارت دادن تا پایان حرارت مدت زمان 1:44 ثت می‌کنیم. در حین حرارت دادن برای حل شدن حد اکثری برنج در آب از همزن شیشه‌ای استفاده کردیم.

ph هر دو نمونه برنج رو هم با کاغذ ph متر بدست آوردیم  که حدوداً 6 بود

پس از این مدت هر دو بشر حاوی نمونه ها رو برداشته و توسط کاغذ صافی و قیف محلول ها رو صاف کرده و برنج مازاد حل نشده را درون همون کاغذ  صافی نگه داشته تا خشک شود و به قول استادمون ببینیم چه بلایی سرشون میتونیم بیاریم

اما محلولهای آماده شده را درون بالون ژوژه 100 به حجم رسانده و آماده آزمایش کردیم.

خب امروز استادمون تا ساعت 14 بیشتر نموند و بقیه آزمایش افتاد فردا صبح

یه نکته و اون اینکه به گفته‌ی استادم این روش برای تعیین غلظت ماده‌ای در یک نمونه مجهول در حد ppb دقت دارد. توجه داشته باشید که یک ppb یعنی یک قسمت در یک میلیارد.

پس این روش خیلی  دقیقی هست. اما علت اینکه با این روش نمی‌توان آرسنیک موجود در مجهولی مثل برنج رو اندازه گرفت این است که، برای شناسایی آرسنیک الکترود مورد نیاز الکترود متفاوتی هست و با روشهای دستگاهی دیگر بهتر می‌توان میزان درصد آرسنیک را تعیین نمود

به نام خدا

سلام

اما نتیجه‌ی آزمایش روی دو نمونه  برنج ایرانی( صدری) و هندی(مزمز از نوع باسماتی)

قبل از اینکه نمونه‌های ‌آب برنج رو آزمایش کنیم، اول آب مقطر مورد استفاده رو آزمای کردیم تا مطمئن بشیم آب مورد استفادمون آلودگی نداشته باشه

که نتیجه‌ی آزمایش آب مقطر به همراه 0.5gr سدیم کلرید این شد که آب مقطر مورد استفاده  فاقد Cd(کادمیوم) هست و اما جریانی به شدت12 نانو آمپر که مربوط به عنصر pb(سرب) می‌باشد از خود نشان داد. این مقدار جریان معادل غلظت خیلی ناچیز از سرب هست.

سپس نمونه آب برنج ایرانی(صدری) رو آزمایش کردیم

در بار اول در جریانی حدود 107 نانو آمپر مربوط به عنصر Cd(کادمیوم)  و جریانی حدود 7 نانو امپر مربوط به عنصر pb (سرب) از خود نشان داد

بدون اینکه محلول رو خارج کنیم آزمایش رو فقط به صورت دستگاهی تکرار کرده و نتیجه تکرار

جریانی حدود 108 نانو آمپر مربوط به کادمیوم و جریانی حدود 7 نانو ‌آمپر مربوط به سر دیده شد

در بار دوم مجدداً محلولی از نمونه برنج صدری برداشته و نتایج به صورت زیر شد

             Cd=50 nA                   pb=7 nA

در بار سوم باز هم محلولی از نمونه برنج صدری برداشته و نتایج زیر دیده شد

Cd=34 nA                            pb=7 nA

و بالاخره در بار چهارم نتیجه‌ی زیر حاصل شد

Cd=29.5 nA                          pb=6 nA

پس از آزمایش روی نمونه‌ی برنج صدری، نوبت به برنج هندی(مزمز) رسید

در بار اول نتایج زیر بدست آمد

شدت جریان مربوط به فلز Cd(کادمیوم) حدوداً 20 نانو آمپر و شدت جریان مربوط به فلز سرب(pb) حدوداً 4 نانو آمپر

با تکرار دستگاهی آزمایش نتیجه‌ی زیر حاصل شد

Cd=20 nA                      pb=4  nA     

در  بار دوم نیز نتیجه به صورت زیر حاصل شد

Cd=41 nA                                         pb=4 nA

در مرتبه‌ی سوم نیز نتایج زیر بدست آمد

Cd=60 nA                                   pb=4 nA

در هر مورد از دو نوع برنج در مرتبه‌ی پایانی آزمایش محلولی از کادمیوم با غلظت مشخص اضافه کرده تا بتوانیم از فرمولی که رابطه‌ی شدت جریان و غلظت رو مشخص می‌کنه غلظت کادمیوم موجود در این دو نوع برنج رو مشخص کنیم

البته بهتر بود ما در هر بار آزمایش پس از پایان آزمایش محلول به تنهایی استاندار رو اضافه می‌کردیم و نتیجه‌ی اضافه شدن استاندارد رو در هر مرحله داشتیم تا بتوانیم از کل مراحل میانگین بگیریم. که فراموش شد.

البته چون این تغییرات در حد نانو آمپر می‌باشند تاثیر زیادی در نتیجه نهایی نخواهند گذاشت

در پایان با آزمایش نمونه‌ی اخر از همرا با استاندارد به این نتیجه رسیدیم که غلظت کادمیوم در  برنج هندی باسماتی با مارک مزمز در حدود 5.4ppm  و برنج ایرانی صدری در حدود 4.3ppm می‌باشد.

خب میزان مجاز این فلز در مواد غذایی با استاند به گزارشی که سایت اسکای نیوز کرده حدود 0.1ppm  میباشد

البته من جستجو کردم اما سایت دیگه ای که استاندارد غلظت این فلز در مواد غذایی رو داده باشه ندیدم

البته اگر شما منبع بین المللی این استانداردها رو می‌دونید، خوشحال میشم کمک کنید تا بدونیم میزان مجاز از نظر استاندارد چه قدر هست.

با این اوصاف توصیه می‌شود برای طبخ برنج از روش آبکشی استفاده کنید