تصادم خوشه های کهکشانی و ماده ی تاریک
زمانی که صدها میلیاردها ستاره دور هم جمع می شوند و یک مجموعه ی بزرگ را می سازند به آن کهکشان گفته می شود. ولی همین کهکشانها معمولا دور هم جمع اند و چند صدتا از آنها می توانند یک خوشه ی کهکشانی را بسازند. خوشه های کهکشانی مجموعه های بزرگی از کهکشانها هستند که بدور هم می گردند.
اگر گاهی این خوشه ها با هم برخورد کنند، درون همدیگر فرو می روند و همه با هم یک مجموعه ی بزرگ تر می سازند.
هرکدام از دو خوشه تقریبا چندین کوادریلیون (1015) برابر خورشید جرم دارند!
تصادم خوشه ها
یک برخورد قدرتمند دو خوشه ی کهکشانی توسط تلسکوپ فضایی هابل تصویر برداری شده است. رصدخانه ی پتوی x چاندرا هم شواهدی یافته است که وجود ماده ی تاریک را در این دو خوشه تأیید می کند. رصد این خوشه که MACS J0025.4-1222 نام دارد، مشخص کرده است که یک برخورد عظیم، ماده ی تاریک را از ماده ی معمولی جدا کرده است.
خوشه ی MACS J0025 بعد از یک برخورد پرعظمت بین دو خوشه ی بزرگ بوجود آمده است. با استفاده از تصاویر نورمرئی از تلسکوپ هابل، تیم محقق این توانایی را پیدا کرد که توزیع جرم مواد تاریک و معمولی را کشف کند. با استفاده از تلسکوپ هابل نقشه ی ماده ی تاریک تهیه شده است (قسمت آبی رنگ) که با تکنیکی به نام عدسی گرانشی انجام گرفته است. اطلاعات رصدخانه ی چاندرا کمک کرد که توزیع جرم معمولی را پیدا کنند. این ماده ی معمولی بیشتر به صورت گاز داغ می باشد که در پرتوی X می درخشد (قسمت صورتی).
با ترکیب دو خوشه و شکل گیری MACS J0025 (هرکدام از دو خوشه تقریبا چندین کوادریلیون برابر خورشید جرم دارند!) که با سرعت چندین میلیون کیلومتر بر ساعت به سوی هم حرکت می کردند، گاز داغ درون دو خوشه با هم برخورد نمودند و کند شدند، ولی ماده ی تاریک درست از میان آنها عبور کرد. جدایی بین مواد با رنگهای صورتی و آبی نمایش داده شده است که شوهدی برای ماده ی تاریک است و این نظر را تأیید می کند که ذرات ماده ی تاریک با همدیگر واکنش می دهند. البته این واکنش بسیار ضعیف جدای از کشش گرانشی است.
انیمیشن برخورد خوشه ها
در وبسایت چاندرا دو انیمیشن وجود دارد که یکی نماهای مختلف این دو خوشه را از تلسکوپ هابل و از تلسکوپ چاندرا نشان می دهد و دیگری راجع به چگونگی برخورد خوشه ها است.
منبع:
ترجمه و تألیف:
ا.م.گمینی
