تبیان، دستیار زندگی

با سلام

ایلنا: بیش از 3 سال از اجرای طرح بنگاه‌های زودبازده در كشور می‌گذرد، طرحی كه مطابق آمار رسمی كشور با هزینه‌كرد 20 هزار میلیارد تومان، بزرگترین طرح تاریخ ایران برای ایجاد اشتغال در كشور لقب گرفت، اما ابهامات فراوان موجود در این طرح، آن را توامان به مبهم‌ترین طرح اقتصادی كشور بدل كرده است.
به گزارش ایلنا، وجود آمار رسمی 4 تا 38 درصدی انحراف در این طرح‌ها كه در آمار غیررسمی به بیش از 50 درصد می‌رسید، مشخص نشدن میزان شغل‌های ایجاد شده كه از 900 هزار تا 1 میلیون و 200 هزار نفر اعلام شد و ریزش نقدینگی 20 هزار میلیارد تومانی به جامعه كه جزء عوامل تاثیرگذار بر افزایش تورم بود، همه و همه با آمار متناقض مسئولان وزارت كار همراه شد، تا نهایتاً این طرح را به مبهم‌ترین طرح اقتصادی تاریخ اشتغالزایی كشور بدل كند.
این تناقض گویی در آمار، البته تنها محدود به مسئولان وزارت كار نبود و از مركز آمار گرفته تا بانك مركزی و مسئولان ارشد دولتی را نیز در برمی‌گرفت، به عنوان نمونه، معاون وزیر کار و امور اجتماعی در آخرین اظهارات یکی از مسئولان این وزارتخانه درباره میزان موفقیت بنگاه‌های زودبازده مدعی شد اگر طرح ایجاد بنگاه‌های زودبازده اجرایی نمی‌شد، نرخ بیکاری فعلی کشور 2 برابر بود.
به گزارش ایلنا، غلامرضا سعیدی درباره انتقاداتی که بر عملکرد بنگاه‌های زودبازده در ایجاد اشتغال شده است، گفت: انتقاداتی که بر بنگاه‌های زودبازده وارد می‌شود درست و کارشناسی نیست، ضمن اینکه اگر طرح بنگاه‌های زودبازده نبود نرخ بیکاری 2 برابر می‌شد. معاون اداری مالی وزارت کار و امور اجتماعی اظهار داشت: آنچه که باعث شده است تا نرخ بیکاری نسبت به دوره‌های قبل حداقل ثابت بماند و رشد نکند، اجرای طرح بنگاه‌های کوچک زودبازده در کشور است.
سعیدی بر اثرگذاری اجرای طرح بنگاه‌های زودبازده در ایجاد 1 میلیون و 200 هزار شغل سخن گفت و بیان داشت: مجموعه دولت بر اجرای طرح بنگاه‌های زودبازده اعتقاد دارند.
وی در بخش دیگری از سخنانش به استفاده از تجربه 30 کشور دنیا در راه‌اندازی طرح بنگاه‌های زودبازده اشاره کرد و افزود: با ادامه روند اجرای طرح‌های زودبازده در کشور سالجاری به تقویت سرمایه در گردش و تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام خواهیم پرداخت.
این در حالیست كه چند روز پیش از این مذاكره، یكی از خبرگزاری‌ها به نقل از منابع وزارت كار در گزارشی اعلام كرد كه عملکرد بنگاه‌های زودبازده از اسفند ماه 84 تا پایان فروردین ماه 88 نشان می‌دهد 36 درصد از اهداف اشتغالزایی بنگاه‌های زودبازده در این مدت محقق نشده است و از 491 هزار و 306 طرحی که به بهره‌برداری رسیده، 946 هزار و 132 شغل در قالب بنگاه‌های زودبازده از ابتدای اجرای طرح تا پایان فروردین ماه سال جاری ایجاد شده است.
افزایش نرخ بیكاری در كشور طی فعالیت دولت نهم
این در حالیست که در سال 1384 و مطابق آمار بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران جمعیت فعال کشور برابر 21 میلیون و 14 هزار نفر بوده است و بیکاری در این سال 9/10 درصد اعلام شد (در هنگام تحویل قدرت از دولت اصلاحات به دولت نهم). آخرین نرخ بیکاری اعلام شده توسط مرکز آمار ایران مربوط به فصل زمستان 87 است که طی آن بررسی نرخ بیکاری افراد 10 ساله و بیشتر نشان داد که 5/12 درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، بیکار بوده‌اند. مطابق آمار اعلامی از سوی مسئولان همین وزارت‌خانه، ورودی سالانه نیروی کار برابر با 2/1 میلیون نفر طی سال‌های اخیر بوده است که به منزله این است که طی سال‌های 84 (شش ماه دوم سال)، سال 85، سال 86 و سال 87، جمعا 4 میلیون و 200 هزار نفر به جمعیت فعال کشور افزوده شده است که به معنای این است که جمعیت فعال کشور در زمستان 87، به 25 میلیون و 214 هزار نفر رسیده است، به عبارتی؛
1. در بدو فعالیت دولت نهم در شهریور 84، از کل جمعیت فعال 21 میلیون و 14 هزار نفری کشور، 18 میلیون و 724 هزار نفر شاغل و 2 میلیون و 290 هزار نفر بیکار بودند.
2. در زمستان 87، از جمعیت فعال 25 میلیون و 214 هزار نفری کشور، 22 میلیون و 63 هزار نفر شاغل و 3 میلیون و 151 هزار نفر بیکار بودند.
3. ارقام گویای این نکته است که در طول فعالیت 5/3 ساله دولت نهم و در صورتیكه تعریف شاغل و بیكار در كشور تغییر نمی‌كرد، 3 میلیون و 339 هزار شغل در کشور ایجاد شده است.
اعداد و ارقام فوق بیانگر این نكته است كه اولاً، برای اینکه نرخ بیکاری در زمستان 87، به 2 برابر رقم فعلی (25 درصد) می‌رسید، باید تعداد بیکاران در کشور در زمستان سال 87، به رقم 6 میلیون و 304 هزار نفر می‌رسید. جمع تعداد بیکاران کشور در شهریور 84، به همراه کل ورودی بازار کار در کشور معادل 6 میلیون و 490 هزار نفر، نشان می‌دهد که اگر دولت طی 5/3 سال فعالیت خود، حتی یک شغل هم ایجاد نمی‌کرد، ادعای معاون وزیر کار درست از آب درمی‌آمد.
ثانیاً، مطابق ادعای معاون محترم وزیر کار، بنگاه‌های زودبازده جمعا 1 میلیون و 200 هزار شغل در کشور ایجاد کرده‌اند. در صورتیکه این رقم را از کل اشتغالزایی 3 میلیون و 339 هزار نفری دولت نهم کم کنیم، رقمی برابر 2 میلیون و 139 هزار نفر به دست می‌آید. به عبارتی تعداد بیکاران در زمستان 87، به رقم 4 میلیون و 351 هزار نفر می‌رسید. با احتساب جمعیت فعال 25 میلیون و 214 هزار نفری در زمستان 87، نرخ بیکاری به 25/17 درصد می‌رسید. مشاهده می‌شود که این رقم با 25 درصد مورد ادعای معاون محترم وزیر کار تفاوت فاحشی دارد.
6. مطابق گزارشی که چند روز پیش از مصاحبه معاون محترم وزیر کار اعلام شد، از 491 هزار و 306 طرح زودبازده‌ای که به بهره‌برداری رسیده 946 هزار و 132 شغل در قالب بنگاه‌های زودبازده از ابتدای اجرای طرح تا پایان فروردین ماه سالجاری ایجاد شده است. این رقم با تعداد شغل مورد ادعای معاون محترم وزیر کار (2/1 میلیون شغل) حدود 253 هزار و 868 یا به تعبیری 27 درصد اختلاف دارد که نشان از آشفتگی آماری در این وزارتخانه دارد.
ثالثاً، تمامی این موارد در حالیست که شاخص اشتغال در کشور طی سال‌های اخیر دستخوش تغییرات بنیادینی شده است، به گونه‌ای که تعریف فرد شاغل از فردی که باید 2 روز در هفته کار می‌کرد به فردی با 2 ساعت کار در هفته تنزل یافت، كه خود این نكته به تنهایی 1 تا 2 درصد آمار بیكاری در كشور را كاهش می‌داد.
تمامی این موارد بیانگر ابهامات بزرگ در طرح‌های اشتغالزایی كشور است. بزرگترین طرح اشتغالزایی در تاریخ ایران كه 20 هزار میلیارد تومان، معادل 21 میلیارد دلار برای ایران هزینه داشت، نه تنها نتوانست رقم بیكاری كشور را كاهش دهد، بلكه با افزایش نقدینگی و ایجاد تورم، طبقات ضعیف جامعه را كه قرار بود شغلی از این رهگذر بیابند، بیشتر تحت فشار قرار داد.