تبیان، دستیار زندگی

بحثی در باب نور ....نوشته شده توسط

علی کورانی وابراهیم شفیعی سروستانی

همچنانکه راهمان را به طرف بقیع ادامه میدادیم دوست همراه من باز سؤالش را تکرار کرد که:

- چه شده که این همه ساکت و تو فکری، مثل اینکه در عالم دیگری سیر میکنی... آیا اتفاقی برایت افتاده است؟

- نه، اتفاقی برایم نیفتاده است.

- آیا فراموش کردهای که ما در مدینة الرسول هستیم. جایی که محل اقامت حضرت صاحبالامر ارواحنا فداء است؟

- فکر مرا این حدیث امام صادق (ع)، مشغول کرده که میفرماید:

«صاحب این امر را چاره جز غیبت نیست و در این غیبت ناچار به «کنارهجویی» است و بهترین منزل برای او مدینه طیبه است و او با وجود آن سی نفر هیچ بیم و هراسی ندارد.»

مسالهای به این عظمت چگونه فکر و حواس مرا مشغول نکند؟! نور خدا در زمین و حجت او بر بندگانش، در شهری که ما الان در آن هستیم زندگی میکند و ما هیچ صحبتی از او و نشانههای او نمیکنیم؟

آیا این کلام خدا را نخواندهای که:

«خدا نور آسمانها و زمین است. مثل نور او چون چراغدانی است، که در آن چراغی باشد و آن چراغ در آبگینهای و آن آبگینه گویی ستارهای است تابان، که آن چراغ از روغن درخت پربرکت زیتونی که نه شرقی است و نه غربی بر افروخته شود که روغنش از درخشندگی گر چه آتشی به آن نرسد نزدیک است روشنی دهد، روشنی بر روشنی است; خدای هرکه را خواهد به نور خود راه نماید; و خدایبه همه چیز داناست. آن چراغ در خانههایی است که خدای رخصت داده است که بالا برده و بزرگ داشته شوند و نام وی در آنها یاد شود و او را در آنجا بامدادان و شبانگاهان به پاکی ستایند.

مردانی که بازرگانی و خرید و فروش ایشان را از یاد خدا و برپاداشتن نماز و دادن زکات باز ندارد، و از روزی میترسند که دلها و دیدگان در آن روز دگرگون شود.»

یعنی اینکه برای نور خداوند عزوجل بر روی زمین مرکزی است که مانند «چراغدان» است. خداوند تعالی این مثال را برای مردم ساکن بر روی این زمین زده است!! پس این نور الهی و آن چراغدان و چراغ فروزاننان مفسرین را پذیرفت که آیه بعد از آیهنور که میفرماید: «در خانههایی که خداوند رخصت داده که بالا برده و بزرگ داشته شوند.»

هیچ ارتباطی با آیه ماقبل خود ندارد؟ چگونه میتوانیم چشمانمان را بر روی این حدیث نبوی، که آن را از طریق اهل بیت روایت میکنیم و سیوطی و ثعلبی هم آن را به طریق خود روایت میکنند، ببندیم که میفرماید: «این نور الهی در این خانههاست و این خانهها هم خانههای پیامبران و امامان است.»؟!

سیوطی در «درالمنثور» میگوید:

«ابن مردویه از انس بن مالک و بریده روایت کرده است که: رسول خدا (ص)، اینی که خداوند رخصت داده که بزرگ داشته شوند» در این هنگام مردی برخاست و پرسید: منظور از این خانهها چیست، ای رسول خدا؟ آن حضرت فرمود: خانههای پیامبران. آنگاه ابوبکر برخاست و با اشاره به خانه علی و فاطمه پرسید: آیا این خانه هم از جمله آنهاست؟ رسول خدا فرمود: بله، این خانه از برترین آن خانههاست!»

چگونه خود را با تفسیر مفسرین این آیه قانع کنیم که گفتهاند: «مراد از خانهها «در این آیه مساجد است و مراد از «چراغدان» نور خدا در زمین همان چلچراغ مساجد است که مردم آن را با شمع و نفت و برق روشن میکنند.»؟!

آیا ندیدهای که مطلع آیه یعنی «الله نورالسموات والارض» زمینه را برای مطالب بعدی آماده میسازد و به عبارتی مطالب بعدی را خلاصه میکند... پس خداوند عزوجل نور آفرینش آسمانها و زمین، نور استمرار وجود و حیات آنها، و نور جمله آنچه در میان آنها واقع شده، میباشد. و او را در هر دورهای نوری است در زمین، بسیار شبیه به چراغی که در چراغدان قرار دارد و خداوند هرکس را که بخواهد بدان هدایت میکند.

و این مضمون حدیث متواتری است که میفرماید: «خداوند تعالی هرگز زمینش را از حجت خالی نمیگذارد، خواه این محبت آشکار و شناخته شده باشد، و خواه ترسان و گمنام.»

بعد از زیارت بقیع، دوستم پیشنهاد کرد که در کنار دیوار بقیع بنشینیم و صحبتی را که درباره حضرت مهدی (ع)، داشتیم ادامه دهیم، پیشنهادش را پذیرفتم و او گفت:

- یعنی امام مهدی (ع)، همان مرکز نور الهی در آیه نور است؟

- بله، مقتضای این کلام الهی که «مثل نور او چون چراغدانی است» این است که این «چراغدان» هموار در زمین موجود است. زیرا این کلام از نظر زمان مطلق است و مقید به وقتخاصی نیست، و حدیث نبوی که سیوطی روایت کرده صریح در این مطلب است.

- یعنی شما میگویید، افعال الهی در زمین و بین مردم به واسطه وجود امام مهدی (ع)، تمام میشود؟

- بله، من میگویم که برای خدا بر روی زمین «چراغی» است که آن مرکز نور اوست، و هیچ تردیدی نیست که این چراغ در وجود مقدس نبی اکرم (ص)، تجلی مییابد و نقش آن حضرت در تاباندن نور الهی و جاری ساختن عطایای الهی بسیار فراتر از آن است که در تصور ما میگنجد.

همچنین هیچ تردیدی در این نیست که این «چراغ» بعد از پیامبر در وجود علی (ع) و پیشوایانی که از نسل او هستند، با همان حدودی که پیامبر از آن خبر داده است، تجلی مییابد.

آیا سؤال ابوبکر از پیامبر این نکته را به ذهن نمیآورد که او میخواسته استبداند که آیا خانه علی و فاطمه، که دائما پیامبر تاکید میورزید آن خانه اوست و اهل آن خانه اهل بیت او هستند، از خانههای پیامبران و مرکز نور الهی استیا خیر؟ و پیامبر هم جواب او را چنین داد که این خانه نه فقط یکی از خانههای پیامبران بلکه خانهای برگزیده از میان آن خانههاست!!

ادامه دارد ................