تبیان، دستیار زندگی
می‏توانیم از درس خواندن چنان لذت ببریم که به‏عنوان یک تفریح به حساب آید و این احتیاجی به چراغ جادو یا معجزه ندارد. فقط نظم و پی‏گیری می‏خواهد که مطمئنم طی سالیان تحصیل به‏دست آورده‏اید....
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

یک، دو، سه... پرواز‏کن!

قدرت ذهن

اشاره

*‏ آخرش با این درس خواندن هیچی نمی‏شی! آخه این هم نمره است که گرفتی؟

* بچم‏خیلی‏ام‏می‏خونه، امانمره‏هاش‏خوب نمی‏شه! اول درست‏رو بخون، بعد مهمونی!

* درست‏رو خوندی که‏داری ول‏می‏گردی؟!

* الان تو باید خواب باشی، نه این‏که تا این موقع شب فیلم ببینی! به بابات می‏گم تلویزیون رو جمع کنه!..

حرفای آشنایی هستند، نه؟! من خودم زمانی که دبیرستان می‏رفتم، یادم هست که خانواده‏ام از درس خواندنم راضی نبودند. اما وقتی نمره‏های خوب می‏گرفتم، کاری با من نداشتند. مادرم هنوز هم می‏گوید: «آرزو دارم نیم ساعت بشینی توی اتاق و درس بخوانی!» قرار است به کمک مطالبی که در این صفحه نوشته می‏شود، شما هم روش درست مطالعه را بیاموزید و هم با در پیش گرفتن روش‏های جدید، خود را از شر این نوع سرزنش‏ها خلاص کنید. علاوه بر آن‏که می‏توانید اوقات‏فراغت نیز به‏دست آورید و از آن کمال استفاده و لذت را ببرید.

یادمان باشد، می‏توانیم از درس خواندن چنان لذت ببریم که به‏عنوان یک تفریح به حساب آید و این احتیاجی به چراغ جادو یا معجزه ندارد. فقط نظم و پی‏گیری می‏خواهد که مطمئنم طی سالیان تحصیل به‏دست آورده‏اید. (به جبر روزگار و خانواده هم که شده تجربه کرده‏اید!) این بیت را هم در تأیید این ادعا بخوانید:

می‏توان در سایه‏ی آموختن                    گنج عشق جاودان اندوختن

پس پیش به سوی ذهن برتر!

قابلیت‏های انسان

قبل از صحبت از مهارت‏ها، شما باید خودتان و قابلیت‏هایتان را که باعث شده‏اند اشرف مخلوقات باشید، بهتر بشناسید. به این قابلیت‏ها نگاه کنید (تصویر 1).

قابلیت های انسان

تصویر1

دنیای بیرون، دنیای درون

دنیای بیرون شما با دنیای درونتان در رابطه است. آن‏چه برایتان اتفاق می‏افتد، تا حدود زیادی به این بستگی دارد که در درون شما چه اتفاقی می‏افتد. تجربه‏ی بیرونی شما بازتاب اندیشه‏ی درونی شماست. از بین مؤلفه‏های ذکر شده که برای پیشرفت و موفقیت، پرورش همه‏ی آن‏ها مهم است، در حوزه‏ی مطالعه، « قدرت تمرکز» اهمیت بیشتری دارد. زیرا در نظریه‏ی یادگیری مشاهده‏ای، اولین گام در یاد گرفتن، توجه به محرک‏هاست و در زمان مطالعه، مربوط به مطلب می‏باشد که با نام تمرکز مطرح می‏شود. اما تمرکز چیست و چگونه می‏توان به آن دست یافت؟

قانون تمرکز

قدرت تمرکز را گاهی با نشانه‏هایی از عدم تمرکز شناسایی می‏کنند که شما نیز در موقعیت‏های مختلف آن‏ها را تجربه کرده‏اید. برای مثال، شاید برایتان پیش آمده باشد که در سالن مطالعه و سکوت مطلق، دو نفر صحبت کنند، و شما که هیچ‏وقت حساس نبوده‏اید، اذیت شده باشید و به قول معروف، ذهنتان آشفته و تمرکزتانبه هم ریخته باشد. قانون تمرکز می‏گوید: به هرچه دقیق شوید، رشد می‏کند.هرچه به موضوعی بیشتر فکر کنید، بیشتر بخشی از حقیقت شما می‏شود. این قانون تا حدودی موفقیت و شکست را توضیح می‏دهد. اولین مرحله در فرایند یادگیری، « توجه کردن» است که خود قسمتی از تمرکز به‏حساب می‏آید. گفته شده است که در شروع مطالعه، ده دقیقه‏ی اول، زمانی است که باید شرایط برای تمرکز فراهم شود.

سعی کنید تمام وسایلی را که برای مطالعه لازم دارید، قبل ازشروع آماده کنید. شاید خنده‏تان بگیرد اگر بگویم که در این زمان ذهن بازیگوشی می‏کند و سعی دارد از تمرکز و ادامه‏ی مطالعه فرار کند. بنابراین چنین فرصتی را به این اسب لجام‏گسیخته ندهید. اصطلاحی است که من در مورد فکر به کار می‏برم. معتقدم که فکر هم باید تحت آموزش قرار بگیرد تا بتواند با ما همکاری کند و با شرایط تطابق داشته باشد. بهترین مثال آن می‏تواند همین زمان مطالعه باشد. اگر شما بتوانید این ده دقیقه را با وجود وسوسه‏ها، توجیه‏ها و بهانه‏های فکر به مطالعه ادامه دهید، تا 45 دقیقه بیشترین یادگیری را از مطالب خوانده شده، خواهید داشت.

بعد از آن، این تمرکز و کارایی افت می‏کند. میزان کارایی ذهنی و تمرکز را با توجه به زمان در نمودار ببینید. شاید برایتان پیش آمده باشد که در حین مطالعه و مخصوصا"هنگام شروع، به این فکر بیفتید که مثلا"پاک‏کن دم دستتان نیست؛ حال آن‏که سالی یک‏بار هم از آن استفاده نمی‏کنید. ماجرا از همین‏جا آغاز می‏شود که شروع به گشتن می‏کنید و از بخت نامراد، مدتی طول می‏کشد تا آن را بیابید. این همان زمان تلف‏شده‏ای خواهد بود که خودتان را در مورد آن سرزنش می‏کنید. بنابراین‏به‏فکرتان‏فرصت‏بهانه‏گیری ندهید. قبل از شروع مطالعه، تا جایی که می‏توانید وسایل مورد نیازتان را فراهم کنید. حتی وسایلی را که ممکن است مورد نیازتان نباشد، تا جایی که مقدور است، در دست‏رس قرار دهید تا بتوانید بهانه‏جویی فکر را کنترل کنید.

نمودار

یک کاغذ سفید هم دم‏دستتان باشد تا مطالبی را که به فکرتان می‏رسد، ازجمله این‏که ظهر ناهار چی دارید را بنویسید تا فکرتان تمرکزش را حفظ کند و هر لحظه در حال حدس زدن نباشد. برای این‏که مطالب گفته شده در این شماره، تا انتشار شماره‏ی بعدی مجله برایتان یادآوری شود، جمله‏هایی را تدارک ببینید و بنویسد و به همراه خود داشته باشید یا جایی نصب کنید که هر روز آن‏ها را ببینید. این‏ها جمله‏های پیشنهادی من هستند:

*‏ برای گرفتن بیشترین نتیجه از کار خود، فکرتان را مرتب کنید.

* فکر، انگیزه‏ی تمام کارهای این جهان است.

* اندیشه‏ی انسانی وسیله‏ای است که می‏تواند به آرزوهای بشری پاسخ دهد.

* افسار اسب فکرتان را در دست بگیرید تا از سواری لذت ببرید.

جمله‏های دیگر را شما بگویید.

منبع

مجله جوان، مهر88