تبیان، دستیار زندگی

اگرچه از آغاز آشنایی‌ام با دکتر احمدی‌نژاد حدود 10 سال می‌گذرد اما به‌دلیل آنکه بیشتر ملاقات‌های ما در حاشیه جلسات مشورتی دکترمحسن رضایی انجام می‌شد و ایشان در آن زمان تنها به‌عنوان عضو هیات علمی دانشگاه علم‌و‌صنعت فعالیت می‌کردند چندان بحث جدی میان ما صورت نمی‌گرفت اما پس از انتصاب دکتر احمدی‌نژاد به‌عنوان شهردار تهران که همزمان با فعالیت سایت بازتاب به‌عنوان یکی از موثرترین رسانه‌های کشور بود و اجرای ایده احداث مونوریل یا قطار هوایی توسط دکتر احمدی‌نژاد، مطالب و گزارشات انتقادی درباره این طرح در سایت بازتاب منتشر شد که پیامد آن قرار جلسه‌ای که حدود شش سال قبل از سوی یکی از دوستان مشترک برای طرح رودرروی انتقادات و رفع ابهامات تنظیم شد. در این جلسه مشروح که حدود شش سال پیش برگزار شد، به‌دلیل رشته مشترک تحصیلی بنده با دکتر احمدی‌نژاد در مهندسی عمران گفت‌وگو تا حدودی تخصصی شد اما شاید، بازخوانی آن بحث کارشناسی که تاکنون نیز رسانه‌ای نشده است و مقایسه آن با اظهارات اخیر دکتر احمدی‌نژاد مفید باشد. محور نظرات دکتر احمدی‌نژاد درباره حمل‌و‌نقل عمومی تهران عبارت بودند از:
1- حمل‌و‌نقل عمومی تهران نیاز به‌شبکه‌ای وسیع و متنوع دارد که نیازهای مختلف را پوشش دهد.
2- نقش مترو و اتوبوسرانی در این شبکه محدود است.
3- باید از سیستم‌های جدیدتر حمل‌و‌نقل نظیر قطار هوایی و مونوریل برای تکمیل سیستم حمل‌و‌نقل عمومی تهران استفاده کرد.
4- به‌دلیل آنکه مترو در زمان رژیم گذشته آغاز شده باید پروژه‌ای را که در زمان جمهوری اسلامی آغاز شود و افتخار آن به‌نام ما ثبت شود، اجرا کرد.
5- مونوریل بسیار ارزان از مترو تمام می‌شود و هر کیلومتر آن کمتر از 10 درصد از هزینه مترو یعنی کیلومتری سه میلیارد تومان اجرا می‌شود.
6- اجرای پروژه مونوریل تهران به‌سادگی ممکن است و در زمان تعیین شده به‌پایان خواهد رسید.
البته مشابه ‌این اظهارات را ایشان در سایر جلسات به‌صورت خصوصی و علنی بیان کرده بودند. بنده در پاسخ به‌نظرات ایشان مطالبی را بیان کردم که محورهای آن عبارت بود از:
1- تنوع در شبکه حمل‌و‌نقل عمومی تهران باید در اساس مطالعه درونی باشد و تاکنون هیچ مطالعه جامعی که استفاده از مونوریل یا قطار هوایی را در تهران تایید کرده باشد، وجود ندارد (البته تا امروز یعنی سال 1388 نیز چنین مطالعه‌ای صورت نگرفته است.)
2- در مطالعات علمی صورت گرفته، در تهران مشابه ‌سایر کلانشهرهای جهان، مترو به‌عنوان سیستم اصلی حمل‌و‌نقل و شبکه اتوبوسرانی و تاکسیرانی نیز به‌عنوان تغذیه‌کننده آن پیش‌بینی شده است.
3- قطار هوایی با مونوریل تفاوت آشکاری دارد، ‌قطارهای مترو یا راه‌آهن اگر روی پل حرکت کنند قطار هوایی گفته می‌شود اما مونوریل یک سیستم مجزا و کاملا متفاوت است و اصولا این سیستم در جهان برای مقاصد فانتزی و توریستی به‌کار می‌رود و امکان حمل‌و‌نقل انبوه مسافر را ندارد.
4- زدن کلنگ یک پروژه افتخار نیست بلکه اجرا و اتمام صحیح آن افتخار است، افتخار مترو برای جمهوری اسلامی ایران ثبت شد چون تنها حدود یک درصد مترو توسط رژیم پهلوی اجرا شد و 99 درصد آن در جمهوری اسلامی اجرا شده و اگر پروژه جدید بدون مطالعه کافی و شتاب‌زده اجرا شود اتفاقا بدنامی آن برای جمهوری اسلامی ثبت خواهد شد.
5- هزینه تمام شده مونوریل در دنیا بسیار با رقم اعلامی شما تفاوت دارد، در چین که استاد ارزان تمام کردن پروژه‌هاست، مونوریل شانگهای کیلومتری 30 میلیون دلار تمام شده. شما چگونه می‌خواهید آن‌ را سه میلیون دلار تمام کنید؟
6- طرح مونوریل تهران به‌دلیل فقدان مطالعات علمی، بی‌تجربگی مجریان و عدم حل مشکلات مالی و فنی آن اجرایی نیست. البته در آن زمان دکتر احمدی‌نژاد به‌رغم ابراز لطف و محبت به‌اینجانب، هیچ‌یک از نظرات مذکور را نپذیرفت و به‌درستی صددرصد مواضع خود تاكید کرد اما گذشت زمان حقایق را آشکار ساخت. پروژه مونوریل تهران که کلنگ آن در اسفند ماه سال 1382 زده شد و دکتر احمدی‌نژاد رسما وعده داده بود این پروژه ظرف 17 ماه به‌بهره‌برداری می‌رسد هنوز پس از گذشت بیش از 100 ماه در حد صفر باقی‌مانده جالب اینجاست که دکتر احمدی‌نژاد در مدت 17 ماه وعده داده شده (تا مرداد 1384) شهرداری تهران را برعهده داشت و از منابع مالی حمایت کامل شورای شهر تهران نیز برخوردار بود اما پیشرفت این پروژه تنها به‌خاکبرداری و از بین بردن پایانه شرکت واحد در میدان صادقیه تهران محدود ماند و پس از این مدت طولانی تنها تعدادی ستون در مسیر آن اجرا شده است. اکنون پس از شش سال دکتر احمدی‌نژاد در اظهارات اخیر خود در شبکه تهران هزینه ساخت مترو را کیلومتری حدود 100 میلیارد تومان اعلام کرده و اظهار می‌کند که مونوریل نصف این مبلغ هزینه دارد. جالب اینجاست که در این اظهارات هزینه احداث مترو که به‌طور متوسط کیلومتری 33 میلیارد تومان بوده به‌یکباره سه برابر می‌شود و هزینه احداث مونوریل که از طرف دکتر احمدی‌نژاد سه میلیارد تومان عنوان شده بود اکنون 50 میلیارد تومان یعنی 16 برابر بیان می‌شود، ‌بنابراین دست‌کم می‌توان نتیجه گرفت که ایشان به‌اشتباه بودن اظهارات خود درباره هزینه تمام شده مونوریل پی برده‌اند و قبول دارند که این سیستم کیلومتری 50 میلیارد تومان (در واقع 5/1 برابر مترو) هزینه دارد نه سه میلیارد تومان. اما پرسش اینجاست که چرا در طول چهار سال گذشته که همه کشور تحت مدیریت دکتر احمدی‌نژاد بوده و ایشان در شهرهای مختلف پروژه مونوریل را مدنظر قرار داده و حتی 150 میلیون دلار ارز، برای احداث آن در هیات دولت اختصاص دادند، حتی یک خط مونوریل یا تنها یک کیلومتر در کشور احداث نشده است؟ آیا دست‌های پنهان و محافل مافیا مانع اجرای مونوریل شده‌اند یا آنکه ناپختگی و غیرکارشناسی بودن این طرح که اخیرا قرار است در قم اجرا شود موجب بی‌نتیجه بودن آن شده است. سخن آخر اینکه، جناب دکتر احمدی‌نژاد شما که فرمودید به‌عنوان کارشناس ترافیک نظر می‌دهید و بنده هم منکر تخصص شما در حوزه ترافیک نیستم، ممکن است مبنا و منطق علمی خود برای اصرار جهت ساختن مونوریل را بیان كنید تا شائبه ‌سیاسی بودن این اصرار از بین برود؟

لینک: روزنامه تهران امروز

http://tehrooz.com/1388/8/24/TehranEmrooz/200/Page/2/Index.htm