بامداد چهارشنبه 27 آبان شاهد با شکوه ترین بارش شهابی سال خواهیم بود. گروه های بسیاری از هم اکنون آماده استقبال از این بارش شده اند
وقتی ذرات گرد و غباری كه در فضای بین سیارات قرار دارند وارد جو زمین می شوند در اثر سرعت بالا و اصطكاك شدید به وجود آمده می سوزند و به صورت شهاب دیده می شوند. در آسمانی صاف و تاریك ممكن است در هر ساعت چند شهاب مشاهده كنید كه در نقاط مختلف آسمان ظاهر و به سرعت محو می شوند. اما در شبهای خاصی از سال تعداد شهابها به یكباره زیاد می شود كه به این پدیده «بارش شهابی» گفته می شود.
بارش های شهابی در اثر ورود توده ای از ذرات به جو زمین به وجود می آیند. این ذرات با سرعت های زیاد(چند ده كیلومتر در ثانیه) و تقریبا" به طور موازی وارد جو می شوند. در نتیجه از دید ناظر زمینی به نظر می آید كه همه شهابها از یك نقطه آسمان خارج می شوند كه به این نقطه كانون بارش گفته می شود.
كانون بارش در هر صورت فلكی باشد، بارش شهابی به نام آن خوانده می شود. منشاء بسیاری از بارش های شهابی، دنباله دارها هستند. این صخره های یخی با حركت خود ذرات ریزی به جا می گذارند. با نزدیك شدن دنباله دار به خورشید تعداد ذرات به جا مانده افزایش می یابد. بنابراین مدار دنباله دار مملو از ذراتی می شود كه با همان سرعت دنباله دار و تقریبا" در همان مدار به دور خورشید گردش می كنند. به دلیل حركت متناوب زمین به دور خورشید ، سیاره ما در زمان مشخصی از سال به نزدیكی مدار دنباله دار می رسد و با برخورد به این ذرات بارش شهابی رخ می دهد.
پیش بینی بارش های شهابی كار پیچیده ای است. دنباله دار ها اجرام سبك و تاثیر پذیری هستند. بنابراین به راحتی تحت تاثیر دیگر سیارات قرار می گیرند. این عامل در مورد دنباله دار های كوتاه دوره (مانند دنباله دار تمپل-تاتل) مهمتر است. اثرات گرانشی باعث می شود كه مدار دنباله دار در هر بازگشت دقیقا" یكسان نباشد بنابراین در بازگشت های مختلف دنباله دار ذرات پخش شده از آن در فواصل مختلفی از مدار زمین قرار می گیرند. اختلالات سیارت (به ویژه سیاره مشتری) باعث می شود كه توده ذرات به جامانده از دنباله دار جابه جا شود. جرم ، سرعت ذرات پرتاب شده از دنباله دار نیز متفاوت است.
برای پیش بینی اثرات گرانشی وارد شده می بایست مجموعه ای از اثرات گرانشی متقابل (خورشید، زمین ، مشتری و توده ذرات) را در نظر گرفت. اصطلاحا" باید یك سیستم چند ذره ای را مورد بررسی قرار داد. كار پیچیده ای كه احتیاج به كامپیوترهای پرسرعت دارد. علاوه بر اثر گرانشی ، فشار تابشی خورشید نیز باعث پهن شدگی و تغییر توزیع ذرات می شود.در نتیجه توزیع جرم در توده ذرات دچار تغییر می شود و برای پیش بینی شدت بارش، نیازمند تعیین توزیع ذرات هستیم.
محاسبات نشان می دهد كه اوج اصلی در اثر برخورد زمین به توده ذرات به جا مانده از عبور سال 1466 و 1533 دنباله دار تمپل- تاتل اتفاق می افتد. این دو توده ذرات خیلی به هم نزدیك هستند. پیش بینی محققین مختلف در مورد زمان دقیق اوج و شدن آن كمی متفاوت است.
«میخائیل ماسلوف»(Mikhail Maslov)،از كشور روسیه، با كمك محاسبات مداری ذرات دنباله دار نشان داد كه این اوج به وقت رسمی ایران در ساعت 1:05 بامداد 27 آبان اتفاق می افتد و ZHR حاصل از این برخورد به 180می رسد.
پیش بینی Mikhail Maslov برای بارش اسدی امسال
Jeremie Vaubaillon (محقق فرانسوی از موسسه فن آوری كالیفرنیا) برای بارش اسدی امسال دو اوج پیش بینی كرده است. اوج اول را با برخورد زمین به توده 1466در ساعت 1:13 و اوج دوم مربوط به توده ذرات 1533 در ساعت 1:20بامداد 27 آبان به دست آورده است.نزدیكی این دو اوج، از لحاظ رصدی تفكیك آنها را مشكل می سازد. وی ZHR اوج بارش را حدود 200 شهاب در ساعت محاسبه كرده است.
وضعیت توده ذرات بر اساس مدل محاسبه شده Jeremie Vaubaillon
William Cooke و همكارانش از ناسا، اوج بین 1:03 تا 1:14 بامداد 27 آبان با سرعت ساعتی سمت الراسی 100+_300 شهاب در ساعت پیش بینی كرده اند:
منبع: http://www.nssra.ir/News/?Cat=ms&NewsID=77
