كراك برای اولین بار از كوكائین تهیه و در اواخر تابستان و اوایل پاییز سال ۱۹۸۵ میلادی وارد بازار شهر نیویورك شد.كراك خطرناكترین ماده اعتیادآوری است كه تاكنون به بازار آمده است. این ماده به حدی وابستگیآور است كه یك بار مصرف آن فرد را معتاد میكند. اوج شیوع كراك در دهه ۱۹۸۰ بود.
كراك ارزانتر از پودر كوكائین بود و بهطور گسترده در دسترس مردم، خصوصاً افراد فقیر قرار گرفت. كشیدن كراك عامل اصلی شیوع آن است.
متاسفانه بسیاری از جوانان از خطرات كراك كه بتازگی وارد كشور شده و مصرف آن هر روز رو به افزایش است با خبر نیستند؛ این در حالی است كه به گفته متخصصان، مصرف كننده كراك یا كریستال بیش از یك سال زنده نخواهد ماند.
در حال حاضر، مواد مخدر كل دنیا را تهدید میكند و ایران كه یكی از كشورهای هدف برای قاچاقچیان مواد مخدر است، بیشتر در معرض خطر قرار گرفته است. گزارشها حكایت از آن دارد كه از ۲ سال گذشته و به صورت گستردهتر از سال گذشته مواد مخدر صنعتی مانند آمفتامینها، متانفتامینها و اكستازیها از طریق كشورهای اروپایی به وسیله مسافرها وارد كشور میشود.
كراك و كریستال بیشتر از افغانستان در مكانهایی كه آمریكاییها حضور پر رنگی دارند تولید و وارد كشور میشود كه میتوان گفت تولید این گونه مواد مخدر در افغانستان و قاچاق كراك كاملا سازماندهی شده است؛ چرا كه تولید مواد مخدر در افغانستان از زمانی كه آمریكاییها وارد كشور شدهاند، به ۵ برابر خود رسیده است.
در همین راستا اخبار و شواهدی نیز مبین این مطلب است كه این مواد از سوی مافیای روسیه تولید و در ایران پخش میشود. اما كراك چیست و چه عوارضی دارد؟
كراك نوعی ماده محرك از مشتقات كوكائین است كه تا حد امكان اشباع شده است یعنی یك گرم كراك از ۱۰ تا ۱۰۰ گرم هروئین ساخته شده، ولی قیمت آن به مراتب ارزانتر از هروئین و اعتیاد آن در مقایسه با هروئین بسیار شدیدتر و قویتر است.
بیشتر جوانان فكر میكنند كراك چیزی در حد قرصهای روانگردان و اكستازی است و به همین دلیل از مصرف آن وحشت ندارند و این شروع یك فاجعه است. با توجه به میزان شیوع كراك در میان نسل جوان، به نظر میرسد اعتیاد به كراك علاوه بر جنبه تفریحی به عوامل اجتماعی و اقتصادی نیز مرتبط باشد.
معتاد به كراك هرگز نمیتواند بیشتر از یك ماه زندگی عادی داشته باشد و پس از یك ماه یا دائما در حال چرت زدن و خماری است، یا در حال درد كشیدن.
پس از یك ماه مصرف كراك، مصرف به ۳ یا ۴ برابر روز اول میرسد و تعداد دفعات مصرف روزانه به ۱۰ بار در روز افزایش مییابد.
تدخین كراك برای شخص، حس نشاط ظاهری به وجود میآورد كه كمتر از ۵ تا ۷ دقیقه طول میكشد و پس از آن با ایجاد افسردگی حاد و احساس بی ارزش بودن و ولع زیاد برای مصرف این ماده ادامه مییابد و در مراحل بعد ترك اعتیاد را مشكل میكند و بیشتر به همین علت است كه معتادان به كراك كمتر اقدام به ترك آن و وضعیت خویش را بحرانیتر میكنند.
كراك بشدت، مغز، كبد و قلب را تحت تأثیر قرار میدهد و موجب التهاب این اعضا میشود. تحت تأثیر عوارض منفی كراك اجزایی كه در تماس مستقیم با دود كراك هستند ، ذره ذره نابود میشود و میپوسد.
اجزای داخلی بدن عفونت میكند و در برخی موارد دیده شده است در مصرفكنندگانی كه به مدت طولانی از این ماده استفاده میكنند، میزان عفونت به اندازهای است كه اجزای بدن از هم جدا میشوند؛ یعنی گوشت زیر پوست دچار عفونت شده و به اصطلاح كرم میزند.
اما اثرات كوتاه مدت كراك شبیه آمفتامین است، ولی مدت زمان كوتاهتری دارد. احساس افزایش انرژی، چابكی و سرخوشی، افزایش ضربان قلب و نبض و تنفس، كاهش اشتها، رنگ پریدگی، تحریك و هیجان، بیقراری، لرزش دستها، توهمات شدید حسی، اغتشاش ذهنی، گیجی، درد پا، فشار قفسه سینه، تهوع، تیرگی بینایی، تب، تشنج و مرگ، اثرات مهلك این ماده خانمانسوز به شمار میرود.