تبیان، دستیار زندگی

RLS بیشتر در خانم‌ها و افراد سالمند دیده می‌شود، اما مردان هم دچار این بیماری می‌شوند. درصد شیوع این بیماری بین 5 تا 15 درصد گزارش شده است.

RLS همچنین در خانم‌های باردار بخصوص در 6 ماهه آخر بارداری تشدید می‌شود.

اخیرا این بیماری در كودكان نیز مشاهده شده كه اغلب با دردهای ناشی از رشد اشتباه گرفته می‌شود. اكثر افراد مبتلا بهRLS یا سندرم پای بیقرار حركات متناوب پرشی نیز دارند ولی اكثریت مبتلایان به حركات پرشی ‌)PLMS( ،RLS ندارند.

علت اصلی این بیماری خیلی مشخص نیست ولی طبق تحقیقات صورت گرفته، مشخص شده كه در یك قسمت از مغز كه با ماده‌ای به نام دوپامین سروكار دارد، اختلال ایجاد شده و داروهایی كه میزان دوپامین مغز را افزایش می‌دهد باعث بهبود علائم این بیماری می‌شود.

برخی شرایط فیزیكی نیز ممكن است علائم این بیماری را ایجاد كنند كه شامل موارد زیر می‌باشد:

1 - اختلال اعصاب ناحیه نخاع یا پاها

2 - اختلالات عروقی

3 - آرتریت روماتویید

4 - پایین بودن سطح آهن خون

5 - كمبود بعضی ویتامین‌ها یا مواد معدنی

همچنین مصرف داروهای آنتی سایكوتیك، داروهای ضدافسردگی و بعضی داروهای آنتی هیستامین باعث بروز علایمی مشابه RLS می‌شوند این بیماری زمینه ارثی نیز دارد در 50 درصد افراد مبتلابهRLS كه هیچكدام از شرایط طبی فوق را ندارند فرد دیگری از اعضای خانواده نیز دچار این علائم است كه نشانه ارثی بودن این بیماری می‌باشد.

تشخیص RLS و راه‌های درمان آن یكی از مشكل‌ترین قسمت‌های مربوط به RLS تشخیص آن است، پس اگر خوب نمی‌خوابید یا احساس می‌كنید پای بیقراری دارید حتما به پزشكتان اطلاع دهید. ممكن است برای رد برخی از علل ایجاد كننده علائم‌تان آزمایش خون یا تستی به نام پلی سومنوگرافی گرفته شود كه یك تست مربوط به اعصاب است و تناوب حركات پاها را در طول خواب ثبت می‌نماید. تظاهرات بیماریRLS یا به صورت خفیف است و یا ممكن است شدید باشد. اگر علائم خفیف باشد می‌توان با تغییراتی در روال زندگی علائم بیماری را كاهش داده و كنترل كنیم. حركات كششی، پیاده‌روی و ورزش منظم، دوش آب گرم یا سرد، ماساژ و عدم استعمال دخانیات و كافئین می‌توانند كمك زیادی در كنترل علائم بیماری كند.

اما اگر علائم شدید بود با مراجعه به پزشك و استفاده از دارو می‌توان به درمان آن پرداخت. همچنین داروهایی هستند كه می‌توانند علائم را بدتر كنند و باید از آنها اجتناب كرد از جمله داروهای ضدافسردگی، آنتی هیستامین‌ها، داروهای آنتی‌سایكوتیك و داروهای مصرفی در سرماخوردگی و سینوزیت.

اگر علائم به علت بیماری‌هایی مثل كم‌خونی فقر آهن و ... ایجاد شده باشند ابتدا باید آن مشكلات را بررسی و برطرف نمود. مثلا با تجویز قرص آهن برای مبتلایان به آنمی فقر آهنRLS ناشی از بارداری خیلی زود پس از زایمان برطرف می‌شود واگر پس از زایمانRLS برطرف نشد باید علائم و سوابق مجددا بررسی شود.

كودكانی كه بهRLS مبتلا هستند از همان ابتدا با دارو درمان نمی‌شوند. ابتدا با ورزش ملایم و منظم و خواب منظم شروع كرده و اگر علائم از بین نرفت از دارو استفاده می‌شود. استفاده از داروهای دوپامینی كه حركات غیرارادی پاها را طی شب كاهش می‌دهد. همچنین داروی ضد فشارخون نیز برای درمانRLS در كودكان مورد استفاده قرار می‌گیرد.