در برنامههای خاص مداحهای مشهور مثل حاج منصور ارضی، حاج محمد طاهری یا حاج محسن طاهری میآمدند و در حسینیه دوکوهه یا محل تجمع رزمندهها در اردوگاهها برنامه برگزار میکردند. معمولا روحانی معروف در این ایام برای سخنرانی نمیآمد و خود روحانیهای گردانها برای رزمندهها صحبت میکردند.
در هر صورت همان سنت و برنامههای عرفی که در شهر انجام میشد در جبهه هم برقرار بود، یکبار یکی از عملیاتها با مناسبتی همزمان شده بود و بچهها تصمیم گرفتند حلوای نذری بدهند. خوب در خط مقدم خبری از آرد و اینجور چیزها نبود. یکی از بچههای اصفهان با خودش گز آردی آورده بود که با همان آرد، حلوا درست کردند. به هر ترتیب که بود برنامهها را مانند برنامههای شهر برگزار میکردند ولی سوز و گداز عزاداری بچه بسیجیها چیز دیگری بود.
ابداع نوحه و مرثیه و سبک در جبهه خیلی زیاد بود، سبکهای خاصی که حماسی بود و به فضای جبهه میخورد. مثلا شعارهای صبحگاه که بچهها با آن میدویدند متناسب با ایام محرم سروده میشد و به جای شعارهای حماسی صرف که هیچ محتوایی هم ندارد، ذکر و مدح اهلبیت میگفتند. البته در ایام دیگر سال هم چیزی جز شعارهای مذهبی در برنامه صبحگاه بسیجیها نبود. مثلا فرازهایی از دعای جوشن کبیر را در دویدن صبحگاه زمزمه میکردند.
اوایل انقلاب اشعار سینهزنیها و زنجیرزنیها هنوز محتوای طاغوتی داشت و خیلی منطبق با حقیقت امام حسین نبود. خیلی حرمت ائمه در نظر گرفته نمیشد و گاهی محتوای غلط هم داشت و به توهین هم میکشید. جبهه تاثیر زیادی در خالص شدن محتوای شعرها داشت. یک تغییر اساسی از دوران دفاع مقدس در شعرهای مذهبی و عزاداریهای امام حسین اتفاق افتاد و حماسه امام حسین به صورت ارزشی و اصیل وارد اشعار مذهبی شد.
شعرا، چه آنهایی که واقعا شاعر بودند و معروف بودند و چه آنهایی که فیالبداهه شعر میگفتند، در ایام محرم به جبهه میآمدند و بین گردانها میچرخیدند و شعر مذهبی میسرودند. مثلا آقای کشوری که پیرمردی بود بیسواد، که شاید از بستگان شهید کشوری هم باشد، به جبهه میآمد و در هیأتهای رزمندها مینشست. یکدفعه بلند میشد و فیالبداهه نیم ساعت شعر در وصف امام حسین میگفت که مجلس را تحت تاثیر قرار میداد. یا حسام، شاعر معروف، میآمد و شعر میگفت.
در ایام محرم و صفر عملیاتهای زیادی نبود. به جز چند عملیات محدود مانند عملیات محرم در سال 62 که در منطقه دهلران انجام شد. محرم و صفر از ابتدای شروع جنگ رفتهرفته به سمت تابستان میرفت و در تابستان هم کمتر عملیات میشد. علت هم قدرت بیشتر دشمن در فصل گرم بود که برای مثال در فصل گرم زمین کمتر حالت باتلاقی دارد و توان مانور زرهی دشمن خیلی زیاد میشود. به همین علت در ایام محرم و صفر رزمندهها بیشتر در حالت اردوگاهی بودند و در خط مقدم نبودند، و عزاداریها در اردوگاه برقرار بود.
از سایت jahadi.ir